Nieleczona próchnica zębów – możliwe powikłania

Spis treści:

1. Czym jest próchnica zębów i jak powstaje?
2. Skutki nieleczonej próchnicy
3. Próchnica w ciąży i możliwe powikłania
4. Próchnica a choroby serca

Czym jest próchnica zębów i jak powstaje? 

Próchnica zębów to choroba o podłożu bakteryjnym. Jest wywoływana głównie przez bakterie z rodziny Lactobacillus acidophilus oraz wybrane paciorkowce, zwłaszcza Streptococcus mutans. Żywią się one głównie cukrami i to w wyniku rozkładu tych związków dochodzi do stopniowej demineralizacji szkliwa, czyli jego osłabienia. Aby remineralizacja szkliwa mogła przebiegać w sposób naturalny niezbędne jest utrzymywanie w jamie ustnej pH powyżej 5,5. 

Początek próchnicy zębów to tzw. plamy próchnicowe, czyli wyraźnie widoczne ślady na zdrowej powierzchni zęba. W miarę jak bakterie ingerują w coraz głębsze warstwy tkanki, dochodzi do wnikania ich metabolitów w zębinę, a następnie miazgę. Przede wszystkim to dwa ostatnie etapy rozwoju próchnicy zęba są bolesne. Skrajne przypadki nieleczonej choroby obejmują powstanie ropnego stanu zapalnego i konieczność ekstrakcji zęba z zębodołu. 

Przeczytaj: Usuwanie zębów mądrości. Jak przebiega ekstrakcja ósemek?

Przyczyny próchnicy

Do innych przyczyn powstawania próchnicy między zębami zalicza się: 

• częste spożywanie cukrów prostych, np. glukozy, fruktozy, sacharozy. Podatność na próchnicę nie zwiększa spożywanie skrobi (zawartej m.in. w ziemniakach lub produktach ziarnistych), a także zamienników cukru, jak ksylitol lub erytrytol,

• uwarunkowania genetyczne – dzieci, które otrzymywały w życiu płodowym niewystarczającą ilość wapnia i fluoru są bardziej narażone na rozwój próchnicy zębów,

• zaburzenia w wydzielaniu śliny lub zmiany w jej składzie, na skład śliny wpływ mają m.in. takie choroby jak marskość wątroby, cukrzyca, mukowiscydoza lub zespół Sjorgena.

Należy pamiętać, że czynniki, które zwiększają ryzyko próchnicy muszą występować przez czas niezbędny do demineralizacji szkliwa. Dlatego mycie zębów po jedzeniu oraz usuwanie resztek pokarmowych z jamy ustnej po posiłku jest tak ważne. 

Skutki nieleczonej próchnicy 

Choć wydaje się, że nieleczona próchnica zębów wpływa jedynie na stan uzębienia, w rzeczywistości choroba może mieć znacznie dalej idące skutki, dlatego priorytet powinna stanowić prawidłowa higiena jamy ustnej oraz regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym. 

Okazuje się, że bakterie wywołujące chorobę zębów z biegiem czasu przedostają się do krwiobiegu i mogą zwiększyć ryzyko sepsy oraz spowodować zaburzenia funkcjonowania trzustki, nerek, a nawet bóle stawów i wzrost ryzyka cukrzycy. Lekarze dentyści wskazują także na możliwość pojawienia się u pacjenta zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. 

Sprawdź ofertę: Leki na ból zęba

Próchnica w ciąży i możliwe powikłania

Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety w okresie ciąży prowadzą do osłabienia dziąseł, które stają się obrzęknięte i drażliwe, odsłaniając przy okazji szyjki zębowe, które są bardziej narażone na infekcje bakteryjne. Szczególnie niebezpieczna jest próchnica, która dotarła do miazgi zęba. Przez krwiobieg matki bakterie przenikają do organizmu dziecka i mogą być odpowiedzialne m.in. za niską masę urodzeniową lub przedwczesny poród. 

Leczenie próchnicy w ciąży a stosowanie znieczulenia

Należy podkreślić, że co do zasady nie ma przeciwwskazań do wizyty zabiegowej kobiety ciężarnej w gabinecie dentystycznym. Stosowane obecnie preparaty znieczuleniowe z grupy penicylin są bezpieczne, co do cyklosporyn zdania lekarzy są podzielone. 

Nie zaleca się jednak wykonywania zabiegu wybielania ze względu na stosowany nadtlenek karbamidu, który pojawia się w niektórych żelach i pastach. Zdecydowanie należy unikać badania RTG ze względu na wysyłaną dawkę promieniowania. 

Próchnica a choroby serca 

Próchnica zębów może powodować również choroby serca, a dokładniej chorobę wieńcową. Bakterie, które dostają się do krwiobiegu pacjenta, osiadają na ścianach naczyń krwionośnych i mogą prowadzić do zwężenia światła żyły, a nawet zawału serca.

Powikłania mogą pojawić się też u pacjentów leczonych kardiologicznie oraz z wrodzonymi wadami serca. W tych przypadkach dochodzi do zapalenia mięśnia sercowego. Jego objawy często są niespecyficzne i mogą obejmować m.in. duszności, ból w klatce piersiowej, spadek tolerancji wysiłkowej lub opuchliznę w kostkach i nadgarstkach. 

Regularna profilaktyka jamy ustnej, utrzymywanie zdrowej diety oraz dbanie o higienę zębów pozwala zmniejszyć lub nawet całkowicie wyeliminować ryzyko próchnicy zębów. 

Bibliografia