Czym jest ChAD – choroba afektywna dwubiegunowa?

Spis treści:

1. ChAD typ I
2. ChAD typ II
3. Depresja dwubiegunowa – przyczyny
4. ChAD – objawy
5. Choroba afektywna dwubiegunowa leczenie:
6. Choroba afektywna dwubiegunowa – leki
7. Jak pomóc osobie chorej na depresję dwubiegunową – sposoby wsparcia
8. Czy chorobę afektywną dwubiegunową można wyleczyć?
9. ChAD – warto wiedzieć

ChAD typ I 

Choroba afektywna dwubiegunowa typu pierwszego często nazywana jest ,,klasycznym” i najmniej złożonym typem choroby. Charakterystyczne jest tutaj występowanie stanów depresji oraz manii w silnym lub bardzo silnym przebiegu (mania bardzo często wymaga hospitalizacji). Choć depresja występuje tu średnio cztery razy częściej i może trwać od czterech do pięciu miesięcy, tak mania trwa średnio od dwóch tygodni do pięciu miesięcy. Remisja między objawami może trwać od kilku miesięcy do nawet do kilku lat.  

Przeczytaj: Czym jest depresja? Objawy, leczenie, metody wsparcia

ChAD typ II 

Choroba afektywna dwubiegunowa typu drugiego to kolejna z ,,klasycznych” form omawianego zaburzenia. Dla tego typu charakterystyczne jest to, że depresja przebiega w sposób ciężki, natomiast stan manii/hipomanii przebiega w znacznie mniejszym natężeniu. Czas trwania tych faz jest krótki – do trzech tygodni, a fazy remisji ulegają całkowitemu wyciszeniu, chociaż czasami chorzy miewają obniżony nastrój, przy czym nie spełnia on kryteriów depresji.  

Warto przeczytać: Bezsenność, kiedy można o niej mówić? Kiedy należy ją leczyć?

Depresja dwubiegunowa – przyczyny 

Badania pokazują, że główną przyczyną depresji dwubiegunowej jest jej genetyczne dziedziczenie. Nie oznacza to jednak, że każdy jest na nią narażony. Innymi czynnikami chorobotwórczymi, wpływającymi na pojawienie się choroby, mogą być czynniki społeczne, psychologiczne oraz biologiczne, np. przewlekły stres, życie w ciągłym biegu, praca pod presją, nadużycie substancji odurzających, utrata pracy, a także niedoczynność tarczycy. 

Sprawdź oferty: Leki na sen bez recepty

ChAD – objawy 

Objawy hipomanii oraz manii w chorobie dwubiegunowej to: 

• gonitwa myśli, 

• zwiększona twórczość i kreatywność, 

• równowaga psychiczna,  

• drażliwość, 

• trudności w koncentracji, 

• pobudzenie psychoruchowe, 

• zmniejszona potrzeba snu, 

• podwyższona samoocena. 

Depresja w chorobie afektywnej dwubiegunowej: 

• problemy z koncentracją uwagi, 

• niższy poziom energii życiowej, 

• obniżenie nastroju, 

• obniżenie samooceny, 

• myśli samobójcze, 

• zaburzenia apetytu, 

• zmniejszenie pobudzenia. 

Choroba afektywna dwubiegunowa leczenie: 

Pomimo niemożności całkowitego wyleczenia ChAD, warto wprowadzić produkty farmaceutyczne ze względu na to, że nieleczone zaburzenie potrafi zrujnować życie pod każdym względem. Szybkie zdiagnozowanie dwubiegunowości oraz odpowiednie dobranie środków pozwala na dobre funkcjonowanie. Podstawową rolę odgrywa farmakoterapia, psychoedukacja oraz terapia podtrzymująca. 

Choroba afektywna dwubiegunowa – leki 

Leczenie odbywa się kompleksowo, ze względu na wyodrębnienie każdej z faz ChAD i odpowiedniego dobrania leków. Podczas epizodu manii choremu podaje się neuroleptyki (benzodiazepiny, kwetiapina, olanzapina), które mają działania hamujące.

W skrajnych przypadkach stosuje się elektrowstrząsy. Podczas epizodu depresji, pacjent dostaje leki stabilizujące nastrój (sole litu, walproiniany, karbamazepinę). Nie zaleca się podawania antydepresantów, ponieważ skutkiem ich działania byłoby przejście z depresji w manię. 

Jak pomóc osobie chorej na depresję dwubiegunową – sposoby wsparcia 

Uczęszczanie na psychoedukację jest bardzo istotne dla chorego, ponieważ pozwala zrozumieć chorobę, jej przebieg oraz poznać sposoby radzenia sobie z nią. Bardzo często zachęca się również bliskich do psychoedukacji w celu lepszego zidentyfikowania schorzenia oraz możliwości lepszej pomocy bliskiemu. W ten sposób można dowiedzieć się, w jaki sposób radzić sobie z każdą z faz choroby afektywnej dwubiegunowej. Rodzina nauczy się, jak zapobiegać i/lub nie dopuszczać do zachowań nasilających wystąpienie manii lub depresji. W momencie zbyt dużej agresji pacjenta, próby samobójczej lub zagrożenia życia osób trzecich, może zostać on skierowany do szpitala psychiatrycznego. 

Czy chorobę afektywną dwubiegunową można wyleczyć? 

Nie, niestety ChAD jest nieuleczalna. Warto jednak wiedzieć, że wczesne rozpoznanie zaburzenia oraz zastosowanie odpowiednio dobranych leków, pozwala wydłużyć fazy remisji między stanami przygnębienia a stanami nadmiernej aktywności oraz łagodzi przebieg całej choroby. Bardzo ważna jest tutaj współpraca chorego i lekarza – niezbędna wydaje się też rzetelna wiedza na temat swojej przypadłości oraz rozpoznania stanów maniakalnych i depresyjnych. Tylko tak terapia może przebiegać pomyślnie.

Przeczytaj: Serotonina, czym jest? Czym skutkuje niski poziom serotoniny?

ChAD – warto wiedzieć 

Jakie są najczęstsze pytania dotyczące ChaD? Oto niektóre znich:

Dwubiegunowość a borderline – czy można je pomylić? 

Bardzo często dwubiegunowość jest mylona z borderline, ponieważ posiadają wiele wspólnych cech, np. nadmierna impulsywność, wahania nastroju. W diagnostyce różnicowej bierze się pod uwagę zachowanie chorego, ponieważ główną różnicą między tymi dwiema jednostkami chorobowymi jest to, iż w ChAD dochodzi do remisji objawów, w borderline takie zjawisko nie występuje i dochodzi do większego wahania nastrojów. Jest to bardzo istotne, aby odróżnić te dwa zaburzenia ze względu na sposób ich leczenia – w cyklofrenii w dużej mierze stosuje się farmakoterapię, a w borderline psychoterapię. Jest to również dobra droga do rozróżnienia obu chorób.

Osoba cierpiąca na borderline po podaniu leku nie zobaczy poprawy, mogą wystąpić ewentualnie niepożądane (nieznane) skutki ubocznie, gdzie u osoby chorej na ChAD nastąpi poprawa (przy dobrze dobranej farmakoterapii). 

Czy dwubiegunowość jest dziedziczna? 

Zdecydowanie można postawić tezę, iż choroba afektywna dwubiegunowa należy do chorób dziedzicznych. W rodzinach, u których stwierdzono przypadek osoby chorej na ChAD, ryzyko dziedziczenia tego zaburzenia wynosiło do 75%.  

Bibliografia