Zgaga w ciąży ‒ co oznacza, jakie są jej przyczyny i jak z nią walczyć?
Ciąża niewątpliwie jest wyjątkowym czasem w życiu kobiety. Niestety, zmiany fizjologiczne zachodzące w organizmie przyszłej mamy nie zawsze bywają przyjemne. Ciąża wiąże się niekiedy z całym szeregiem dokuczliwych symptomów, które znacząco wpływają na codzienne samopoczucie ciężarnej. Jedną z częstych niedogodności związanych z ciążą jest zgaga. W poniższym artykule omawiamy szczegółowo to zagadnienie, a także przedstawiamy najlepsze sposoby na zgagę w ciąży.
Etiologia problemu zgagi w ciąży jest złożona, a na jej wystąpienie mają wpływ zarówno czynniki hormonalne, jak i mechaniczne.
Powszechnie uważa się, że główną przyczyną zgagi w ciąży jest wzrost progesteronu w organizmie ciężarnej. Hormon ten powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich, co skutkuje osłabieniem napięcia i motoryki żołądka, ale przede wszystkim obniżeniem napięcia dolnego zwieracza przełyku. To właśnie ten mięsień stanowi główną barierę przed cofaniem się treści żołądkowej do przełyku.
Kolejną przyczyną zgagi w ciąży jest wzrost ciśnienia śródbrzusznego na skutek powiększających się rozmiarów macicy. Nie wyklucza się także roli zaburzonego opróżniania żołądka oraz spowolnionego pasażu w jelicie cienkim.
Czy wiesz, że….
Występowanie zgagi w ciąży stało się źródłem wielu popularnych przesądów. Starsze pokolenia wierzyły w zależność pomiędzy występowaniem zgagi w ciąży a ilością włosów u dziecka. Do dziś wiele osób uważa również, że na podstawie objawów występujących u przyszłej mamy można odczytać płeć dziecka. Zgaga w ciąży ma wskazywać na męskiego potomka, z kolei brak tego objawu zwiastuje narodziny dziewczynki. Są to, rzecz jasna, mity, które nie znajdują potwierdzenia w nauce.
Występująca u ciężarnych zgaga do złudzenia przypomina przypadki tej dolegliwości u reszty społeczeństwa. Do typowych objawów zgagi w ciąży zalicza się uczucie pieczenia w klatce piersiowej i przełyku, a także cofanie się treści żołądkowej. Do pozostałych symptomów należą mdłości, niestrawność, ból w okolicy żołądka, a nawet wymioty.
Dolegliwości te zaostrzają się po zjedzeniu obfitego posiłku, zwłaszcza gdy jest on tłusty bądź ostry. Objawy pogarszają się również po spożyciu pokarmów obniżających napięcie dolnego zwieracza przełyku, takich jak czekolada, kawa, cytrusy czy pomidory. Warto też podkreślić, że w nocy zgaga w ciąży często przybiera na sile, utrudniając przyszłym mamom spokojny sen.
Zgaga w ciąży nie jest bynajmniej rzadkim zjawiskiem. Szacuje się, że problem ten dotyczy około 45%, a według niektórych źródeł nawet do 80%, ciężarnych kobiet. Częstość występowania zgagi ma duży związek z etapem ciąży. Badania naukowe wskazują, że ze zgagą w ciąży zmaga się od 22% kobiet w pierwszym trymestrze do 39% kobiet w drugim trymestrze ciąży. Zgaga w trzecim trymestrze ciąży dotyczy aż 60–80% przyszłych mam.
Zgaga może znacząco obniżyć jakość życia ciężarnej. Nic zatem dziwnego, że przyszłe mamy szukają skutecznych sposobów, by pozbyć się dokuczliwych dolegliwości. Warto jednak pamiętać, że metody walki ze zgagą w ciąży są dość ograniczone z uwagi na dobro rozwijającego się płodu. W większości przypadków pomocne okazują się proste, domowe sposoby. Zgagę w ciąży o intensywnym przebiegu można też leczyć za pomocą specjalistycznych leków, których działanie nie jest szkodliwe dla płodu.
Do popularnych sposobów na zgagę w ciąży należy także stosowanie ziół. Pomocne mogą okazać się napary z imbiru, a także kleik z siemienia lnianego. Herbata na zgagę w ciąży może zawierać również rumianek, prawoślaz czy melisę.
Czy stosowanie sody na zgagę w ciąży jest dobrym pomysłem? Soda oczyszczona, z uwagi na swój zasadowy odczyn, rzeczywiście łagodzi nieprzyjemne objawy. Metoda ta nie powinna być jednak stosowana przewlekle, ponieważ spożycie dużej ilości sody może być przyczyną zaburzeń trawienia i zatrzymywania płynów w organizmie.
Przyszłe mamy zmagające się ze zgagą powinny także zrezygnować z picia miętowych naparów. Choć picie w ciąży mięty na zgagę wydaje się dość logiczne, napar ten może pogorszyć dolegliwości. Mięta bowiem jest rośliną, która obniża napięcie dolnego zwieracza przełyku, dlatego nie jest zalecana w leczeniu zgagi.
W przypadku konieczności leczenia zgagi w ciąży w pierwszej kolejności zaleca się wprowadzenie do terapii środków zobojętniających kwas żołądkowy. Bezpieczne w stosowaniu są preparaty zawierające sole wapnia i magnezu. Rozwiązaniem może być też zastosowanie alginianu sodu, który chroni błonę śluzową przełyku i żołądka.
W razie niepowodzenia terapii wyżej wymienionymi lekami specjalista może wdrożyć leczenie inhibitorami pompy protonowej. Najnowsze badania potwierdzają, że stosowanie w ciąży leków takich jak pantoprazol, omeprazol czy esomeprazol jest bezpieczne.
Odpowiednia dieta może znacząco ograniczyć dolegliwości związane ze zgagą w trakcie ciąży. Łagodzące właściwości wykazują przede wszystkim produkty mleczne, w tym jogurty, maślanki czy kefiry. Pomocne może być też picie soku z buraka lub zjedzenie kilku migdałów. Zgaga w ciąży wymaga też niestety kilku wyrzeczeń.
Specjaliści zalecają, by kobiety w ciąży zmagające się ze zgagą unikały w swej diecie:
gazowanych napojów;
nadmiaru kofeiny;
kakao i czekolady;
tłustych, smażonych potraw;
ostrych przypraw;
kwaśnych owoców;
pieczywa na zakwasie.
Data publikacji: 02.03.2024
Data aktualizacji: 09.08.2024
Bibliografia
Thélin CS, Richter JE. Review article: the management of heartburn during pregnancy and lactation. Aliment Pharmacol Ther. 2020;51(4):421-434. doi:10.1111/apt.15611.
Vazquez, Juan C. Heartburn in pregnancy. BMJ clinical evidence vol. 2015 1411. 8 Sep. 2015.
W momencie odwiedzenia przez Użytkownika Portalu, gromadzone są pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) czyli małe pliki tekstowe, zawierające niewielkie ilości informacji, które pobierane są podczas odwiedzania Portalu i przechowywane na Urządzeniu Użytkownika. Pliki cookies są powszechnie stosowane w celu usprawnienia działania witryn internetowych, a także dostarczenia informacji ich właścicielom.
Na podstawie niżej wymienionych celów przetwarzania Twoich danych, możesz skonfigurować ustawienia
prywatności i określić w jaki
sposób chcesz, aby Twoje dane były używane w oparciu o poniższe cele.
Poniżej opisujemy cele i funkcje przetwarzania Twoich danych.
Niezbędne 2
Niezbędne pliki cookies, których wykorzystanie jest niezbędne do umożliwienia realizacji podstawowych funkcji, takich jak sprawne poruszanie się po witrynie internetowej, czy dostęp do zabezpieczonych obszarów witryny internetowej. Bez tych plików cookies Portal może nie działać prawidłowo.
Analityczne pliki cookies umożliwiają sprawdzenie liczby wizyt oraz źródeł ruchu występujących na naszym Portalu. Pomagają ustalić Administratorowi, jak Użytkownik porusza się po Portalu. Dzięki tym danym Administrator może analizować statystyki oraz raporty dotyczące funkcjonowania Portalu oraz poprawiać jej wydajność.
Te pliki cookies pozwalają na odpowiednie dostosowanie treści reklamowych do zainteresowań Użytkownika, nie tylko na naszym Portalu, ale także poza nią. Reklamowe pliki cookies mogą być instalowane za pośrednictwem Portalu, również przez podmioty współpracujące z Administratorem. Na podstawie informacji z tych plików cookies oraz aktywności w innych witrynach internetowych, budowany jest profil zainteresowań Użytkownika. Celem jest wyświetlanie reklam, które są istotne i angażujące dla poszczególnych Użytkowników.