Deformacja Haglunda to kostny guzek lub narośl pojawiający się z tyłu kości piętowej. Mianowicie w miejscu przyczepu ścięgna Achillesa do pięty. Zmiana obuwia i systematyczne wykonywanie zleconych ćwiczeń rozciągających powinny pomóc, ale w bardzo wielu przypadkach konieczna może okazać się operacja.
Spis treści:
- Pięta Haglunda – co to jest? Jakie daje objawy?
- Pięta Haglunda – przyczyny
- Pięta Haglunda – diagnostyka
- Pięta Haglunda – leczenie i rehabilitacja
Jak już częściowo wspomniano słowem wstępu, pięta Haglunda to nic innego, jak narośl na okolicy kości piętowej. Wzrost powoduje guz, który można zobaczyć oraz palpacyjnie zlokalizować przez powłoki skórne. Taka deformacja może zdecydowanie wpływać na pojawianie się dolegliwości w postaci bólu pięty. W szczególności będzie to miało miejsce wówczas, gdy noszone przez nas buty bardzo ściśle przylegają do pięty.
W opisywanej deformacji będziemy mieć do czynienia z różnorodnymi objawami. Ich intensywność może rozciągać się od łagodnych do ciężkich. Wśród najczęściej spotykanych u pacjentów można wymienić przede wszystkim:
- Dolegliwości bólowe połączone z obrzękiem tylnej części kości piętowej
- Widoczny, odstający guzek, który jest zlokalizowany z tyłu, za piętą
- Bardzo często pojawiają się także pęcherze oraz modzele. Szczególnie w sytuacjach noszenia bardzo obcisłych butów, kiedy dochodzi do ocierania się guzka o tylną część obuwia.
Specjaliści nie są w stanie dokładnie ocenić, dlaczego pojawia się deformacja Haglunda. Ekspertom udało się natomiast powiązać to z innymi czynnikami. Wymienia się wśród nich:
- Uwarunkowania anatomiczne stopy, które sprzyjają występowaniu tego schorzenia
- Wystająca kość piętowa, która jest nachylona na zewnątrz, przez co buty są bardziej podatne na otarcia stopy
- Wysokie podbicie stopy, które podczas chodzenia może powodować lekkie cofnięcie pięty i naciskać na ścięgno Achillesa
- Buty ze sztywnym tyłem mogą powodować tarcie, które pogarsza strukturę stopy podatną na deformację
Do butów, które najczęściej zaliczane są jako potencjalnie zwiększające ryzyko wystąpienia pięty Haglunda zalicza się: łyżwy, rolki, buty z twardą podeszwą, buty robocze ze stalowymi noskami, sztywne buty zimowe oraz kalosze przeciwdeszczowe.
Sprawdź: bolące pięty przy chodzeniu
Lekarz może zidentyfikować deformację Haglunda, patrząc na piętę, dokonując oceny fizykalnej oraz omawiając występujące u chorego objawy. Dodatkowo jest możliwość zastosowania testów i badań diagnostycznych wśród których wyróżnia się m.in. badanie rezonansu magnetycznego, ultrasonografię, co pozwala bardziej precyzyjnie określić kształt kości piętowej oraz stopień nasilenia schorzenia.
W roku 2015 badacze stwierdzili, że na zdjęciach rentgenowskich kąt zawarty między podeszwą stopy, a podstawą kości piętowej jest większy u osób z deformacją Haglunda. Zauważyli oni również, że zmiana pozycji kości piętowej może dodatkowo obciążać ścięgno Achillesa, co tym samym potęguje ryzyko zapalenia kaletki oraz struktury samego ścięgna. Poszerzenie badań o diagnostykę obrazową służy najczęściej dokonaniu trafnego wyboru, co do opcji leczenia i prowadzenia dalszej obserwacji schorzenia.
W sytuacji, kiedy leczenie niechirurgiczne nie spowoduje złagodzenia objawów, lekarz może zalecić zabieg usunięcia wystającej części kości piętowej. Specjaliści w zakresie chirurgii stóp mogą korzystać z bardzo różnych technik. Pozwala to na skorygowanie stopy. Rodzaj i metodyka zabiegu są uzależnione od stopnia zaawansowania, historii choroby danej osoby oraz czynników związanych ze stylem życia. W praktyce zdecydowanie częściej stosuje się zabiegi endoskopowe, gdyż są to procedury mniej inwazyjne. Wykorzystuje się wówczas mniejsze miejsce nacięcia w porównaniu do tradycyjnych metod chirurgicznych. Przekłada się to na skrócenie okresu rekonwalescencji i skutkuje dobrymi wynikami leczenia zarówno w perspektywie krótko jak i średnioterminowej. W przypadku metod chirurgii tradycyjnej, klasycznej operacji z dużym nacięciem poprawę w postaci ulgi w bólu pacjenci zaczęli odczuwać statystycznie po roku.
Leczenie nieinwazyjne opiera się na stosowaniu środków z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii oraz elementów zaopatrzenia ortopedycznego. Do tych pierwszych zalicza się wykorzystywanie lasera wysokoenergetycznego, krioterapii, ultradźwięków, elektroterapii czy pola magnetycznego impulsowego i niskich wartościach indukcji. Wśród metod związanych z leczeniem ruchem wyróżnia się przede wszystkim ćwiczenia rozciągające.
Sprawdź: Ortezy i stabilizatory na stopy
Przykładowy zestaw to:
1. PW: Stanie w niewielkim rozkroku na krawędzi stepu. Ręce oparte na biodrach, tułów w liniowości. RUCH: polega na powolnym wspinaniu się na palce, utrzymaniu kilka sekund pozycji skrajnej, a następnie powolnym opuszczaniu pięt poniżej poziomu stepu. Ćwiczenie należy wykonać 10-12 razy w 2-3 seriach.
2. PW: stanie w wykroku przy ścianie, ręce i przedramiona oparte o ścianę na wysokości twarzy. Noga zakroczna wyprostowana w stawie biodrowym i kolanowym. RUCH: polega na przenoszeniu ciężaru ciała na kończynę dolną wykroczną ze zbliżaniem ugiętego kolana do ściany. Noga zakroczna powinna być cały czas w tym samym miejscu bez zginania w biodrze i kolanie. Pozycję skrajną należy utrzymać kilka sekund. Ćwiczenie należy wykonać w 2 seriach po 10 powtórzeń.
3. PW: siad prosty. Kończyna dolna zdrowa ugięta w stawie biodrowym i kolanowym, stopa na podłożu. W rękach końce elastycznej taśmy, której środek znajduje się na podeszwowej części stopy. Tułów w liniowości. RUCH: polega na wykonywaniu czynnego zgięcia grzbietowego stopy ze wspomaganiem za pomocą rąk i taśmy tak, aby spotęgować rozciąganie tkanek. Pozycję skrajną należy utrzymać 5-10 sekund. Ćwiczenie należy wykonać w 2-3 seriach po 10 powtórzeń.
