Jak i gdzie boli żołądek? Przyczyny, dodatkowe objawy i sposoby łagodzenia bólu brzucha w okolicy żołądka
Ból jest ważnym objawem świadczącym o występującej chorobie bądź urazie. Nie inaczej jest w przypadku bólu żołądka, który najczęściej jest wynikiem zaburzeń w obrębie tego narządu. Rodzaj i charakter bólu w okolicy żołądka może stanowić ogromną pomoc w diagnostyce rozwijającego się schorzenia. Co może oznaczać ból żołądka? Co pomaga uśmierzyć te nieprzyjemne dolegliwości? Gdzie boli żołądek?
Nie można jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Cechy bólu żołądka mogą być bardzo odmienne, w zależności od jego przyczyny. Do najczęściej opisywanych dolegliwości zalicza się:
kłujący ból żołądka ‒ może być objawem perforacji wrzodu żołądka,
tępy ból żołądka ‒ często utożsamiany jest z zapaleniem błony śluzowej żołądka i jej nadżerkami,
skurczowy ból żołądka ‒ ten typ bólu nierzadko wywoływany jest błędami dietetycznymi.
W ustalaniu przyczyny bólu żołądka ważne jest też określenie charakteru bólu. Wyróżnia się:
ostry ból żołądka ‒ to dolegliwości bólowe, które pojawiają się nagle i trwają krócej niż 3 miesiące,
przewlekły ból żołądka ‒ to dolegliwości bólowe, które trwają dłużej niż 3 miesiące.
Warto zwrócić szczególną uwagę na współwystępowanie bólu żołądka i pleców. Zwykle połączone jest to z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy. Silne dolegliwości mogą jednak świadczyć o ostrym zapaleniu trzustki czy kamicy żółciowej, podczas takich stanów koniecznie trzeba zgłosić się do lekarza.
Charakterystyczny objaw bólu żołądka to ból w nadbrzuszu, czyli w okolicy pod dolnym brzegiem mostka. Warto jednak pamiętać, że dolegliwości bólowe w tym miejscu mogą, ale wcale nie muszą świadczyć o zaburzeniach żołądka czy chorobach układu pokarmowego. Objawy bólowe w górnej części brzucha mogą dotyczyć takich schorzeń, jak zawał mięśnia sercowego, zapalenie trzustkiczy kwasica ketonowa.
Bolący żołądek może być jedynym niepokojącym objawem. Niekiedy jednak towarzyszą mu dodatkowe symptomy. Współwystępowanie bólu żołądka z biegunką, nudnościami czy wymiotami to wskazówka, która może znacząco pomóc w określeniu jego przyczyny. Przy bólu żołądka może pojawić się między innymi:
Gdy bólowi żołądka towarzyszą mdłości, wymioty czy gorączką najczęściej świadczy o nieżycie żołądkowo-jelitowym lub zatruciu pokarmowym. Z kolei ból żołądka i jelit może być objawem zaburzeń psychosomatycznych.
Ból żołądka w ciąży. Czy należy zgłosić się do lekarza?
Odrębnym tematem jest ból żołądka w ciąży. Gdy ból pojawił się na początku ciąży i towarzyszą mu mdłości – a nawet wymioty – jest fizjologiczną reakcją organizmu na wzrastający poziom gonadotropiny kosmówkowej. W ciąży ból żołądka często, a zwłaszcza w jej późniejszych etapach, może być wywołany uciskiem powiększającej się macicy na żołądek. Przyczyny i objawy bólu żołądka w ciąży mogą być też bardziej prozaiczne i wynikać z błędów dietetycznych.
Charakter bólu stanowi ogromną podpowiedź odnośnie etiologii problemu. Przewlekłe bóle żołądka, powtarzające się na przestrzeni dłuższego czasu, najczęściej świadczą o schorzeniach, które nie stwarzają bezpośredniego zagrożenia. Ich przyczyną może być choroba wrzodowa żołądka czy zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Nie należy jednak bagatelizować tego objawu, ponieważ przewlekłe bóle żołądka mogą być też pierwszym objawem rozwijającej się choroby nowotworowej.
Ostry, silny ból żołądka najczęściej występuje przy zatruciu pokarmowym lub nieżycie żołądkowo-jelitowym. Bywa jednak, że napadowy ból jest objawem cięższych stanów, na przykład perforacji wrzodu trawiennego żołądka.
Gdy ból żołądka pojawia się po jedzeniu, często jest mylnie utożsamiany z zatruciem pokarmowym. Tymczasem jest to objaw towarzyszący wielu innym schorzeniom układu pokarmowego. Występujący po jedzeniu ból żołądka może być symptomem dyspepsji czynnościowej, wrzodu trawiennego żołądka czy gastroparezy. Nie zawsze jednak dolegliwość ta jest powodem do zmartwień. Bywa, że przyczyną bólu brzucha po jedzeniu są błędy żywieniowymi.
W przypadku bólu żołądka warto wybrać się do lekarza, który znajdzie przyczynę nieprzyjemnych dolegliwości i zaproponuje odpowiednie leczenie. Co w przypadku, gdy konieczne jest natychmiastowe uśmierzenie bólu?Co pomaga na ból żołądka? Niekiedy ulgę przynoszą domowe sposoby, innym razem wymagane jest sięgnięcie po odpowiednie leki.
Złagodzenie bólu żołądka lekami przeciwbólowymi nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem. Leki z grupy NLPZ, takie jak ibuprofen czy diklofenak, działają drażniąco na błonę śluzową, która znajduje się w żołądku i mogą pogłębić problemy zdrowotne. W przypadku silnego, kłującego bólu brzucha, bezpiecznym lekiem będzie paracetamol, który ma łagodniejsze działanie na śluzówkę żołądka. Dobrym rozwiązaniem będzie również przyjęcie leków rozkurczowych.
Warto pamiętać, że dostępne bez recepty tabletki na ból żołądka najprawdopodobniej nie wyleczą przyczyny problemu. Terapia powinna być skupiona na czynniku, który wywołuje dane dolegliwości. Niekiedy niezbędne może być wygojenie wrzodu trawiennego, wyleczenie zatrucia czy eradykacja Helicobacter pylori. Gdy silny ból brzucha pojawia się częściej, najlepiej udać się do lekarza,który może zlecić badania endoskopowe, aby ocenić konkretne odcinki przewodu pokarmowego.
Domowe sposoby na ból żołądka
Chorzy nierzadko próbują zastąpić leki na ból żołądka domowymi sposobami. Należy podkreślić, że naturalne terapie, choć często wspomagają leczenie choroby podstawowej, to mogą mieć swoje ograniczenia. Szczególnie dużą popularnością cieszą się zioła. Rzeczywiście, niektóre z nich wykazują dobroczynne działanie na błonę śluzową żołądka. Trzeba jednak wiedzieć, żeby przed zastosowaniem ziół na ból żołądka upewnić się, że nie wchodzą one w niepożądane interakcje z przyjmowanymi lekami.
Najpopularniejsze domowe sposoby na ból w okolicach żołądka uwzględniają codzienne picie naparów z ziół takich jak dziurawiec, nagietek czy rumianek. Często ból można także uśmierzyć przy pomocy siemienia lnianego. Namoczone nasiona lnu wydzielają śluz, który powleka i chroni żołądek, pomagając mu w regeneracji.
Codzienna dieta ma ogromny wpływ na funkcjonowanie żołądka. Potwierdzeniem tego może być pogarszanie się bólu po kawie czy ostrych przyprawach. Są to bowiem produkty, które powinny być spożywane z dużą ostrożnością przez osoby, które zmagają się z dolegliwościami bólowymi żołądka. Dieta na ból żołądka powinna też wykluczać tłuste, ciężkostrawne potrawy.
A co z używkami? Warto je wykluczyć całkowicie! Co ciekawe, nie tylko po alkoholu ból żołądka ulega zaostrzeniu. Okazuje się, że papierosy także działają drażniąco na błonę żołądka, przez co mogą zwiększać ból.
Data publikacji: 26.01.2023
Data aktualizacji: 03.09.2024
Bibliografia
Mehta H. (2016), Abdominal Pain, Clinical Pathways in Emergency Medicine, s. 329-345.
Govender I., Rangiah S., Bongongo T., Mahuma P. (2021), A Primary Care Approach to Abdominal Pain in Adults, S Afr Fam Pract, nr 63(1), s. E1-5.
W momencie odwiedzenia przez Użytkownika Portalu, gromadzone są pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) czyli małe pliki tekstowe, zawierające niewielkie ilości informacji, które pobierane są podczas odwiedzania Portalu i przechowywane na Urządzeniu Użytkownika. Pliki cookies są powszechnie stosowane w celu usprawnienia działania witryn internetowych, a także dostarczenia informacji ich właścicielom.
Na podstawie niżej wymienionych celów przetwarzania Twoich danych, możesz skonfigurować ustawienia
prywatności i określić w jaki
sposób chcesz, aby Twoje dane były używane w oparciu o poniższe cele.
Poniżej opisujemy cele i funkcje przetwarzania Twoich danych.
Niezbędne 2
Niezbędne pliki cookies, których wykorzystanie jest niezbędne do umożliwienia realizacji podstawowych funkcji, takich jak sprawne poruszanie się po witrynie internetowej, czy dostęp do zabezpieczonych obszarów witryny internetowej. Bez tych plików cookies Portal może nie działać prawidłowo.
Analityczne pliki cookies umożliwiają sprawdzenie liczby wizyt oraz źródeł ruchu występujących na naszym Portalu. Pomagają ustalić Administratorowi, jak Użytkownik porusza się po Portalu. Dzięki tym danym Administrator może analizować statystyki oraz raporty dotyczące funkcjonowania Portalu oraz poprawiać jej wydajność.
Te pliki cookies pozwalają na odpowiednie dostosowanie treści reklamowych do zainteresowań Użytkownika, nie tylko na naszym Portalu, ale także poza nią. Reklamowe pliki cookies mogą być instalowane za pośrednictwem Portalu, również przez podmioty współpracujące z Administratorem. Na podstawie informacji z tych plików cookies oraz aktywności w innych witrynach internetowych, budowany jest profil zainteresowań Użytkownika. Celem jest wyświetlanie reklam, które są istotne i angażujące dla poszczególnych Użytkowników.