Chrypka ‒ czym jest i jakie są jej najczęstsze przyczyny?

Spis treści:

1. Skąd się bierze chrypka u dorosłych?
2. Najczęstsze przyczyny chrypki u dziecka
3. Co na chrypę? Skuteczne środki do walki z chrypką
4. Domowe sposoby na chrypę
5. Kiedy udać się z chrypką po poradę specjalisty?

Skąd się bierze chrypka u dorosłych? 

Badania wskazują, że blisko 50% przypadków chrypki u dorosłych pojawia się w przebiegu ostrej infekcji dróg oddechowych, najczęściej o etiologii wirusowej. Chrypka wywołana infekcją zwykle trwa do trzech tygodni, a po upływie tego czasu krtań i fałdy głosowe zwykle samoistnie wracają do normalnego stanu. 

Sprawdź: Zapalenie gardła

Niemal 30% przypadków chrypki wynika z dysfonii czynnościowej, w której nie stwierdza się nieprawidłowości anatomicznych, neurologicznych czy organicznych w obrębie krtani i fałdów głosowych. Dysfonia czynnościowa wynika z zaburzeń funkcjonowania krtani i strun głosowych, na przykład na skutek nadmiernego przeciążenia aparatu głosowego czy zaburzeń napięcia mięśni krtani. 

Nieco rzadziej przyczyną chrypki są zmiany rozrostowe. Zalicza się do nich zmiany łagodne, takie jak guzki śpiewacze czy obrzęk Reinckego, ale także złośliwe, głównie raka krtani lub gardła. 

Wśród licznych przyczyn chrypki wyróżnia się także: 

• przewlekłe przyjmowanie wziewnych glikokortykosteroidów, 

• refluks krtaniowo-gardłowy, 

• choroby reumatyczne, takie jak ziarniniak Wegenera, reumatoidalne zapalenie stawów czy sarkoidoza, 

• choroby endokrynologiczne, zwłaszcza niedoczynność tarczycy i wole guzkowe, 

• porażenie nerwu krtaniowego wstecznego. 

Przeczytaj: Budowa i funkcje gardła, co trzeba wiedzieć?

Najczęstsze przyczyny chrypki u dziecka 

Przyczyną pojawienia się chrypki u niemowlaka często nie jest choroba, a uporczywy, intensywny płacz. Może on doprowadzić do tymczasowego obrzęku strun głosowych, a w niektórych przypadkach do pojawienia się guzków na strunach głosowych, które powodują u dziecka stałą chrypkę. 

Chrypka u dzieci, podobnie jak u dorosłych, zwykle wynika z infekcji dróg oddechowych. Jej przyczyną jest zapalenie krtani, gardła, tchawicy lub oskrzeli, najczęściej o etiologii wirusowej lub bakteryjnej. W temacie zakażeń warto wspomnieć o nawracającej brodawczakowatości dróg oddechowych, wywołanej zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), głównie typu 6 i 11. U dzieci zakażenie wirusem HPV miewa agresywny przebieg, który wymaga leczenia chirurgicznego. 

Do innych, dość częstych przyczyn chrypki u niemowlaków i starszych dzieci zalicza się: 

• refluks żołądkowo-przełykowy, 

• wrodzoną wiotkość krtani, 

• ziarniniaki pointubacyjne, 

• torbiele i krwiaki podgłośniowe, 

• porażenie fałdów głosowych, 

• zaburzenia ruchomości fałdów głosowych. 

Co na chrypę? Skuteczne środki do walki z chrypką 

Obecnie na rynku można znaleźć różnorodną ofertę leków na chrypkę. Występują one w rozmaitych formach, takich jak pastylki do ssania, spraye czy syropy. Ich głównym zadaniem jest nawilżenie błony śluzowej gardła i krtani, a także przyspieszenie jej regeneracji. Niektóre leki na chrypkę dodatkowo zawierają substancje, które powlekają śluzówkę, chroniąc ją przed czynnikami drażniącymi. 

Co powinny zawierać syropy lub tabletki na chrypkę, by były skuteczne? Specjaliści polecają preparaty na bazie naturalnych składników, takich jak: 

• porost islandzki, 

• miód manuka, 

• ekstrakt z korzenia prawoślazu, 

• wyciąg z ziela tymianku, 

• wyciąg z liścia podbiału, 

• kwas hialuronowy, 

• srebro koloidalne. 

Co zastosować na chrypkę u dziecka? 

Mogłoby się wydawać, że chrypka u niemowląt i małych dzieci jest nie lada wyzwaniem. U najmłodszych nie można zastosować najpopularniejszych form leków na chrypkę, czyli tabletek do ssania i płynów do płukania jamy ustnej, gdyż grozi to zachłyśnięciem. Jak zatem poradzić sobie z chrypką u dziecka? Dobrym rozwiązaniem dla najmłodszych są leki na chrypkę w formie sprayu. Posiadają one wygodne aplikatory, które umożliwiają rodzicom komfortowe podanie dziecku leku, bez ryzyka zachłyśnięcia. Bezpieczne jest również podanie dziecku leku w formie syropu. 

Warto pamiętać, by przed zastosowaniem u dziecka jakiegokolwiek leku na chrypkę upewnić się, że maluch jest w odpowiednim wieku, by przyjąć wybrany preparat. 

Domowe sposoby na chrypę 

Proste, domowe sposoby na chrypkę mogą przyspieszyć odzyskanie głosu niewielkim nakładem czasu i kosztów. Podstawą jest oczywiście oszczędzanie swojego głosu, czyli unikanie śpiewania, krzyczenia i głośnego mówienia. Jednocześnie należy unikać czynników podrażniających krtań i fałdy głosowe, do których należą m.in. dym tytoniowy, alkohol czy kurz. Ważne jest również unikanie przesuszenia błony śluzowej poprzez picie dużej ilości płynów i zadbanie o odpowiednią wilgotność otoczenia. 

W przypadku, gdy nie mamy pod ręką leków na chrypkę, można zastosować naturalne sposoby poprawy funkcjonowania strun głosowych. Jednym z najprostszych rozwiązań są inhalacje. Można je wykonać za pomocą profesjonalnego inhalatora, ale także za pomocą tradycyjnego sposobu, wykorzystującego garnek z wrzątkiem i ręcznik. Gorąca para nie tylko nawilży błonę śluzową krtani, ale również poprawi jej ukrwienie i ułatwi odkrztuszenie zalegającej wydzieliny. Do inhalacji warto zastosować olejki eteryczne o działaniu przeciwdrobnoustrojowym, np. z drzewa herbacianego czy eukaliptusowy. 

Kiedy udać się z chrypką po poradę specjalisty? 

Krótkotrwała chrypka nie zawsze stanowi przesłankę do wizyty u lekarza. Kilkudniowe problemy z głosem zwykle wynikają z niegroźnych infekcji, dlatego nie wymagają wdrażania specjalistycznej diagnostyki. Warto wtedy zastosować domowe sposoby na chrypę, a także unikać czynników dodatkowo podrażniających krtań i struny głosowe. 

Do lekarza należy udać się, gdy chrypka trwa dłużej niż trzy tygodnie. W przypadku przewlekłej chrypki najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u specjalisty laryngologa. Może on ocenić stan krtani za pomocą badania laryngologicznego lub laryngoskopii, a także wykluczyć lub potwierdzić obecność choroby wywołującej chrypkę. 

Bibliografia