Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która dotyka najczęściej młode kobiety. Choroba ta może objawiać się różnymi objawami, dlatego jej rozpoznanie nie zawsze okazuje się proste.
Spis treści
- Toczeń – przyczyny
- Toczeń – charakterystyka i objawy
- Toczeń – diagnostyka
- Toczeń – leczenie i rokowania
Toczeń to problem autoimmunologiczny, co oznacza, że organizm ludzki zaczyna atakować sam siebie. Układ odpornościowy produkuje przeciwciała, atakuje własne tkanki, a nie obce patogeny. Do innych chorób autoimmunologicznych można zakwalifikować także łuszczycę czy chorobę Hashimoto.
Kup w aptece: Preparaty na odporność
Toczeń – przyczyny
Niestety naukowcy i lekarze nie znają dokładnych przyczyn, dla których pojawia się toczeń. Możliwe jest tylko opisanie czynników ryzyka, które sprawiają, że u danej osoby są większe predyspozycje do wystąpienia tej choroby. Zgodnie z danymi spore znaczenie w tym kontekście mają czynniki środowiskowe (zakażenia bakteryjne, wirusowe, promieniowanie), czynniki genetyczne (toczeń pojawia się znacznie częściej u kobiet i u tych osób, u których ta choroba pojawiała się w rodzinie) oraz czynniki hormonalne (choroba często ujawnia się w okresie rozrodczym).
Sprawdź także: Co to jest toczeń rumieniowaty i jakie są jego objawy?
Toczeń – charakterystyka i objawy
Schorzenie to może dawać różnorodne objawy, jednak do tych najczęściej występujących symptomów należą:
-
chudnięcie i osłabienie,
-
zmniejszenie apetytu,
-
wypadanie włosów, pogorszenie stanu skóry i paznokci,
-
rumień na twarzy w kształcie motyla,
-
zawroty głowy,
-
bóle mięśniowo-stawowe.
Zdecydowanie najbardziej charakterystycznym objawem, który jednak nie występuje u wszystkich chorych, jest rumień w kształcie motyla, obejmujący swoją powierzchnią nos oraz policzki. Choroba w ten sposób może być szybciej zdiagnozowana. Należy zaznaczyć, że przebieg tego zaburzenia może być lżejszy lub cięższy, jednak zwykle choroba obejmuje konkretne układy w organizmie, na przykład układ stawowy (objawy podobne do reumatoidalnego zapalenia stawów), układ krwionośny (niedokrwistość, trudności z krzepnięciem krwi) czy też układ pokarmowy lub krążenia.
Sprawdź ofertę: Środki na ból stawów
Toczeń – diagnostyka
Diagnostyka tej choroby wymaga wielu badań, zarówno laboratoryjnych, jak i obrazowych. Podstawowym badaniem ogólnym jest test ANA, który umożliwia wykrycie przeciwciał przeciwjądrowych, czyli jednego z ważnych aspektów tej choroby. Toczeń bywa bardzo trudny do zdiagnozowania, zwłaszcza że choroba cechuje się remisjami oraz momentami, w których nie ma objawów. Konieczne jest więc nie tylko przeprowadzenie badań, ale także wywiadu z pacjentem i obserwacji. W trakcie diagnostyki lekarz zwykle bierze pod uwagę także inne możliwe choroby, na przykład trądzik różowaty, łuszczycę, a także zapalenie skórno-mięśniowe. Konieczne jest wykonanie szeregu badań, aby ocenić nie tylko stan chorego, ale również postęp tocznia. W tym celu wykonuje się badania nerek, wątroby, stawów.
Toczeń – leczenie i rokowania
Leczenie tocznia nierzadko wymaga współdziałania kilku specjalistów, zwłaszcza w sytuacji, gdy choroba dotyka kilku układów w organizmie. Proces leczenia opiera się obecnie na podawaniu leków:
-
z grupy przeciwzapalnych, mających na celu znaczne zmniejszenie stanów zapalnych w organizmie chorego,
-
z grupy kortykosteroidów, które chory przyjmuje w momencie, gdy stan chorego jest zaostrzony, ponieważ stosowanie ich przez cały czas może doprowadzić do pojawienia się objawów niepożądanych,
-
z grupy przeciwbólowych, stosowanych w sytuacjach bólów mięśni i stawów.
Warto zaznaczyć, że naukowcy na całym świecie pracują nad różnymi lekami biologicznymi, które mają powstrzymać chorobę, i to właśnie z takimi farmaceutykami chorzy mogą wiązać największe nadzieje. W kontekście leczenia bardzo duże znaczenie mają także odpowiednia dieta i styl życia, suplementacja przeciwzapalna, a także zadbanie o to, aby nie w organizmie było niedoborów witamin (np. witaminy D3) oraz mikro i makroelementów. W ten sposób możliwe jest złagodzenie objawów choroby i spowolnienie jej postępowania. Leczenie tocznia wymaga ponadto zmniejszenia symptomów chorób współistniejących.
Toczeń to dolegliwość, której objawy pojawiają się u około 40 osób na 100 tysięcy, jednak znacznie częściej u kobiet w wieku rozrodczym. Odsetek zgonów w przypadku tej choroby jest około 3 razy wyższy niż w tych samych grupach wiekowych bez występowania objawów tocznia. Obecnie rokowania są jednak znacznie lepsze niż jeszcze kilka dekad temu, ponieważ 85% osób przeżywa 10 lat po rozpoznaniu choroby, a 75% przeżywa 20 lat. Co ciekawe, jeszcze w latach pięćdziesiątych tylko 50% chorych przeżywało 5 lat po postawieniu im diagnozy.