Alergia skórna – jak rozpoznać i jak ją leczyć?

Spis treści:

1. Alergie skórne – charakterystyka
2. Najczęstsze przyczyny i rodzaje alergii skórnych
3. Jak wygląda wysypka alergiczna?
4. Atopowe zapalenie skóry a alergia – czy da się je pomylić?
5. Leki na alergie skórne i inne środki apteczne
6. Alergia skórna – leczenie domowe

Alergie skórne – charakterystyka 

Alergie skórne to szeroka grupa schorzeń. W terminologii dermatologicznej nie istnieje de facto rozpoznanie takie jak alergia skórna. Możemy jednak wyróżnić dość dużo jednostek chorobowych, u których podstawy leżą zjawiska alergiczne. Schorzenia wpisujące się w alergie skórne to przede wszystkim: 

• wyprysk kontaktowy alergiczny, 

• niektóre przypadki atopowego zapalenia skóry, 

• niektóre rodzaje pokrzywki, 

• wyprysk z podrażnienia – w tym przypadku objawy wynikają z uszkodzenia bariery naskórkowej, które sprawia, że alergeny dostają się do głębszych warstw skóry, prowokując wystąpienie objawów. 

Kup w aptece: Preparaty na alergię

Najczęstsze przyczyny i rodzaje alergii skórnych 

W sytuacji wyprysku kontaktowego, zmiany skórne pojawiają się u osób uczulonych na dany alergen po kontakcie z tą substancją. Alergeny, które bardzo często są przyczyną objawów w tym schorzeniu to: 

• metale – takie jak nikiel, chrom, kobalt,  

• składniki gum, 

• składniki barwników, na przykład barwników tkanin, farb do włosów, kosmetyków, 

• składniki klejów, 

• leki i podłoża wykorzystywane np. do produkcji maści, na przykład benzokaina, siarczan neomycyny czy niektóre sterydy, 

• konserwanty, 

• substancje zapachowe. 

W przypadku atopowego zapalenia skóry (AZS), nie ma jednej konkretnej przyczyny pojawienia się tego schorzenia. U pacjentów z AZS mamy do czynienia z nieprawidłową budową bariery naskórkowej, co sprawia, że alergeny mają łatwiejszą drogę dostępu do głębszych warstw skóry. Na skutek tego pojawia się stan zapalny, prowadzący do objawów klinicznych choroby. W patogenezie atopowego zapalenia skóry dużą rolę odgrywają także czynniki genetyczne i środowiskowe. 

Pokrzywka to z kolei schorzenie, które również może wynikać z zaburzeń alergicznych związanych z kontaktem z pewnymi alergenami. Pod ich wpływem dochodzi do uwalniania przekaźników – takich jak histamina – co prowadzi do pojawienia się objawów choroby.  

Przeczytaj również: Suche plamy na skórze u dziecka

Jak wygląda wysypka alergiczna? 

Schorzenia o etiologii alergicznej mogą manifestować się bardzo różnie. W przypadku wyprysku kontaktowego, mamy zazwyczaj do czynienia z pojawieniem się zarówno zmian rumieniowo-grudkowych, jak i pęcherzykowych. Skóra pacjentów może być sucha i może się złuszczać. Często dochodzi do pogrubienia naskórka, a zmianom typowo towarzyszy świąd. 

W przypadku pokrzywki na skórze pojawiają się bąble pokrzywkowe, a więc perłowo-różowe, wyniosłe zmiany, które mogą się zlewać i zajmować duże powierzchnie. Bąble pokrzywkowe mają to do siebie, że pojawiają się nagle i równie szybko znikają. Symptomom tym również towarzyszy świąd.  

W atopowym zapaleniu skóry obraz kliniczny różni się w zależności od wieku pacjenta. U młodzieży i osób dorosłych zmiany wypryskowe pojawiają się najczęściej w zgięciach stawowych (kolanowych, łokciowych), w okolicy nadgarstków, na twarzy, szyi, a także w okolicy karku. Są to zmiany rumieniowo-złuszczające, a skóra pacjentów jest sucha, ponieważ na skutek defektu naskórka dochodzi do zwiększonej utraty wody. Typowe jest również pogrubienie naskórka (skóra wygląda tak, jakby była oglądana przez szkło powiększające). Wynika to z przewlekłego stanu zapalnego. Z kolei u niemowląt zmiany skórne bardzo często lokalizują się na twarzy, nie zaś w zgięciach stawowych. Takie objawy bardzo często zgłaszane są przez rodziców jako alergia skórna u niemowlaka.  

Atopowe zapalenie skóry a alergia – czy da się je pomylić? 

Atopowe zapalenie skóry może być związane z mechanizmami alergicznymi, jednak z pewnością nie jest to to samo, co wyprysk alergiczny, nazywany czasami potocznie alergią skórną. W atopowym zapaleniu skóry, istotą choroby jest defekt bariery naskórkowej. Symptomy kliniczne również są zazwyczaj inne. W AZS mamy do czynienia z wysuwającą się naprzód suchością skóry i zmianami rumieniowo-złuszczającymi; z kolei w wyprysku morfologia zmian może być bardziej różnorodna, może też obejmować pojawienie się na skórze zmian pęcherzykowych.  

Leki na alergie skórne i inne środki apteczne 

W przypadku wyprysku alergicznego, typowo stosuje się leki przeciwhistaminowe II generacji, takie jak na przykład bilastyna. Pacjenci często określają tego rodzaju leki jako tabletki na alergię skórną. Leki przeciwhistaminowe II generacji – w porównaniu z pierwszą generacją – cechują się tym, że nie wywołują zazwyczaj objawów sedacji i senności. Leki przeciwhistaminowe na alergie skórne to jednak nie jedyne preparaty, jakie możemy zastosować. W przypadku zmian na skórze zastosowanie znajdują również preparaty sterydowe miejscowe – w postaci maści lub kremów.  

W przypadku pokrzywki również stosuje się leki przeciwhistaminowe. Jeżeli symptomy choroby są bardzo nasilone, to istnieje konieczność pobytu w szpitalu, gdzie leki sterydowe można podawać drogą domięśniową lub dożylną. Jeżeli zmiany pokrzywkowe nawracają, to należy poszukać przyczyny takiego stanu rzeczy i przeprowadzić dokładniejszą diagnostykę, która uwzględnia ocenę możliwych źródeł infekcji. 

Jak złagodzić alergie skórne? Jeżeli zidentyfikowaliśmy czynnik, który wywołuje u nas objawy, to należy starać się go unikać. Warto także stosować się do zaleceń lekarza i przyjmować preparaty zgodnie z wytycznymi. 

Alergia skórna – leczenie domowe 

Domowe sposoby na alergię skórną zwykle nie są skuteczne. Aby osiągnąć sukces terapeutyczny, musimy wiedzieć, jaki alergen wywołuje u nas objawy, dlatego bardzo ważna jest diagnostyka. Jeżeli lekarz podejrzewa, że zmiany skórne odpowiadają wypryskowi alergicznemu, to może zdecydować o konieczności wykonania płatkowych testów naskórkowych, które pomogą ustalić, jakie alergeny odpowiadają za objawy chorobowe.

Bibliografia