Czym są kłykciny kończyste – gdzie występują, jak je rozpoznać i leczyć?

Spis treści:

1. Co to są kłykciny kończyste?
2. Kłykciny kończyste – przyczyny
3. Kłykciny kończyste – gdzie występują?
4. Jak wyglądają kłykciny kończyste – objawy
5. Kłykciny kończyste – leczenie
6. Kłykciny kończyste – ile trwa leczenie?
7. Kłykciny kończyste – warto wiedzieć

Co to są kłykciny kończyste? 

Kłykciny kończyste bywają nazywane także brodawkami płciowymi. Są to łagodne zmiany, czasami o kalafiorowatym kształcie, które lokalizują się głównie w okolicy narządów płciowych i odbytu, ale mogą być też obecne w jamie ustnej. Kłykciny kończyste to jedno z najczęstszych schorzeń przenoszonych drogą płciową.  

Sprawdź oferty: Preparaty przeciwwirusowe

Kłykciny kończyste – przyczyny 

Przyczyną wystąpienia kłykcin kończystych jest wirus brodawczaka ludzkiego, a więc w skrócie wirus HPV (z ang. human papilloma virus). Jedynym rezerwuarem tego wirusa jest człowiek – warto mieć świadomość, że nie można zarazić tym wirusem zwierząt.  

Wirus brodawczaka ludzkiego infekuje nabłonki i namnaża się w komórkach, które intensywnie się dzielą. Patogen ten występuje w wielu typach określanych za pomocą liczb, a za kłykciny kończyste odpowiadają przede wszystkim typy: HPV 6, HPV 11, HPV 42, HPV 43 oraz HPV 44.  

Jak można się zarazić? 

Kłykcinami kończystymi można zarazić się przede wszystkim poprzez kontakty seksualne. Schorzenie to charakteryzuje się dużą zakaźnością. Istnieją pewne czynniki ryzyka, zwiększające ryzyko zachorowania. Należą do nich: 

• duża liczba partnerów seksualnych,  

• przebyta w przeszłości infekcja, wywołana przez chlamydię, 

• przebycie rzeżączki,  

• zakażeniem wirusem HIV, 

• palenie tytoniu.  

Sprawdź oferty: Antykoncepcja i seks

Kłykciny kończyste – gdzie występują? 

Okres wylęgania choroby – a więc czas pomiędzy zakażeniem, a pojawieniem się pierwszych objawów – wynosi średnio od 1 do 6 miesięcy. Brodawki płciowe zajmują przede wszystkim okolice narządów płciowych, ale także okolice odbytu – w tej okolicy częściej odnotowuje się je u płci męskiej. W przypadku kontaktów analnych, brodawki płciowe mogą być obecne również w kanale odbytu. W obrębie jamy ustnej często lokalizują się na języku oraz na wargach.   

Jak wyglądają kłykciny kończyste – objawy 

Klasyczne kłykciny kończyste mają postać białawych lub różowych, miękkich, uszypułowanych wykwitów, cechujących się brodawkowatą powierzchnią. Zmiany z czasem zwiększają swoje rozmiary i przyjmują kształt kalafiorowaty. Kłykcinom typowo nie towarzyszą dolegliwości bólowe i świąd. Kłykciny olbrzymie Buschkego-Loewensteina to odmiana brodawek płciowych, cechująca się bardzo dużymi rozmiarami i zdolnością do miejscowej inwazji (niszczenia podścieliska). Występują one u osób z obniżoną odpornością i w sytuacji długotrwałego utrzymywania się zmian. 

Kłykciny kończyste u mężczyzn 

U mężczyzn kłykciny kończyste lokalizują się typowo na brzegu żołędzi, w okolicy wędzidełka i na wewnętrznej blaszce napletka. Należy mieć świadomość, że brodawki płciowe mogą też pojawić się w cewce moczowej, na skórze pachwin oraz moszny. Zmiany zlokalizowane na prąciu są częściej płaskie (kłykciny płaskie) niż kalafiorowate. 

Kłykciny kończyste u kobiet. Czy kłykciny kończyste występują na sromie?  

U kobiet zmiany pojawiają się najczęściej na wargach sromowych (większych, jak i mniejszych), w obrębie krocza, a czasami i w okolicy odbytu. Brodawki płciowe mogą pojawić się także na śluzówce pochwy (kłykciny w pochwie), w cewce moczowej, a także w obrębie szyjki macicy. Szybko powiększające się brodawki płciowe w tych okolicach mogą być związane z przyjmowaniem leków obniżających odporność. Kłykciny kończyste w ciąży również mogą powiększać swoje rozmiary.  

Kłykciny kończyste – leczenie  

Jak przebiega leczenia kłykcin? Czy dostępne są leki na wirusa HPV?

• Leki i inne środki apteczne 

Do dyspozycji mamy preparaty na receptę, które istotnie przyspieszają usunięcie kłykcin kończystych. Leczenie miejscowe stosowane jest w przypadku małych wykwitów. Należy tutaj wymienić m.in.: 

• imikwimod – ten krem na kłykciny moduluje odpowiedź immunologiczną i stosowany jest także w rogowaceniu słonecznym,  

• podofilotoksyna – hamuje podziały komórkowe i powoduje martwicę kłykciny kończystej,  

• kwas trójchlorooctowy.   

Kłykciny kończyste – leczenie domowe. Kłykciny kończyste – leczenie octem 

Trzeba powiedzieć otwarcie, że domowe sposoby na kłykciny kończyste nie są skuteczne. Wyciąg z zielonej herbaty na kłykciny kończyste, olejek z drzewa herbacianego na kłykciny, jaskółcze ziele na kłykciny, czy też ocet nie są polecanymi rozwiązaniami. Nieprawidłowo leczone kłykciny kończyste mogą powiększać się i prowadzić na przykład do niedrożności cewki moczowej.  

Usuwanie kłykcin kończystych – zabiegi 

W przypadku dużych wykwitów stosuje się leczenie inwazyjne, takie jak: 

• łyżeczkowanie, 

• wycięcie chirurgiczne, 

• laseroterapię, 

• kriochirurgię (wymrażanie kłykcin), 

• terapię fotodynamiczną.  

Sposób leczenia zależy od wskazań i przeciwwskazań do danej metody terapeutycznej i konkretnego przypadku klinicznego.  

Kłykciny kończyste – ile trwa leczenie? 

Czas leczenia zależy od konkretnego przypadku oraz od zastosowanego preparatu. Czasami wystarczy kilkukrotne użycie zaleconego leku lub wykonanie zabiegu, w innych przypadkach leczenie trwa dłużej lub należy je powtórzyć.  

Kłykciny kończyste – warto wiedzieć 

Oto najczęściej zadawane pytania o kłykciny kończyste.

• Kłykciny odbytu a hemoroidy – czy można je pomylić? 

Niektórzy pacjenci mylą kłykciny kończyste z powszechnie występującymi hemoroidami. Hemoroidy lokalizują się w odbycie i mogą okresowo wypadać, podkrwawiać, co może upodabniać je do kłykcin. Podczas badania przedmiotowego lekarz oceni zmiany i z pewnością postawi prawidłowe rozpoznanie. 

• Czy kłykciny to zawsze HPV? 

Kłykciny kończyste wywoływane są przez wirusa brodawczaka ludzkiego. Inne patogeny nie powodują wystąpienia tych zmian skórnych.  

• Szczepionka HPV a kłykciny – czy zapobiegnie ich występowaniu? 

Istnieje szczepienie, które chroni przed onkogennymi typami HPV (16,18, predysponującymi do raka szyjki macicy), ale także przed pewnymi typami, mogącymi wywoływać kłykciny. Jest to preparat Gardasil (przeciwko HPV 6, 11, 16 i 18) oraz Gardasil 9 (HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 i 58). Szczepienie to jest szczepieniem zalecanym i nie jest refundowane.  

Kłykciny kończyste – czy same znikają? 

U większości pacjentów (około 80%) kłykciny i samo zakażenie HPV ustępuje w czasie do około dwóch lat. Oznacza to, że brodawki płciowe mogą samoistnie zniknąć, jednak nie zawsze się tak dzieje (zdarza się, że mogą one przekształcić się w kłykciny olbrzymie), dlatego warto podjąć odpowiednie leczenie. 

Bibliografia