Dziecko z czerwonym policzkiem
Mama i dziecko Katarzyna Banaszczyk
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 3981 razy

Rumień noworodkowy – przyczyny, objawy, leczenie

Skóra dziecka po urodzeniu często może prezentować zmiany o charakterze krostek, czy grudek, nazywane przez lekarzy rumieniem toksycznym noworodków. Czy rumień noworodkowy jest groźny dla dziecka? Jakie są przyczyny pojawienia się zmian na skórze? Dowiedzmy się więcej na ten temat.  

Spis treści:


  1. Czym jest rumień noworodkowy?
  2. Jakie są przyczyny rumienia noworodkowego?
  3. Jak rozpoznać rumień noworodkowy? Charakterystyczne objawy
  4. Jakie są sposoby na złagodzenie objawów rumienia noworodkowego?
  5. Jakie powikłania może spowodować rumień noworodkowy?

Czym jest rumień noworodkowy?  

Rumień noworodkowy (z języka łacińskiego erythema toxicum neonatorum – ETN), nazywany także rumieniem toksycznym noworodków to charakterystyczne, łagodne zmiany skórne występujące nawet u 50-70% donoszonych noworodków. Najczęściej zmiany o charakterze rumienia toksycznego pojawiają się w ciągu pierwszych 48. godzin życia – tuż po urodzeniu pojawiają się bardzo rzadko. Co ciekawe, zauważono, że noworodkowy rumień toksyczny rzadziej występuje u dzieci przedwcześnie urodzonych oraz u noworodków z małą masą urodzeniową (czyli masą poniżej 2500 gramów). Bardzo rzadko również zmiany skórne o tym charakterze pojawiają się na skórze dziecka po kilku dniach od urodzenia, czy nawet po dwóch tygodniach, choć znane są takie przypadki.  

Kup w aptece: Preparaty na zmiany skórne u dzieci

Jakie są przyczyny rumienia noworodkowego? 

Niestety, nie ma jednej, określonej przyczyny, która odpowiadałaby za występowanie rumienia toksycznego noworodków. Nadal nie do końca wiadomo, co odpowiada za pojawienie się jego objawów. Niektóre z hipotez odnoszą się do reakcji nadwrażliwości na elementy środowiskowe. Nie da się ukryć, że po urodzeniu dziecko styka się z wieloma nowymi czynnikami, które mogą potencjalnie stać się alergenami i wywołać reakcje układu immunologicznego. Jednak dokładne przyczyny tej przypadłości nadal nie są znane.  

Powiązane produkty

Jak rozpoznać rumień noworodkowy? Charakterystyczne objawy  

Obraz kliniczny rumienia toksycznego noworodków może być dość zróżnicowany. Na skórze malucha mogą pojawić się zmiany o różnej morfologii. Rumień toksyczny u noworodków manifestuje się przede wszystkim obecnością: 

  • plam rumieniowych – a więc dość dobrze odgraniczonych obszarów zaczerwienienia skóry, które są płaskie, a więc niewyczuwalne podczas dotyku, 

  • grudek – czyli zmian wyniosłych ponad poziom skóry, typowo o barwie czerwonawej lub różowawej, które różnią się od otaczającej skóry spoistością, a więc są dobrze wyczuwalne palpacyjnie; zmiany te są raczej niewielkie i osiągają rozmiary około 2 milimetrów, 

  • krost – są to również zmiany wyniosłe ponad poziom skóry, które w przeciwieństwie do grudek zawierają treść ropną, co sprawia, że przyjmują typowo żółtawą barwę, 

  • zmian obrzękowych – są to zmiany wyczuwalne palpacyjnie, wyniosłe ponad poziom skóry, które przypominają bąble pokrzywkowe (zmiany charakterystyczne dla pokrzywki).  

Rumień u noworodka po porodzie – lokalizacja zmian skórnych  

Rumień u noworodka lokalizuje się przede wszystkim na twarzy i tułowiu, ale mogą być nim zajęte także bliższe części kończyn i pośladki. Mianem bliższych części kończyn określamy przede wszystkim ramiona i uda. Zmiany skórne, typowe dla rumienia noworodków, mogą także pojawić się sporadycznie w innych lokalizacjach na ciele. Niektórzy autorzy porównują zmiany w przebiegu rumienia noworodków do pogryzienia przez pchły, co wynika z tego, że grudki i krostki pojawiają się na podłożu zmian rumieniowo-obrzękowych. Warto też dodać, że zmiany skórne nie zajmują prawie nigdy dłoni i podeszw stóp.  

Przeczytaj: Jak usunąć ciemieniuchę u niemowlaka?

Rumień noworodkowy – ile trwa? 

Poszczególne zmiany skórne w przebiegu rumienia toksycznego noworodków utrzymują się na ciele dość krótko – od kilku godzin do maksymalnie około 2 dób. Dynamika zmian skórnych jest jednak taka, że jedne z nich znikają, a następne pojawiają się. Całkowity czas utrzymywania się zmian skórnych na ciele noworodka wynosi około dwa tygodnie. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że mechaniczne manipulowanie w obrębie zmian skórnych może przyczynić się do pojawiania się nowych zmian, a także do nadkażeń bakteryjnych.  

Sprawdź także: Top 5 emolientów dla dzieci

Trądzik niemowlęcy czy rumień noworodkowy 

Rumień noworodkowy po porodzie można różnicować ze zmianami skórnymi w przebiegu trądziku noworodkowego lub niemowlęcego. Trądzik noworodkowy występuje u około 20% noworodków i wynika z odpowiedzi na androgeny przekazane przez matkę. Zmiany, jakie obserwujemy w przypadku trądzika noworodków – podobnie jak i te w przebiegu rumienia noworodkowego – mogą występować w pierwszych dniach życia, jednak często pojawiają się od razu po porodzie, co jest rzadkie przy rumieniu noworodkowym. W obrazie klinicznym trądziku noworodkowego obserwujemy zaskórniki (zarówno otwarte, jak i zamknięte), ale także grudki, krostki, a czasami torbiele. W zaawansowanych przypadkach trądziku noworodkowego konieczne jest podjęcie leczenia dermatologicznego, gdyż sama pielęgnacja może być niewystarczająca.  

Sprawdź: Potówki u niemowlaka

Jakie są sposoby na złagodzenie objawów rumienia noworodkowego? 

Rumień noworodkowy to przypadłość, która nie wymaga podejmowania leczenia, o czym warto poinformować zmartwionych rodziców. Złagodzenie objawów przyniesie sama delikatna pielęgnacja. Warto pamiętać, by silnie nie pocierać zmian skórnych i myć skórę dziecka letnią wodą, co zapobiega naruszeniu delikatnej bariery hydrolipidowej skóry. W przypadku wątpliwości co do postępowania – warto skonsultować się ze swoim pediatrą.  

Przeczytaj: Jak pielęgnować kikut pępowiny?

Jakie powikłania może spowodować rumień noworodkowy? 

W przypadku manipulowania mechanicznego w obrębie zmian skórnych możemy doprowadzić do nadkażenia bakteryjnego – szczególnie przy braku odpowiedniej higieny. Takie nadkażone zmiany skórne mogą pozostawić po sobie blizny. Rumień noworodkowy o typowym przebiegu nie wiąże się z późniejszym występowaniem blizn, dlatego warto uspokoić w tym zakresie rodziców.  

Podsumowując, rumień noworodkowy to łagodna, samoistnie ustępująca przypadłość, która w większości przypadków nie wymaga podejmowania leczenia. W przypadku wątpliwości, warto skonsultować zmiany skórne naszego dziecka z lekarzem – pediatrą, lekarzem rodzinnym lub dermatologiem.  

Bibliografia

Antalya R.J.,Robinson D.M. (2010), Choroby z pęcherzami i krostkami u noworodków, Pediatric Annals, nr 39(10), s. 635-645. 

Chatproedprai S., Wananukul S. (2008), Survey of common cutaneous lesions in healthy infants at the well baby clinic, J Med Assoc Thai,nr 91(9), s. 1356-1359. 

Szepietowski J., Reich A. (2008), Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych drogą płciową, Wyd. PZWL, Warszawa. 


Wybór redakcji

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w polityce prywatności.

Zamknij