Schizofrenia – jakie są jej objawy i przyczyny?

Spis treści

1. Co to jest schizofrenia i jakie są jej przyczyny?
2. Jakie są objawy schizofrenii?
3. Jakie są rodzaje schizofrenii?
4. Jak leczyć schizofrenię?

Dosłowne tłumaczenie pochodzącego z języka greckiego słowa „schizofrenia” oznacza ‘rozszczepienie umysłu’. W chorobie tej nie chodzi o to, że osoba z nią się zmagająca cierpi na rozdwojenie jaźni. Po prostu chory nie ma spójności pomiędzy tym, o czym myśli, co odczuwa i co robi. Wymaga ona leczenia farmakologicznego i wsparcia bliskich.

Kup w aptece: Preparaty na układ nerwowy

CO TO JEST SCHIZOFRENIA I JAKIE SĄ JEJ PRZYCZYNY?

Schizofrenia to bardzo ciężka choroba. Człowiek  może tracić kontakt ze światem zewnętrznym na rzecz skupiania się na własnych wewnętrznych odczuciach. Osoba taka może zachowywać się zupełnie nieadekwatnie do sytuacji i niezrozumiale dla otoczenia. Ma problemy z oceną samego siebie i innych ludzi. Dlatego cierpi z powodu problemów w relacjach z innymi ludźmi – ma trudności z ich nawiązywaniem i utrzymaniem. Osoby chore często wycofują się z życia społecznego i stają się obojętne wobec ważnych dla nich spraw.

Sprawdź także: Czym jest depresja – objawy, leczenie, sposoby wsparcia

Dzieje się tak, ponieważ zaburzona jest równowaga pomiędzy neuroprzekaźnikami w mózgu chorej osoby. Jedna część mózgu produkuje nadmiar dopaminy, ale inne jego części mają jej niedobór.

Schizofrenia występuje bez względu na płeć. Mogą na nią zachorować zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Statystyczne ryzyko zachorowania na schizofrenię wynosi mniej więcej około 1%. Najczęściej zapadają na nią osoby przed 30. rokiem życia. Jest to choroba, którą trzeba leczyć do końca życia. Może mieć przebieg ciągły, epizodyczny lub postępujący.

Wymienia się kilka grup przyczyn schizofrenii. Są to przyczyny: 

• biologiczne,

• genetyczne, 

• społeczne,

• środowiskowe,

• psychologiczne.

To, że ktoś zachoruje na schizofrenię, może mieć podłoże w tym, że któryś z rodziców na nią chorował. Jednak najczęściej choroba jest wynikiem połączenia wielu różnych czynników, np.: traumatycznych przeżyć, genetyki, środowiska, w jakim dorastał i wychowywał się chory.

Przeczytaj również: Czym charakteryzuje się choroba afektywna dwubiegunowa?

JAKIE SĄ OBJAWY SCHIZOFRENII?

Osoba chora na schizofrenię na początku swojej choroby najczęściej nie zdaje sobie w ogóle z niej sprawy. Pierwsze objawy zaczynają zauważać osoby z jej najbliższego otoczenia – rodzina, przyjaciele, koledzy i koleżanki z pracy.

Objawy schizofrenii da się podzielić na pozytywne, negatywne oraz poznawcze.

Objawy pozytywne to wszelkiego rodzaju urojenia i halucynacje, tzw. omamy. Urojenia są błędnymi i fałszywymi przekonaniami, które ma osoba chora. Pomimo tego, że istnieją dowody świadczące o nieprawdziwości przekonań chorego, to on nadal je podtrzymuje. Halucynacje polegają na tym, że osoba chora ma zaburzone funkcje poznawcze. Widzi nieprawdziwe obrazy, np. ludzi, których nie ma. Słyszy dźwięki i głosy w swojej głowie. Czuje nieistniejące zapachy i smaki. Choremu czasami wydaje się, że inne osoby się z niego naśmiewają, czytają jego myśli. Często głosy słyszane we własnej głowie przez chorego nakłaniają go do podjęcia próby samobójczej.

Sprawdź ofertę: Preparaty uspokajające

Objawy negatywne polegają na tym, że chory staje się apatyczny. Przestaje się interesować tym, co do tej pory sprawiało mu radość i satysfakcję. Zaczyna unikać innych ludzi, izoluje się od nich. Coraz trudniej przychodzi mu komunikacja z innymi. Osoba chora może wejść w stan głębokiej bierności i przestać pracować lub uczyć się.

Objawy poznawcze schizofrenii polegają na tym, że osoba chora ma problemy z planowaniem swojego czasu i rozkładu dnia. Nie radzi sobie z czynnościami dnia codziennego. Ma problemy z pamięcią i koncentracją.

Sprawdź ofertę: Suplementy na pamięć

Osoby chore na schizofrenię mają trudności z adekwatnymi reakcjami do sytuacji, które się wokół nich dzieją. Potrafią reagować smutkiem w sytuacjach radosnych i wybuchem śmiechu w sytuacjach smutnych. Często chorzy nie potrafią czerpać radości z życia.

Chorzy nie potrafią zdać sobie sprawy ze swojej choroby. Po pewnym czasie leczenia zaczynają rozumieć, że są chorzy. Wcześniej pomoc osób bliskich traktują jako atak na nich i ich świat.

JAKIE SĄ RODZAJE SCHIZOFRENII?

Możemy wyróżnić takie rodzaje schizofrenii, jak:

• schizofrenia paranoidalna – w tym rodzaju schizofrenii przeważają urojenia i halucynacje;

• schizofrenia hebefreniczna – trudno jest zrozumieć to, co mówi osoba chora. Zachowuje się ona chaotycznie, często dziecinnie i nieprzewidywalnie;

• schizofrenia katatoniczna – osoba chora zastyga w bezruchu, nie chce kontaktu z innymi ludźmi, przez większość czasu milczy. Pojawia się osłupienie katatoniczne, które może zmienić się w stan pobudzenia. W stanie tym chory może wykonywać bezsensowne gesty;

• schizofrenia prosta – ma powolny przebieg i powolne narastanie objawów negatywnych, które zmuszają chorego do wycofania się z życia społecznego. Z reguły przy tym rodzaju schizofrenii następuje tzw. załamanie linii życiowej;

• schizofrenia rezydualna – ma małe nasilenie i stabilny przebieg. Trwa przez bardzo długi okres. Głównie pojawiają się objawy negatywne;

• schizofrenia niezróżnicowana – żadne z objawów nie są dominujące, dlatego trudno jest zaklasyfikować chorego do któregoś z powyższych rodzajów schizofrenii.

Dowiedz się więcej: Rodzaje chorób psychicznych

JAK LECZYĆ SCHIZOFRENIĘ?

Leczenie schizofrenii polega głównie na wyciszaniu momentów, w których choroba przyjmuje ostrzejszy przebieg. Leczenie ma również na celu ustabilizowanie stanu chorego i zapobieganie nawrotom choroby. Proces ten trwa całe życie chorego.

Przy leczeniu schizofrenii stosuje się głównie leczenie farmakologiczne, psychoterapię, psychoedukację (rodzaj szkolenia dla chorego i jego rodziny, które ma na celu uświadomić, jak wygląda życie z chorobą), terapię zajęciową.

Sprawdź także: Jak prawidłowo dbać o zdrowie psychiczne?

Bibliografia