Co to jest toczeń rumieniowaty i jakie są jego objawy?

Spis treści

1. Toczeń rumieniowaty
2. Skąd bierze się choroba?
3. Objawy tocznia rumieniowatego
4. Sposoby leczenia tocznia rumieniowatego
5. Czy można wyleczyć toczeń rumieniowaty?

W krajach europejskich toczeń rumieniowaty dotyka 25–39 osób na 100 tysięcy mieszkańców. Wskaźnik ten jest wyższy w Ameryce. Choroba częściej jest rozpoznawana u kobiet. Zachorowalność jest nawet 9-krotnie wyższa. Pierwsze objawy pojawiają się między 16 a 55 rokiem życia. U mężczyzn szczyt zachorowań przypada później. Zdarza się, że choroba występuje u młodych osób. Taka sytuacja ma miejsce nawet w 20% przypadków.

Toczeń rumieniowaty

Toczeń rumieniowaty jest chorobą przewlekłą o podłożu autoimmunologicznym. Charakteryzuje się występowaniem stanu zapalnego w tkankach. Jest on efektem nieprawidłowych procesów, które zachodzą z udziałem układu immunologicznego. Wyróżnia się kilka rodzajów tego schorzenia. Istnieje toczeń rumieniowaty:

• układowy,

• skórny,

• krążkowy.

Układowa postać tocznia rumieniowatego zajmuje tkanki i narządy wewnętrzne. W większości przypadków zajęte są: układ nerwowy, skóra, nerki i stawy. Przebieg choroby może być różny. Występują zarówno łagodne postacie, jak i takie, w których dolegliwości są mocno nasilone.

Kup w aptece: Kosmetyki do pielęgnacji skóry

Skórna postać to jedna z łagodnych odmian choroby. W jej przebiegu dochodzi do zajęcia wyłącznie tkanek skóry. Narządy wewnętrzne pozostają nienaruszone. Tę postać można wyleczyć. Jednak u części pacjentów choroba przekształca się w układowy toczeń rumieniowaty.

Toczeń krążkowy obejmuje wyłącznie skórę. Jest to jednak postać przewlekła. Jej objawy dotyczą głowy i twarzy. Zdarza się też odmiana rozsiana. Wówczas zajęta zostaje także skóra poniżej karku.

Sprawdź także: Toczeń – charakterystyka, objawy, leczenie

Skąd bierze się choroba?

Nie udało się poznać przyczyn tocznia rumieniowatego. Chorują osoby, które mają predyspozycje genetyczne. W ich przypadku do zaistnienia nieprawidłowych procesów autoimmunologicznych dochodzi pod wpływem czynników środowiskowych. Ustalono, że mogą to być:

• infekcje wirusowe (rzadziej bakteryjne),

• przyjmowanie niektórych leków (m.in. metyldopy, izoniazydów, betablokerów),

• zaburzenia hormonalne,

• stosowanie antykoncepcji hormonalnej lub hormonalnej terapii zastępczej,

• palenie tytoniu.

Objawy tocznia rumieniowatego pojawiają się w wyniku ekspozycji na światło słoneczne. Obecne w nim promienie ultrafioletowe (UV) prowadzą do uszkodzenia tkanek skóry. Wówczas układ odpornościowy zaczyna produkować przeciwciała, co skutkuje rozwinięciem się stanu zapalnego (produkcja przeciwciał po ekspozycji na światło słoneczne nie zachodzi u osób zdrowych).

Przeczytaj także: Oparzenie skórne - jak ukoić skórę

Objawy tocznia rumieniowatego

Skórne objawy tocznia rumieniowatego to wykwity na skórze. Mają one charakter rumieniowy. Ich powierzchnia jest szorstka i ulega złuszczeniu. Na twarzy pojawia się rumień, który kształtem przypomina motyla. Zaczerwienione są policzki i nos (a niekiedy również czoło). Jest on lekko wypukły. Pojawia się po ekspozycji na światło słoneczne. Oprócz tego mogą występować nadżerki na błonach śluzowych.

Warto wiedzieć: Rumień na twarzy - jak leczyć, jak pielęgnować?

Objawy tocznia rumieniowatego układowego zależą od tego, które tkanki i narządy wewnętrzne zostały objęte procesem chorobowym. Osoby chore są nadwrażliwe na światło słoneczne. Często pojawia się też zapalenie stawów. Stwierdza się u nich zaburzenia pracy nerek, zmiany hematologiczne (niedokrwistość), zapalenie naczyń krwionośnych, zmiany w płucach. Mogą pojawić się także zaburzenia ze strony układu pokarmowego. Są to biegunki, zgaga i bóle brzucha. Zdarzają się ponadto zaburzenia wzroku.

W przebiegu tocznia rumieniowatego mogą pojawić się zaburzenia ze strony układu nerwowego. Objawiają się one drgawkami, pogorszeniem uwagi, pamięci, nastroju, zaburzeniami czucia. Mięśnie ulegają osłabieniu lub zanikają. Często też bolą.

Przeczytaj również: Czym jest toczeń guzowaty i czy można się nim zarazić?

Sposoby leczenia tocznia rumieniowatego

Leczenie tocznia rumieniowatego zależy od tego, jakie objawy są obecne. Działania skupiają się na złagodzeniu dolegliwości. Chorzy stosują leki. Są to m.in. glikokortykosteroidy, leki immunosupresyjne i metotreksat.

Ważne są także działania niefarmakologiczne. Przede wszystkim chorzy powinni unikać czynników, które zaostrzają objawy. Jest to głównie ekspozycja na światło słoneczne. Wskazane jest pilnowanie zdrowej diety, a konieczne – złagodzenie stresu, a w razie potrzeby skorzystanie z pomocy psychologicznej.

Czy można wyleczyć toczeń rumieniowaty?

Toczeń rumieniowaty jest chorobą przewlekłą. Obecnie nie ma sposobów na jej wyleczenie. U niektórych pacjentów dochodzi do ustąpienia objawów skórnej postaci.

Bibliografia