Suchy kaszel to uporczywy objaw, który jest typowy dla astmy, odmy, śródmiąższowych chorób płuc, ostrych infekcji dróg oddechowych. W jego łagodzeniu wspomagać się można domowymi rozwiązaniami. Dowiedz się więcej na ich temat.
Spis treści:
- Drapanie w gardle i kaszel – przyczyny
- Co na drapanie w gardle i kaszel suchy?
- Siemię lniane na drapanie w gardle
- Mleko z masłem na kaszel + mleko z miodem na ból gardła
- Zioła nawilżające gardło
- Syrop z cebuli na bolące gardło
- Inhalacja nawilżająca gardło
- Domowe sposoby na suchy kaszel – kiedy zgłosić się do lekarza?
Suchy kaszel zwiastuje zwykle rozwijającą się infekcję wirusową, choć może być również objawem innych dolegliwości, np. alergii. Suchy kaszel i towarzyszące mu drapanie w gardle są niezwykle uporczywe. Zanim jednak z męczącymi objawami udamy się do lekarza, warto przetestować domowe sposoby łagodzące dokuczliwe symptomy.
Uczucie drapania w gardle i suchy, męczący kaszel najczęściej towarzyszy infekcji wirusowej. Niemniej mogą być objawem alergii czy podrażnienia górnych dróg oddechowych (np. dymem tytoniowym). W przypadku utrzymywania się tych dolegliwości dłużej, niż trwa zwykłe przeziębienie, należy zachować czujność. Występujący przewlekle suchy kaszel może być objawem poważnej choroby takiej jak niewydolność krążenia, refluks żołądkowo-przełykowy czy nadciśnienie płucne.
Gdy drapanie w gardle i kaszel dopiero się pojawiły, nie warto panikować. Na szczęście do wyboru mamy kilka opcji, z których możemy skorzystać zanim udamy się do lekarza. W pierwszej kolejności warto zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza (spacery, wietrzenie, nawilżacz powietrza, inhalacje). Oprócz tego możemy sięgnąć po jeden ze sprawdzonych, domowych sposobów.
Domowe sposoby na suchy kaszel to:
- inhalacja;
- płukanka z siemienia lnianego;
- terapia ziołowa;
- syrop z cebuli;
- spożywanie ciepłych napojów (szczególnie ciepłe mleko z miodem i masłem).
Kup w aptece: Sól fizjologiczna
Do dyspozycji mamy też leki dostępne w aptece bez recepty. Na pojawiającą się chrypkę sprawdzą się tabletki do ssania. Leki o działaniu przeciwkaszlowym (zawierające m.in. dekstrometorfan, kodeinę, butamirat czy lewodropropizynę) blokują odruch kaszlowy. Pamiętajmy jednak, że odruch kaszlu jest naturalnym mechanizmem obronnym i nie zawsze jego hamowanie jest wskazane. Z kolei leki wykrztuśne i mukolityczne (zawierające m.in. ambroksol, bromheksynę czy acetylocysteinę) mogą pomóc przekształcić suchy, uporczywy kaszel w kaszel mokry, produktywny. Stosujmy je maksymalnie do godz. 16–17 (nasilony odruch odkrztuszania może utrudniać zaśnięcie).
Sprawdź: Leki wykrztuśne i przeciwkaszlowe
Skutecznym remedium na bolące gardło jest płukanka z siemienia lnianego. Siemię lniane ma działanie przeciwzapalne, nawilżające i powlekające. Dzięki temu pozwala złagodzić ból oraz uczucie pieczenia i drapania. Pokrywając drogi oddechowe cienką warstwą śluzu, działa nie tylko łagodząco, ale utrudnia również przyleganie drobnoustrojów.
W jaki sposób stosować siemię lniane? Najczęściej dwie łyżki nasion zalewa się gorącą wodą, a powstałą miksturę odstawia. Po upływie 15 minut napar jest gotowy do picia. Po przecedzeniu można nim również płukać gardło. Popularny jest także kisiel z siemienia lnianego. Jak go przyrządzić? Zalane wodą nasiona należy gotować na wolnym ogniu przez ok. 15 minut, a przed wypiciem przestudzić.
Do naparu czy kisielu warto dodać inne naturalne składniki, które nie tylko wzbogacą smak mikstury, ale również wspomogą organizm w walce z przeziębieniem. Może to być naturalny sok, miód, czy rozgrzewające przyprawy: goździki, imbir, cynamon.
Pomocne w walce z kaszlem i bólem gardła jest spożywanie ciepłych płynów. Najlepiej takich, które dostarczają nam składników wspomagających organizm w walce z przeziębieniem.
Ciepłe mleko – jeden z najbardziej odżywczych napojów – wzbogacone różnymi dodatkami jest filarem medycyny naturalnej. Ulgę w męczącym kaszlu przyniesie mleko z masłem. Na ból gardła do mleka i masła warto dodać łyżkę naturalnego miodu. Odważni miksturę wzbogacają świeżo wyciśniętym czosnkiem.
Choć ten sposób walki z przeziębieniem znany jest od wielu pokoleń, nie odwraca się od niego współczesna medycyna. Odżywcze właściwości mleka, przeciwzapalne i antybakteryjne działanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych zawartych w maśle oraz przeciwbakteryjne i powlekające działanie miodu są dobrze udokumentowane w fachowym piśmiennictwie. Nie bez znaczenia jest też temperatura mikstury – ciepłe (nie gorące!) napoje łagodzą ból gardła.
Sprawdzonym domowym sposobem na nawilżenie gardła są zioła. W walce z bólem gardła skuteczne będą te, których olejki eteryczne działają przeciwzapalnie i odkażająco. Do takich ziół zalicza się m.in. szałwia lekarska (Salvia officinalis), tymianek pospolity (Thymus vulgaris) czy rumianek pospolity (Matricaria chamomilla). Czasami podczas infekcji układu oddechowego głównym problemem jest przesuszenie śluzówki – wtedy warto sięgnąć po zioła nawilżające gardło: korzeń prawoślazu (Althaea officinalis), podbiał pospolity (Tussilago farfara) czy porost islandzki (Lichen islandicus).
Zioła stosuje się w różnych postaciach. Niektóre w formie maceratu, inne w postaci płukanek czy herbatek. Składniki niektórych ziół można też znaleźć w syropach dostępnych bez recepty.
Dowiedz się więcej: Zioła na ból gardła - po które sięgnąć?
Zwolennikom domowych metod walki z przeziębieniom i bolącym gardłem z pewnością znany jest syrop z cebuli. Ma on szereg właściwości, które sprawiają, że warto go stosować już przy pierwszych oznakach infekcji. Zawarte w cebuli związki siarki i kwercetyna mają łagodne działanie wykrztuśne – pomagają oczyścić drogi oddechowe, upłynniając wydzielinę i ułatwiając odkrztuszanie. Allicyna i flawonoidy decydują o działaniu przeciwbakteryjnym syropu z cebuli, a kemferol – o właściwościach przeciwzapalnych. Syrop z cebuli łagodzi również ból gardła.
Syrop z cebuli to skarbnica naturalnych składników wspomagających walkę z przeziębieniem. Warto po niego sięgać, tym bardziej, że jego przygotowanie jest łatwe, a składniki tanie. Wystarczy pokroić cebulę w plastry, ułożyć ją warstwami w wyparzonym słoiku i zasypać cukrem. Po kilku godzinach, gdy cebula puści soki, syrop jest gotowy do spożycia.
Miksturę można wzbogacić innymi dodatkami: czosnkiem, miodem, imbirem, goździkami czy cytryną.
Nawilżanie dróg oddechowych w przebiegu przeziębienia przyspiesza regenerację nabłonka i ułatwia oddychanie. Dlatego tak ważne jest regularne wietrzenie pomieszczeń, spacerowanie (o ile nie ma ku temu przeciwwskazań), wypijanie odpowiedniej ilości płynów czy korzystanie z nawilżacza powietrza.
Działanie nawilżające gardło i drogi oddechowe mają również inhalacje. Wykonuje się je zwykle z użyciem roztworu soli, czyli chlorku sodu. Na aptecznych półkach do wyboru mamy jednak kilka jej rodzajów. Jaką wybrać? Zależy to od objawów, które nam dokuczają, i od oczekiwanego efektu.
Przeczytaj też: Z czego inhalacje na suchy kaszel?
Izotoniczny roztwór soli fizjologicznej (0,9%) ma działanie najbardziej uniwersalne: oczyszczające i nawilżające. Można go stosować już u noworodków. Sól hipertoniczna (zwykle o stężeniu 3%) upłynnia i rozrzedza wydzielinę, obkurcza błony śluzowe nosa. Stosuje się ją zwykle do inhalacji w przebiegu mokrego kaszlu. Z kolei przy kaszlu suchym czy podrażnieniu gardła dobrym wyborem są inhalacje z soli z dodatkiem kwasu hialuronowego, które nie tylko nawilżają, ale również koją i przyspieszają regenerację dróg oddechowych.
Swoich zwolenników mają również tradycyjne inhalacje parowe. Zamiast z nebulizatorów korzystamy w nich z miski z gorącą wodą, do której wkrapla się olejek eteryczny. Wdychanie unoszącej się pary udrażnia drogi oddechowe i ułatwia oddychanie. Ze względu na duże ryzyko przypadkowego oparzenia podczas wykonywania inhalacji parowych należy zachować szczególną ostrożność i nigdy nie stosować ich u małych dzieci.
Sprawdź także: Bezpieczne rozwiązania na kaszel w ciąży
Zastanawiając się, co na drapanie w gardle i kaszel, sięgamy po naturalne metody domowe. W ogromnej większości przypadków pomogą w szybkim zwalczeniu infekcji. Czasami jednak konieczna jest wizyta u lekarza. Z pewnością do przychodni należy się udać, gdy bezproduktywny kaszel utrzymuje się znaczenie dłużej niż pozostałe objawy infekcji, zwłaszcza w przypadku małych dzieci i seniorów. Te grupy są szczególnie narażone na groźne dla zdrowia powikłania.
Ze specjalistą należy się również skonsultować, gdy kaszlowi nie towarzyszą żadne inne objawy mogące sugerować przeziębienie, a także wtedy, gdy podczas odkrztuszania pojawia się krew. Pomoc lekarska jest także konieczna, gdy wraz z kaszlem pojawiają się świsty i duszności.
Przeczytaj również: Angina - objawy i leczenie ostrego zapalenia migdałków podniebnych
Bibliografia
M. Mahboubi. Marsh Mallow (Althaea officinalis L.) and Its Potency in the Treatment of Cough. Complement Med Res 27(3), 2020.
L. Wagner, H. Cramer, P. Klose i in. Herbal Medicine for Cough: a Systematic Review and Meta-Analysis 22(6), 2015.
S.H.F. Lam, J. Homme, J. Avarello i in. Use of antitussive medications in acute cough in young children. J Am Coll Emerg Physicians Open 2(3), 2021.