Katar i kaszel u niemowlaka, jak postępować z przeziębieniem u niemowląt?

Spis treści:

1. Przyczyny przeziębienia u niemowląt
2. Przeziębienie u niemowlaka – pierwsze objawy
3. Jak leczyć katar i kaszel u niemowlaka?
4. Przeziębienie u niemowlaka – kiedy iść do lekarza?

Przyczyny przeziębienia u niemowląt 

Przeziębienia i infekcje grypopodobne są niewątpliwie najczęstszymi chorobami wieku dziecięcego. Przeziębienia, czyli infekcje górnych dróg oddechowych są wywoływane przez wirusy – istnieje ponad 200 rodzajów wirusów, o których wiadomo, że powodują przeziębienie, co wyjaśnia, dlaczego są tak powszechne, również u niemowląt. Niemowlęta mogą przeziębiać się nawet osiem razy do roku i nie jest to oznaką osłabionej odporności.  

Układ immunologiczny u tak małych dzieci wciąż się rozwija i uczy się walczyć z powszechnymi infekcjami. Niemowlęta są szczególnie narażone na przeziębienie, po części również dlatego, że często przebywają w pobliżu starszego rodzeństwa, które uczęszcza do szkoły lub przedszkola. Choć tak częste przeziębienia u niemowlęcia może rodzicom spędzać sen z powiek, w rzeczywistości wzmacniają układ odpornościowy malucha, czyniąc go mniej podatnym na infekcje w późniejszym okresie życia.   

Przeczytaj: Jak odciągać katar dziecku?

Przeziębienie u niemowlaka – pierwsze objawy 

Rodzice najczęściej dokładnie wiedzą, kiedy zaczyna się u ich pociech choroba. Jak wygląda przeziębienie u niemowlaka? Zwykle rozwija się powoli i trwa około siedmiu do dziewięciu dni. Niektórzy rodzice uważają, że pomocne jest podzielenie infekcji na trzy odrębne etapy – trzy dni inkubacji, trzy dni, podczas których infekcja osiąga swój szczyt oraz ostatnie 72 godziny, kiedy to objawy stopniowo ustępują.  

Objawy przeziębienia u niemowlęcia zwykle zaczynają się od podwyższonej temperatury i zatkanego nosa, który nierzadko może utrudniać karmienie. Gorączka lub stan podgorączkowy towarzyszy przeziębieniu częściej u niemowląt i małych dzieci niż u dorosłych – wzrost temperatury ciała uważany jest za naturalny mechanizm ochronny przed patogenami.

Sprawdź ofertę: Krople na katar dla dzieci

W ciągu pierwszych dni, dziecko wydawać się także bardziej wybredne niż zwykle, mieć nieco zmniejszony apetyt, być apatyczne, osłabione, rozdrażnione i mieć problemy z zasypianiem. U niemowlęcia może wystąpić także biegunka, wymioty, zaczerwienione gardło i sapka, czyli kaszel utrudniający oddychanie.  

W przebiegu infekcji pojawia się także katar, który sygnalizuje, że układ odpornościowy niemowlaka walczy z nowym patogenem – początkowo śluz jest klarowny i wodnisty, później nieco gęstnieje i może zmienić kolor na jasnożółty. Co ważne, żółta czy zielona wydzielina nie świadczy o infekcji bakteryjnej.  

Warto wiedzieć: Inhalator czy nebulizator – co wybrać?

Jak leczyć katar i kaszel u niemowlaka?  

Leczenie przeziębienia u niemowlaka polega na stosowaniu preparatów, które łagodzą dokuczliwe objawy. Przeziębienia u tak małego dziecka wymaga szybkiej reakcji rodziców – leczenie należy wdrożyć od razu, jednak nigdy na własną rękę, w szczególności u dzieci poniżej trzeciego miesiąca życia. Stosowanie leków u dzieci poniżej 2. roku życia zawsze należy skonsultować z lekarzem.  

Nie podawaj dziecku żadnych dostępnych bez recepty leków na kaszel i przeziębienie – m.in. leków przeciwkaszlowych, mukoaktywnych, przeciwhistaminowych. Wiele badań pokazuje, że produkty na przeziębienie i kaszel u małych dzieci nie są skuteczne i mogą mieć potencjalnie poważne skutki uboczne.  

Ponieważ przeziębienia wywołują wirusy, a nie bakterie, antybiotyki również nie będą skuteczne. Antybiotyki nie przyspieszają powrotu do zdrowia i często powodują działania niepożądane, takie jak wysypka lub biegunka. Będą również promować rozwój bakterii opornych na antybiotyki. 

Jeśli niemowlę ma problemy z karmieniem z powodu zatkanego nosa, użyj gumowej gruszki lub aspiratora, aby usunąć śluz z nosa. Kataru u najmłodszych nie można bagatelizować – dzieci do pierwszego roku życia oddychają prawie wyłącznie przez nos.  

Aby ułatwić dziecku oddychanie, można zastosować także aromatyczne plastry z olejkami eterycznymi (np. z olejkiem miętowym, rozmarynowym, sosnowym), które mogą być stosowane już od pierwszego dnia życia. W przypadku podrażnienia skóry w okolicy nosa można zastosować żel z alantoiną lub maść majerankową, którą można używać w niewielkiej ilości nawet cztery razy dziennie.

Sprawdź ofertę: Syropy na kaszel dla dzieci

Pomocne mogą okazać się także krople do nosa z solą fizjologiczną, które skutecznie rozrzedzą śluz i nawilżą śluzówkę. Pamiętaj, aby do inhalacji małych dzieci nigdy nie stosować roztworów z soli hipertonicznej (≥3%), które mogą powodować silny skurcz oskrzeli.  

W razie gorączki powyżej 37.8 st. C, po konsultacji z lekarzem można stosować leki przeciwgorączkowe dla dzieci: paracetamol lub ibuprofen w formie zawiesiny doustnej lub czopków, które mogą również łagodzić towarzyszące infekcji dolegliwości bólowe. 

Przy przeziębieniu u niemowlaka powyżej szóstego miesiąca życia pomóc mogą również ziołowe herbatki z lipy czy kwiatów czarnego bzu, które wspierają odporność, mają działanie napotne i uszczelniają ściany naczyń krwionośnych, utrudniając tym samym rozprzestrzenianie się infekcji.  

W leczeniu przeziębienia u niemowlaka przydadzą się także domowe sposoby – stosowanie naturalnych maści rozgrzewających (jednak dopiero powyżej trzeciego miesiąca życia), nawilżaczy powietrza, inhalacji z soli fizjologicznej oraz oczywiście dbanie o odpowiednie nawodnienie. W przypadku stanu podgorączkowego sprawdzą się również chłodne okłady na czoło lub kąpiel w delikatnie chłodniejszej wodzie niż temperatura dziecka.  

Warto przeczytać: Jak nauczyć dziecko dmuchać nos?

Przeziębienie u niemowlaka – kiedy iść do lekarza?  

Jeśli dziecko ma mniej niż trzy miesiące, skonsultuj się z lekarzem już na początkowym etapie choroby. W przypadku, kiedy niemowlę ma trzy miesiące lub więcej, odwiedź specjalistę, jeśli:  

• występuje utrudnione, przyspieszone oddychanie,  

• występuje niepokojący odgłos przy wciąganiu powietrza (tzw. świst krtaniowy), 

• dziecko wydaje się odwodnione – ma zapadnięte oczy, czerwone i wysuszone usta, napiętą skórę na brzuszku, nie moczy pieluszki,  

• ma gorączkę wyższą niż 39 st. C (szczególnie przez 3 kolejne dni), 

• stan dziecka zdaje się pogarszać, wzbudza niepokój rodziców.   

Bibliografia