Jak rzucić palenie? Sprawdzone sposoby na nikotynizm i kryzysy w całym procesie

Spis treści:

1. Palenie papierosów i jego wpływ na zdrowie
2. Jak skutecznie rzucić palenie? Pomocne metody
3. Jak zachowuje się organizm po rzuceniu palenia? Objawy dzień po dniu
4. Kiedy przychodzi największy kryzys przy rzucaniu palenia i jak się na niego przygotować?
5. Skutki rzucenia palenia
6. Jak zmotywować kogoś do rzucenia palenia?

Palenie papierosów i jego wpływ na zdrowie 

Dym tytoniowy jest mieszaniną ponad 4000 różnych związków chemicznych, przy czym 60 z nich to związki o silnym działaniu kancerogennym. Palenie papierosów w społeczeństwie zwykle kojarzy się z rakiem płuc i to nie bez powodu: nawet 85% przypadków tego nowotworu ma związek z nikotynizmem. Dodatkowo, naukowcy wykazali, że aż 17 rodzajów nowotworów ma bezpośredni związek z paleniem tytoniu. 

Kup w aptece: Leki wspomagające rzucanie palenia

Palenie papierosów sprzyja również występowaniu schorzeń układu oddechowego. Najgroźniejszym z nich jest przewlekła obturacyjna choroba płuc, która znacznie zaburza jakość życia chorych osób. Wiadomo powszechnie, że palenie papierosów, także bierne, może przyczyniać się do zaostrzeń astmy oskrzelowej. 

Czy wiesz, że…. 

Rzucenie palenia przed 40. rokiem życia zmniejsza ryzyko zgonu związanego z paleniem papierosów aż o 90%!

Jak skutecznie rzucić palenie? Pomocne metody 

Szacuje się, że ponad 80% palaczy deklaruje chęć walki ze swoim nałogiem. Niestety, nikotyna jest jedną z substancji psychoaktywnych o najwyższym potencjale uzależniającym. Palenie papierosów bardzo szybko prowadzi do rozwoju uzależnienia fizycznego, jak i psychicznego. Właśnie dlatego walka z nikotynizmem jest tak trudna. Obecnie palacze mają jednak do dyspozycji szeroką gamę metod wspomagających rzucanie palenia.  

Tabletki na rzucanie palenia ‒ nikotynowa terapia zastępcza 

Pierwszym krokiem, jaki zwykle podejmują palacze tuż po podjęciu decyzji o walce z nałogiem, jest najczęściej udanie się do apteki po lek na rzucanie palenia. Nic w tym dziwnego – w końcu farmakologia od wielu lat stanowi główną metodę wspomagania leczenia nikotynizmu. 

Nie ulega wątpliwości, że uzależnione osoby zazwyczaj rozpoczynają od nikotynowej terapii zastępczej. Jest to jedyna forma farmakologicznego leczenia nikotynizmu, którą można wprowadzić samodzielnie, bez pomocy specjalisty. Dostępne bez recepty tabletki, plastry czy gumy wspierające rzucanie palenia zawierają w tym przypadku nikotynę, która redukuje głód nikotynowy i zmniejsza chęć sięgnięcia po papierosa. 

Specjalistyczne leki na rzucanie palenia 

Alternatywą dla nikotynowej terapii zastępczej jest terapia z użyciem cytyzyny. Jest to alkaloid pochodzenia roślinnego, który działa na układ nerwowy poprzez wiązanie się z receptorami nikotynowymi. Lek ten ma większe powinowactwo do receptorów niż nikotyna, przez co znosi psychostymulujący efekt nikotyny, a jednocześnie redukuje negatywne objawy rzucania palenia. 

W przypadku kolejnych niepowodzeń, konieczne może być wprowadzenie bardziej specjalistycznych leków na rzucanie palenie. Wówczas zalecana jest zwykle terapia bupropionem lub warenikliną, która musi być kontrolowana przez lekarza. Środki te cechują się dość wysoką skutecznością. Wyjście z nałogu obserwuje się u 19% osób leczonych bupropionem i aż 28% osób leczonych warenikliną. Warto pamiętać, że tabletki na rzucanie palenia można łączyć z innymi metodami, by zwiększyć skuteczność całego procesu. 

Przeczytaj: Objawy i konsekwencje nadciśnienia

Psychologiczna pomoc w rzucaniu palenia 

W procesie rzucania palenia udowodnioną skuteczność ma terapia behawioralna. Powinna być ona prowadzona przez doświadczonego terapeutę, który nauczy uzależnioną osobę odpowiednich technik behawioralnych, ułatwiających radzenie sobie z głodem nikotynowym. Pomoc psychologa dostępna jest w wielu poradniach i klinikach rzucania palenia, a sama terapia może być prowadzona zarówno w formie stacjonarnej, jak i w ramach porad telefonicznych. 

Przeczytaj: Nerwica lekowa, jakie daje objawy?

Aplikacja do rzucania palenia na smartfona 

Wykorzystanie nowoczesnych technologii jako wsparcia w walce z nikotynizmem jest pomysłem relatywnie nowym. Obecnie jednak dostępnych jest co najmniej kilkanaście aplikacji do rzucania palenia, a ich liczba stale rośnie. Takim rozwiązaniem zainteresowane są zwłaszcza osoby młodsze, dla których smartfon stanowi nieodłączny element codzienności. Dane na temat skuteczności tego rozwiązania są jednak wciąż ograniczone. Badania naukowe wskazują jednak na to, że może być to element istotnie wspomagający walkę z nałogiem. Niewątpliwą zaletą większości aplikacji do rzucania palenia jest fakt, że są tanie i łatwo dostępne. 

Akupunktura a rzucanie palenia 

Jedną z częściej stosowanych metod w walce z nałogiem tytoniowym jest akupunktura, która zaliczana jest do medycyny niekonwencjonalnej. Badania wskazują, że może ona zredukować niektóre skutki rzucania palenia, takie jak stres, uczucie niepokoju czy problemy z koncentracją. Okazuje się jednak, że długoterminowa skuteczność akupunktury w rzucaniu palenia jest niższa niż farmakoterapia czy poradnictwo antynikotynowe. Metodę tę najlepiej jest więc potraktować jako wsparcie całego procesu. 

Domowe sposoby wspierające proces rzucania palenia 

Uzależnione osoby w trakcie walki ze swoim nałogiem nierzadko testują wiele różnorodnych metod rzucenia palenia. Domowe sposoby nierzadko okazują się ogromnym wsparciem, zwłaszcza w pierwszych dniach procesu. Niestety, nie ma jednego sposobu, który sprawdziłby się u wszystkich. 

Specjaliści wskazują, że jednym z domowych sposobów na rzucenie palenia może być… sport. Okazuje się bowiem, że w trakcie aktywności fizycznej w mózgu produkowane są neuroprzekaźniki, które zmniejszają nieprzyjemne dolegliwości związane z odstawieniem używki. 

Jak zachowuje się organizm po rzuceniu palenia? Objawy dzień po dniu 

Pierwszy dzień rzucania palenia zwykle przebiega dość łagodnie. Wystarczy kilka godzin od wypalenia ostatniego papierosa, by tętno, ciśnienie tętnicze oraz utlenowanie krwi wróciło do normy. Pierwsza doba to także intensywne wypłukiwanie z krwi resztek nikotyny oraz tlenku węgla. 

Drugiego dnia pojawiają się najczęściej pierwsze objawy zespołu abstynencyjnego. Byli palacze mogą odczuwać zmęczenie, poirytowanie lub przygnębienie. Nierzadko towarzyszy im także ból głowy. W tym czasie może wystąpić również męczący kaszel, będący objawem oczyszczania się błony śluzowej układu oddechowego. Pozytywnym symptomem jest jednak znacząca poprawa zmysłów węchu i zapachu. 

Trzeciego dnia nieprzyjemne dolegliwości nie tylko nie ustępują, ale wręcz nasilają się. W tym czasie organizm nadal oczyszcza się z toksyn, zawartych w dymie papierosowym. Byłym palaczom łatwiej jest zaczerpnąć oddech, co spowodowane jest rozluźnieniem mięśni oskrzeli i stopniowym oczyszczaniem się płuc. 

W kolejnych dniach rzucania palenia obserwuje się stopniowe zmniejszenie głodu nikotynowego. Szacuje się, że moment krytyczny w procesie terapii nikotynizmu trwa od 2 do 4 tygodni. 

Kiedy przychodzi największy kryzys przy rzucaniu palenia i jak się na niego przygotować? 

Specjaliści twierdzą, że w trakcie rzucania palenia najtrudniejsze są pierwsze dwa tygodnie. Objawy odstawienia używki są w tym czasie najbardziej dotkliwe, później stopniowo zanikają. Pierwszy duży kryzys byli palacze odczuwają zwykle około 3-4 dnia od wypalenia ostatniego papierosa. To właśnie wtedy organizm całkowicie oczyszcza się z nikotyny, a uzależnione osoby odczuwają silną chęć sięgnięcia po używkę. 

Jak poradzić sobie w tym trudnym okresie? Dobrze jest ograniczyć spotkania towarzyskie w gronie znajomych, którzy wciąż palą papierosy. Zamiast tego warto znaleźć uspokajające zajęcie, które pozwoli tymczasowo stłumić głód nikotynowy. Może być to wyjście na długi spacer, wybranie się do kina lub na wycieczkę rowerową. W momencie największego kryzysu można też sięgnąć po gumy lub tabletki na rzucanie palenia, zawierające w składzie niewielkie dawki nikotyny. 

Skutki rzucenia palenia 

Można jednoznacznie stwierdzić, że korzyści wynikające z rzucenia palenia znacznie przewyższają ewentualne niedogodności. Prawdą jest jednak, że walka z nałogiem nie zawsze jest prosta i przyjemna. Niektóre objawy rzucania palenia mogą być szczególnie dokuczliwe. 

Jak rzucić palenia i nie przytyć? 

Nierzadko bywa, że uzależnione osoby zwlekają z rzuceniem palenia z obawy przed przytyciem. Czy rzeczywiście walka z nałogiem tytoniowym może skutkować wzrostem wagi? Niestety, badania naukowe wskazują, że tak. Jest to problem wielokierunkowy. Zwykle tycie przy rzucaniu palenia spowodowane jest sięganiem po drobne przekąski, które traktowane są jako zastępstwo dla używki. Badania naukowe wskazują również, że za taki stan rzeczy odpowiada też spowolnienie metabolizmu oraz zwiększenie apetytu. 

Jak nie przytyć po rzuceniu palenia? Przede wszystkim, warto zadbać o zdrową i odpowiednio zbilansowaną dietę, a także rozważyć uwzględnienie w planie dnia podejmowania wysiłku fizycznego. W przypadku silnej potrzeby sięgania po przekąski, dobrym rozwiązaniem będzie zastąpienie chipsów czy orzeszków mniej kalorycznymi alternatywami. 

Rzucanie palenia a ból głowy ‒ czy to normalne? 

Ból głowy to jeden z najczęstszych objawów rzucania palenia. Zwykle trwa on od 3 do 7 dni i uważa się, że jest on wywołany większym przepływem krwi i tlenu przez naczynia krwionośne w mózgu. Ból głowy w trakcie rzucania palenia nie świadczy o niebezpiecznych zaburzeniach, jednak może znacznie pogarszać samopoczucie uzależnionych osób, zwłaszcza jeżeli mają one skłonności do migren. 

Kup w aptece: Leki na ból głowy

Jak zmotywować kogoś do rzucenia palenia? 

Specjaliści podkreślają, że wsparcie i pomoc płynące ze strony najbliższego otoczenia uzależnionej osoby są kluczowe dla sukcesu terapeutycznego. W pierwszej kolejności należy podejmować próby uświadamiania nałogowego palacza o negatywnych konsekwencjach uzależnienia, które dotyczą przecież także bliskich mu osób. Jednocześnie warto przedstawić możliwości terapii nikotynizmu i zapewnić palacza, że ma wsparcie w innych osobach. 

Pamiętać należy, że pomoc w rzucaniu palenia może przyjmować różne formy. Czasami najlepiej spytać uzależnioną osobę wprost, jakiego wsparcia oczekuje. Jedni postawią na wyciszenie, inni z kolei potrzebować będą uwzględnienia w planie dnia dodatkowych aktywności, których celem będzie odwrócenie uwagi od papierosów. 

Bibliografia