Elektrolity przy biegunce i wymiotach – czy i jak stosować?

Spis treści:

1. Czym są elektrolity?
2. Co wskazuje na zaburzenia elektrolitów przy biegunce i wymiotach?
3. Jak uzupełnić elektrolity przy wymiotach i biegunce – rodzaje
4. Elektrolity domowej roboty – co pomoże na biegunkę i wymioty?
5. Czy można przedawkować elektrolity – skutki uboczne

Czym są elektrolity? 

O elektrolitach najczęściej wspomina się w związku z odwodnieniem, które może być wynikiem rozmaitych schorzeń, ale także jednym ze skutków intensywnego wysiłku fizycznego. Nie każdy jednak jest świadomy co to są elektrolity, a więc warto wyjaśnić.  

Z chemicznego punktu widzenia to związki, których wodne roztwory przewodzą prąd. W kontekście prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego najczęściej omawiane są jony sodowe, potasowe, wapniowe, magnezowe, jony chlorkowe oraz jony fosforanowe. Ponieważ ich odpowiednie stężenia w ustroju są warunkiem koniecznym do zachodzenia licznych reakcji, zaburzenia elektrolitów w przebiegu odwodnienia wymagają stosowania preparatów dostępnych w aptekach, których rolą jest uzupełnianie niedoboru poszczególnych jonów.  

Przeczytaj: Grypa jelitowa, jelitówka, rotawirus

Elektrolity – skład 

Występujące w sprzedaży elektrolity do picia, najczęściej mają postać proszku (saszetki) lub tabletek musujących. Obie formy wymagają rozpuszczenia w odpowiedniej ilości wody. Warto dodać, że dostępne są także elektrolity z probiotykiem, które dodatkowo pozytywnie wpływają na mikrobiom jelitowy. Bez względu na formę, skład poszczególnych preparatów nawadniających zwykle jest bardzo zbliżony. Obecne są w nich: chlorek sodu, cytrynian sodu oraz chlorek potasu, a także glukoza.    

Elektrolity – właściwości 

Elektrolity odgrywają rolę m.in. w: 

• przewodzeniu impulsów nerwowych,  

• kurczeniu mięśni,  

• prawidłowej pracy serca; 

• utrzymywaniu właściwego nawodnienia; 

• utrzymywaniu równowagi pH.  

Co wskazuje na zaburzenia elektrolitów przy biegunce i wymiotach? 

Objawy zaburzeń elektrolitowych mogą być zróżnicowane. Zdecydowanie najczęściej są wynikiem niedoborów pojawiających się w przebiegu długotrwałej biegunki lub wymiotów.  

Niedobór elektrolitów – objawy  

Niedobór elektrolitów objawia się: 

• ogólnym osłabieniem, zmęczeniem i sennością; 

• obniżonym samopoczuciem; 

• bólami i zawrotami głowy; 

• drżeniem mięśni; 

• obrzękami w obrębie kończyn dolnych; 

• zaburzeniami rytmu serca. 

Przeczytaj: Objawy odwodnienia przy biegunce i wymiotach

Nadmiar elektrolitów – objawy  

Objawy nadmiaru elektrolitów obserwowane są znacznie rzadziej. Najczęściej dotyczą hiperkaliemii, czyli występowania w ustroju zbyt dużych stężeń potasu. Do typowych symptomów należą: osłabienie mięśni szkieletowych, uczucie splątania, apatia, niekiedy drgawki. 

Sprawdź oferty: Leki na ból brzucha

Jak uzupełnić elektrolity przy wymiotach i biegunce – rodzaje 

Jak uzupełnić elektrolity w przebiegu utrzymującej się biegunki lub wymiotów? To pytane pada bardzo często. Jednym z najprostszych sposobów jest nabycie w aptece gotowego preparatu.  

Elektrolity dla niemowlaka 

Kupując doustne elektrolity na biegunkę dla niemowlaka należy upewnić się, że wybrany środek może być stosowany u najmłodszej grupy pacjentów.  

Elektrolity dla dzieci 

Podobnie jak w przypadku niemowląt, także dla starszych dzieci dostępne są elektrolity bez recepty. Zazwyczaj to te same preparaty. Producenci większości środków nawadniających dedykowanych dzieciom zadbali o walory smakowe, dodając do nich komponentę smakową.    

Elektrolity dla dorosłych 

Dla osób dorosłych dostępne są różne rodzaje elektrolitów. Ich skład, zwłaszcza jeśli chodzi o tabletki musujące, bywa niekiedy dodatkowo wzbogacany np. o wybrane witaminy. Tego rodzaju środki polecane są w szczególności osobom po dużym wysiłku fizycznym, obserwującym u siebie znużenie lub zmęczenie w trakcie upałów, lub po nadmiernym spożyciu alkoholu. Przy biegunkach lub wymiotach wystarczą elektrolity bez „dodatków”.  

Elektrolity w ciąży 

Elektrolity w ciąży przy wymiotach mogą, a wręcz powinny być stosowane. W okresie ciąży zapotrzebowanie na większość z nich rośnie, tym bardziej więc, zarówno wymioty jak i biegunka, są wskazaniem do ich przyjmowania zgodnie z dawkowaniem.  

Elektrolity dla seniora 

W przypadku osób starszych można sięgać po elektrolity dla seniora, których skład został opracowany z myślą o tej właśnie grupie pacjentów. Bardzo często pozbawione są one cukru oraz posiadają obniżoną zawartość sodu.  

Elektrolity dla cukrzyków 

Osobom chorującym na cukrzycę w przebiegu biegunki lub wymiotów dedykowane są elektrolity bez cukru, czyli glukozy. Zwykle posiadają one odpowiednie oznaczenie na opakowaniu.  

Elektrolity domowej roboty – co pomoże na biegunkę i wymioty?  

Gdy brak dostępu do aptecznych preparatów, można sporządzić samodzielnie domowe elektrolity. Do ich wykonania potrzebne są: ok. 1 litra wody niegazowanej, 2-3 łyżki miodu, 0,25 łyżeczki soli kuchennej, sok z 1 cytryny. Tak przygotowany specyfik należy przyjmować regularnie, niewielkimi łykami. 

Przeczytaj: Jak powstrzymać wymioty – leki przeciwwymiotne i domowe sposoby

Czy można przedawkować elektrolity – skutki uboczne 

Skutki uboczne stosowania elektrolitów obserwowane są sporadycznie. Jeśli preparat przyjmowany jest zgodnie z rekomendowanym dawkowaniem ryzyko ich występowania jest niewielkie (np. wzrost stężenia potasu we krwi).  

Kiedy rozpocząć stosowanie elektrolitów? 

W przypadku pojawienia się biegunki lub wymiotów (np. w przebiegu popularnej „jelitówki”), stosowanie elektrolitów najlepiej wdrożyć możliwie szybko (zwłaszcza u niemowląt, dzieci i seniorów), aby zapobiec zaburzeniom ich równowagi w ustroju.  

Jak długo stosować elektrolity? 

Rozpuszczalne elektrolity najlepiej przyjmować przez cały okres trwania choroby, do momentu ustąpienia biegunki lub wymiotów.   

Elektrolity – dawkowanie 

Dawkowanie elektrolitów powinno być zgodne z zaleceniami producenta. W przypadku saszetek zwykle należy rozpuścić je w ok. 200 ml wody i popijać małymi łyczkami w ciągu kilku kolejnych godzin.  

Bibliografia