Antykoncepcja hormonalna – skutki uboczne krótko- i długotrwałe

Spis treści

1. Na czym polega antykoncepcja hormonalna?
2. Czy antykoncepcja jest szkodliwa?
3. Antykoncepcja hormonalna – skutki długoterminowe

NA CZYM POLEGA ANTYKONCEPCJA HORMONALNA?

Antykoncepcja hormonalna to zbiór metod antykoncepcyjnych wykorzystujących hormony w celu świadomej kontroli płodności oraz leczenia niektórych chorób i stanów natury ginekologicznej, ale nie tylko. Antykoncepcja tego typu zalecana jest w przypadku m.in. zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), nieregularnej lub bolesnej menstruacji i zespołu policystycznych jajników. Wpływa ona również na przebieg klimakterium i okresu pomenopauzalnego, endometriozę, a także laktację. Ponadto terapia hormonalna jest skuteczna w walce z trądzikiem. Metody antykoncepcji hormonalnej różnią się sposobem podania oraz mieszanką hormonów. Wśród środków można znaleźć m.in. doustne tabletki, plastry przezskórne, krążki dopochwowe, domięśniowe zastrzyki, podskórne implanty czy wkładki wewnątrzmaciczne. Hormony zawarte w produktach stosowane do zatrzymania płodności u kobiety to najczęściej pochodne gestagenów i etynyloestradiolu, które uzyskane w sposób syntetyczny blokują proces owulacji. Dzięki temu nie może dojść do zapłodnienia. Poza tym zmienia się konsystencja śluzu szyjki macicy. Za sprawą antykoncepcji hormonalnej może też dojść do obniżenia zdolności kurczenia jajowodów, przez co transport jajeczka do jamy macicy zostaje znacznie spowolniony. W zależności od składu produktów, wpływa się również na zdolność błony śluzowej macicy do implantacji zarodka. Mimo że nowoczesna antykoncepcja hormonalna jest jedną z najwygodniejszych i wysoce skutecznych metod zapobiegania ciąży, to nie pozostaje ona obojętna dla innych procesów biochemicznych oraz pracy niektórych układów i może wywołać krótko- i długoterminowe efekty uboczne.

Sprawdź ofertę: Antykoncepcja

CZY ANTYKONCEPCJA JEST SZKODLIWA?

Zdarza się, że antykoncepcja hormonalna powoduje skutki uboczne pomimo swojego wpływu na pracę narządów rodnych. Regularne i długotrwałe jej stosowanie najczęściej staje się przyczyną takich dolegliwości, jak: bóle głowy, przybieranie na wadze, obniżenie libido, plamienia, zmiany nastrojów, problemy skórne w postaci różnorodnych wykwitów czy nudności. Ponadto niektóre panie mogą skarżyć się na przewlekłe zmęczenie, obrzęki i tkliwość piersi. Aby uniknąć przykrych konsekwencji, antykoncepcja hormonalna powinna być zawsze dokładnie skonsultowana z lekarzem i poprzedzona kompleksem badań laboratoryjnych, a ostateczne ustalenie przebiegu kuracji musi zostać uzupełnione analizą historii choroby. Jeśli kobieta źle znosi zaproponowaną metodę antykoncepcji hormonalnej, zmienia się dotychczasowy środek na inny. Jednym ze środków cenionych za komfort użytkowania są plastry, które przykleja się na 3–4 tygodnie w okolicę ramienia lub uda. Metoda ta nie obciąża układu pokarmowego, a same plastry są niemal niewidoczne na skórze i pod ubraniem.

Sprawdź także: Co osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych?

ANTYKONCEPCJA HORMONALNA – SKUTKI DŁUGOTERMINOWE

Antykoncepcja hormonalna ma wady również o charakterze długoterminowym i poważniejszym przebiegu. Z biegiem lat od rozpoczęcia kuracji syntetyczne hormony wpływają na pojawienie się wielu różnorodnych zmian. Wśród nich znajdują się choroby sercowo-naczyniowe o charakterze zakrzepowo-zatorowym i niedokrwiennym. Niebezpieczeństwo powstaje na skutek zaburzeń gospodarki lipidowej organizmu. W efekcie dochodzi do wzrostu poziomu cholesterolu LDL i obniżenia HDL. Wzrasta też stężenie homocysteiny odpowiedzialnej za uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych. Antykoncepcja hormonalna, zwłaszcza doustna, wpływa na insulinoodporność w przebiegu cukrzycy typu II oraz pracę wątroby. Tabletki sprzyjają zmianie składu żółci i powstawaniu kamicy pęcherzyka żółciowego. Metoda zwiększa ponadto ryzyko rozwoju chorób nowotworowych, m.in. szyjki macicy i piersi, ale także i wątroby. Może również odpowiadać za torbiel czynnościową jajnika. Wśród długoterminowych konsekwencji terapii wymienia się jeszcze problemy z przywróceniem cyklu menstruacyjnego po odstawieniu kuracji, kłopoty z zajściem w ciążę oraz niedobory witaminowo-mineralne. To ostatnie dotyczy zwłaszcza witaminy C, E oraz witamin z grupy B, a także selenu, cynku i magnezu, które wspólnie regulują wiele procesów biochemicznych, m.in. neutralizują nadmiar wolnych rodników. Ze względu na szerokie spektrum efektów ubocznych z metody tego typu nie mogą korzystać wszyscy. Przeciwwskazania do antykoncepcji hormonalnej to szczególnie: choroby układu krążenia, nowotwory podatne na wpływ estrogenów, zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej, nieprawidłowa czynność wątroby różnej etiologii, niewydolność nerek oraz niektóre zaburzenia psychiczne.

Przeczytaj również: Jakie mogą być skutki uboczne tabletek antykoncepcyjnych?

Bibliografia