Bolesne miesiączki – przyczyny i metody łagodzenia

Spis treści:

1. Bolesne miesiączki – przyczyny
2. Jak złagodzić bóle menstruacyjne?
3. Ćwiczenia na bóle menstruacyjne – co może pomóc?
4. Fizjoterapia uroginekologiczna na bolesne miesiączki – na czym polega?

Bolesne miesiączki – przyczyny 

Bóle o charakterze skurczowym w okolicy podbrzusza i odcinku krzyżowo-lędźwiowym kręgosłupa, występujące w okresie okołomiesiączkowym, nie należą do rzadkości – skutecznie utrudniają codziennie funkcjonowanie wielu kobietom, szczególnie młodym, nierzadko wyłączając je z życia społecznego. Co więcej, bólom często towarzyszą nudności, wymioty, ból piersi, bóle głowy, pleców, osłabienie, zdarzają się nawet omdlenia. Częstość występowania jest trudna do ustalenia, ponieważ stosowane są różne definicje i kryteria, a bolesne miesiączkowanie jest często niedoceniane i niedostatecznie leczone. Jedno z badań przekrojowych wykazało bolesne miesiączkowanie u 72% młodych kobiet w wieku 19 lat, przy czym u 15% z nich miało ono ciężki przebieg i wpływało na codzienne czynności. Bolesne miesiączkowanie dzieli się na dwie szerokie kategorie, tj. pierwotne i wtórne. 

Przeczytaj: Menstruacja, miesiączka okres –  jak przebiega?

Pierwotne bolesne miesiączkowanie 

Pierwotne bolesne miesiączkowanie z definicji nie jest spowodowane nieprawidłowościami w obrębie narządów rodnych kobiety i pojawia się w krótkim okresie (do 12 miesięcy) od pierwszej miesiączki. Jak pokazują badania, około 88% nastolatek z zespołem bolesnego miesiączkowania doświadcza swojej pierwszej bolesnej miesiączki w ciągu pierwszych 2 lat od momentu, w których wystąpiła pierwsza menstruacja. Co istotne, dolegliwości te nasilają się wraz z wiekiem, zwykle do 27. roku życia i zdarza się, że znacznie ustępują po porodzie. Skurczom towarzyszy zwykle jeden lub więcej objawów ogólnoustrojowych, w tym: nudności i wymioty (89%), zmęczenie (85%), biegunka (60%), ból w dole pleców (60%) i ból głowy (45%). 

Wśród możliwych przyczyn pierwotnego bolesnego miesiączkowania wymienia się wzmożone wydzielanie prostaglandyn – hormonów, które biorą udział w skurczach macicy i opróżnieniu jej z krwi miesiączkowej.  

Sprawdź oferty: Leki na ból miesiączkowy

Wtórne bolesne miesiączkowanie 

Wtórne bolesne miesiączkowanie spowodowane jest zaburzeniem w obrębie narządów rodnych i miednicy mniejszej kobiety. W przeciwieństwie do pierwotnego bolesnego miesiączkowania, dolegliwości pojawiają się po okresie regularnego miesiączkowania bez dolegliwości bólowych. Ból ma tendencję do nasilania się z czasem i często trwa dłużej niż sama menstruacja. Niektóre stany, które mogą powodować wtórne bolesne miesiączkowanie to:  

• endometrioza,  

• zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID),  

• mięśniaki macicy, 

• adenomioza, 

• polipy szyjki macicy, endometrium,  

• wkładka wewnątrzmaciczna, 

• choroby przenoszone drogą płciową, 

• wady rozwojowe narządu rodnego, 

• zrosty w obrębie miednicy mniejszej, 

• czynniki psychogenne, 

• torbiele jajników,  

• choroby jelit, np. choroba Leśniowskiego-Crohna.  

Jak złagodzić bóle menstruacyjne? 

Niestety zdarza się, że kobiety często słyszą, że „okres musi boleć” lub „taka jest twoja uroda”. Ból podczas miesiączki, który utrudnia codzienne funkcjonowanie nie jest normalny. Bolesnego miesiączkowania nie należy ignorować – jeśli wystąpi, umówmy się na wizytę do swojego ginekologa, aby wykluczyć choroby mogące powodować uporczywe dolegliwości oraz móc otrzymać odpowiednie leczenie.  

Przeczytaj: Jak często zmieniać podpaskę?

Leki na bolesną miesiączkę  

W przypadku pierwotnego bolesnego miesiączkowania lekami tzw. „pierwszego rzutu” są niesteroidowe leki przeciwzapalne, które zmniejszają wytwarzanie prostaglandyn – ibuprofen, naproksen, paracetamol, kwas mefenamony oraz salicylany. Co ważne: pamiętajmy, aby nie przyjmować dwóch leków z tej grupy jednocześnie, aby nie dopuścić do wystąpienia niepożądanych skutków ubocznych. U niektórych kobiet sprawdzą się także plastry na bóle menstruacyjne.  

Lekarz ginekolog może zalecić przyjmowanie także doustną jednoskładnikową/dwuskładnikową antykoncepcję hormonalną oraz suplementację wit. B6, solami wapnia i magnezu. Leczenie wtórnego bolesnego miesiączkowania polega natomiast na usunięciu pierwotnej przyczyny uporczywych dolegliwości.  

Domowe sposoby na bolesne miesiączki  

Leczenie bolesnych miesiączek skutecznie mogą wesprzeć domowe sposoby – jakie? Ogromne znaczenie odgrywa dobrze zbilansowana, lekkostrawna dieta, bogata w gotowane lub parowane warzywa, błonnik, rośliny strączkowe i owoce. Dietę można wzbogacić ziołowymi naparami – herbata na bóle menstruacyjne może zawierać rumianek, który wykazuje działanie przeciwzapalne. Pomocna będzie także gorąca kąpiel (lecz niezbyt długa, aby nie doszło do nasilenia krwawienia) z dodatkiem olejków eterycznych lub gorący okład albo termofor położony w okolice podbrzusza.  

Ćwiczenia na bóle menstruacyjne – co może pomóc?  

Umiarkowana aktywność fizyczna przez większość dni w tygodniu może sprawić, że poczujesz się lepiej. Najlepszym wyborem będą ćwiczenia aerobowe, które pobudzą krążenie (takie jak spacery, jogging, jazda na rowerze lub pływanie). W radzeniu sobie z dolegliwościami może pomóc także medytowanie czy joga na bóle menstruacyjne. 

Fizjoterapia uroginekologiczna na bolesne miesiączki – na czym polega? 

W niektórych przypadkach w zwalczaniu dolegliwości bólowych towarzyszących miesiączkom pomóc może fizjoterapeuta uroginekologiczny. Dlaczego? Regularna praca na trzewiach, w obrębie mięśni dna miednicy, a także kręgosłupa może skutecznie doprowadzić mięśnie do równowagi i tym samym zniwelować uporczywe dolegliwości. W leczeniu bolesnych miesiączek dobre efekty przynoszą także techniki BLT czy kinesiotaping, który może być aplikowany na kilka dni przed okresem w celu rozluźnienia zbyt napiętych mięśni pleców i brzucha.  

Dowiedz się więcej: Pierwsza miesiączka po porodzie – kiedy, ile trwa, jak przebiega?

Bibliografia