Mocznik w kosmetykach – jak działa i gdzie go znaleźć?

Spis treści:

1. Mocznik – co to jest?
2. Właściwości mocznika
3. Mocznik – zastosowanie
4. Mocznik w kosmetyce – gdzie go znaleźć i jak działa?
5. Przeciwwskazania do używania mocznika
6. Mocznik – co warto o nim wiedzieć?

Mocznik – co to jest? 

Mocznik jest naturalną substancją chemiczną, która powstaje z białek oraz innych związków azotowych. Jego prekursorem jest arginina. Mocznik jest składnikiem naturalnego czynnika nawilżającego, zwanego w skrócie NMF, który zapewnia skórze elastyczność, nawilżenie i odporność na uszkodzenia. 

Ilość mocznika w NMF w młodej skórze wynosi 7% i zmniejsza się wraz z wiekiem. Jest wydzielany z potem i wydalany z moczem. Dzięki utrzymaniu prawidłowej szczelności naskórka, zapewnia nawilżenie skóry. 

Właściwości mocznika 

Pod względem budowy chemicznej, mocznik jest diamidem kwasu węglowego, w postaci przezroczystych kryształów, z których uzyskuje się krystaliczny proszek, rozpuszczalny w etanolu i wodzie. Temperatura jego topnienia wynosi 133 stopnie Celsjusza, a zapach przypomina amoniak. 

Mocznik należy do humektantów, czyli związków o właściwościach higroskopijnych. Mają one zdolność zarówno do trwałego wiązania, jak i zatrzymywania wody pochodzącej z otoczenia w warstwie rogowej naskórka. Ponadto, mocznik zmniejsza przeznaskórkową utratę wody, czyli TEWL. 

Właściwości mocznika zmieniają się w zależności od stężenia. Mocznik wykazuje następujące działania na skórę: 

• przyspieszające regenerację naskórka, w stężeniach 2%; 

• nawilżające i ułatwiające przenikanie innych substancji aktywnych w głąb skóry, w stężeniach od 5 do 10%; 

• przeciwdrobnoustrojowe i przeciwświądowe, w stężeniach powyżej 10%; 

• keratolityczne, w stężeniach około 40-50%. Kosmetyki z wysokim stężeniem mocznika powodują rozerwanie wodorowych wiązań keratyny, co przekłada się na rozluźnienie martwych komórek naskórka i ich złuszczenie; 

• lecznicze, w stężeniach powyżej 50%. 

Przeczytaj: Sucha skóra, jak ją pielęgnować? Przyczyny suchej skóry

Mocznik – zastosowanie 

Mocznik to niedroga, skuteczna i łatwo dostępna substancja, produkowana na skalę przemysłową. Z tego względu jest ona chętnie wykorzystywana w wielu gałęziach gospodarki – od medycyny, przez kosmetykę, aż po rolnictwo. 

Mocznik w kosmetyce – gdzie go znaleźć i jak działa?   

W kosmetyce wykorzystuje się syntetycznie otrzymywany mocznik (INCI: Urea), stabilizowany kwasem mlekowym. Mocznik kosmetyczny jest substancją nieszkodliwą i dobrze tolerowaną przez skórę. Odpowiada on m.in. za zatrzymywanie wody w naskórku. 

Mocznik jest jednym z emolientów, które stanowią mieszaninę składników działających w połączeniu z wodą i tłuszczami, czyli tych mających za zadanie nawilżać i natłuszczać skórę. Aplikowany na skórę w formie substancji typu „olej w wodzie (O/W)”, szybko przenika w głębiej położone poziomy warstwy rogowej naskórka. Natomiast preparaty typu „woda w oleju (W/O)” charakteryzują się przedłużonym wchłanianiem mocznika. 

Sprawdź oferty: Kosmetyki do skóry suchej

Jakie kosmetyki zawierają mocznik? 

Na rynku istnieje cała gama produktów do pielęgnacji twarzy, kończyn i pozostałych części ciała, które zawierają w składzie mocznik, w różnych stężeniach, zależnych od pożądanego działania na skórę. Należą do nich m.in.: 

• krem do stóp z mocznikiem, 

• krem na pękające pięty z mocznikiem, 

• maść z mocznikiem bez recepty, 

• krem do rąk z mocznikiem,  

• krem z mocznikiem do twarzy,  

• krem z dużą zawartością mocznika, 

• szampon z mocznikiem,  

• balsam do ciała z mocznikiem.

Sprawdź również: Co to jest mocznik i dlaczego kremy z nim w składzie są skuteczne?

Przeciwwskazania do używania mocznika 

Ze względu na naturalne pochodzenie mocznika, istnieje niewiele przeciwwskazań do jego stosowania. Dotyczą one jedynie otwartych ran oraz nieprawidłowego zastosowania mocznika w przypadku niektórych chorób skóry. Należy także pamiętać o tym, że mocznik jest wzmacniaczem penetracyjnym, więc ułatwia przenikanie przez skórę zarówno korzystnych, jak i negatywnych substancji. 

Mocznik – co warto o nim wiedzieć? 

Ze względu na niewiedzę mocznik bywa niesłusznie uważany za substancję negatywną. Wynika to m.in. z jego nazwy oraz mylenia go z kwasem moczowym, o zupełnie innych właściwościach. 

Czym różnią się kwas moczowy i mocznik?  

Kwas moczowy to końcowy, niepożądany produkt przemiany puryn, pochodzących z nukleotydów oraz kwasów nukleinowych. Ich źródłem są przede wszystkim produkty wysokobiałkowe, takie jak czerwone mięso, podroby czy rośliny strączkowe. Nadmiernie wysoki poziom kwasu moczowego w krwiobiegu wywołuje bolesną chorobę, zwaną dną moczanową. 

Mocznik to natomiast naturalna i pożądana substancja, występująca w organizmie człowieka, w tym w 1% w skórze. Jest końcowym produktem przemian substancji białkowych. Powstaje w procesie zwanym cyklem mocznikowym, w którego efekcie – wraz z moczem – zostaje usunięty nadmiar azotu. Określenie stężenia mocznika w surowicy krwi jest jednym z głównych badań, potrzebnych do oceny pracy nerek. 

Czy można stosować krem z mocznikiem u dzieci? 

Zaleca się stosowanie kremów z mocznikiem w stężeniu do 10% u dzieci, chorujących na atopowe zapalenie skóry. Należy jednak uważać ze stosowaniem kremów z mocznikiem u noworodków, niemowląt i najmłodszych dzieci. Wyjątek stanowi krótkotrwałe stosowanie kremu z 10% mocznikiem na ciemieniuchę. 

Czy krem z mocznikiem w ciąży jest bezpieczny? 

Stosowanie humektantów, do których należy m.in. mocznik, jest bezpieczne w ciąży. W tym szczególnym czasie lepiej jednak wybierać kosmetyki (w tym kremy) z mocznikiem o niskim stężeniu, a w razie wątpliwości poradzić się lekarza prowadzącego lub dermatologa. 

Przeczytaj: Sucha i pękająca skóra na dłoniach – jak ją zregenerować?

Bibliografia