Egzema to stan zapalny skóry, który wywołują czynniki zewnątrz- i wewnątrzpochodne. Główną przyczyną powstania wyprysku jest alergia. Objawy kliniczne egzemy to różnego rodzaju zmiany skórne, którym towarzyszy uporczywy świąd. Sprawdź, w jaki sposób leczy się tę chorobę.
Spis treści
- Co to jest egzema?
- Jak wygląda egzema? Jakie są objawy tej choroby?
- Jakie są rodzaje egzemy?
- Jak leczyć egzemę?
Egzema stanowi problemem zdrowotny, epidemiologiczny i społeczny. Towarzyszące jej objawy znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie i obniżają komfort życia. Dlatego też konieczne jest podjęcie odpowiedniego leczenia egzemy. Ma ono charakter miejscowy, a niekiedy i ogólny.
Sprawdź także: Egzema na dłoniach – objawy, przyczyny i sposoby leczenia
CO TO JEST EGZEMA?
Egzema inaczej określana jest jako wyprysk. To choroba skóry o podłożu zapalnym, która może mieć charakter alergiczny lub też niealergiczny. Niezależnie od mechanizmu powstania odczuwane dolegliwości mają wiele cech wspólnych. Egzema charakteryzuje się występowaniem stanu zapalnego w obrębie wierzchnich warstw skóry, dokładnie na poziomie naskórka i warstwy brodawkowatej skóry właściwej.
JAK WYGLĄDA EGZEMA? JAKIE SĄ OBJAWY TEJ CHOROBY?
W zależności od stopnia nasilenia zmian skórnych wyróżnia się kilka faz wyprysku. Faza ostra jest początkowa. Typowy jest dla niej silny rumień, który rozwija się w ciągu kilku godzin od styczności z czynnikiem alergizującym. Następnie powstają niewielkie pęcherze. Kolejna to faza podostra, inaczej nazywana pośrednią. W jej przebiegu obserwuje się lekkie złuszczanie skóry. Na rumieniu tworzą się strupy. Ostatnia to faza przewlekła. Dochodzi do niej w wyniku długotrwałego stanu zapalnego. Do jej powstania predysponuje przerost i mocne złuszczenie naskórka. W wyniku bardzo silnego świądu skóry, którą chory permanentnie drapie, może dojść do powstawania wtórnych wykwitów. Wraz z upływem czasu powstają przebarwienia skóry i zmniejsza się jej sprężystość.
Przeczytaj również: Rumień zakaźny - przyczyny i przebieg choroby
JAKIE SĄ RODZAJE EGZEMY?
Wyróżnia się kilka rodzajów egzemy. Najczęściej występują:
-
wyprysk kontaktowy – najpopularniejszy rodzaj egzemy. Dochodzi do niego w wyniku oddziaływania na skórę uczulających lub drażniących substancji. W związku z tym podzielony został na wyprysk alergiczny i niealergiczny (zwany inaczej podrażnieniem);
-
wyprysk łojotokowy – choroba przewlekła, za której powstanie odpowiada nadmierne wydzielanie łoju przez zlokalizowane w skórze gruczoły łojowe. Najczęściej zmiany występują na owłosionej skórze głowy, za uszami, na tzw. linii T na twarzy, w okolicy mostkowej i międzyłopatkowej. Wyprysk łojotokowy występuje nierzadko u dzieci w pierwszych tygodniach życia;
-
wyprysk podudzi – inaczej nazywany wypryskiem żylnym, bo odpowiadają za niego zaburzenia układu krwionośnego. Objawy mogą dotyczyć jednej lub obu kończyn dolnych. Najmocniej rozpowszechniony jest u osób w podeszłym wieku. Czynnikami wywołującymi wyprysk są zaburzenia krążenia czy mikrourazy;
-
wyprysk potnicowy – występuje głównie na dłoniach (zwłaszcza po bokach palców) i stopach (zwłaszcza na wewnętrznych łukach stopy). Jego etiologia nie jest do końca znana. Może być powodowany infekcjami grzybiczymi na stopach, lekami i alergią.
Wśród innych, rzadziej występujących wymienia się egzemy: dziecięcą, pieniążkowatą, fotoalergiczną, rogowaciejącą, modzelowatą i fototoksyczną.
JAK LECZYĆ EGZEMĘ?
Najważniejszym elementem leczenia egzemy jest określenie, a następnie wyeliminowanie czynnika przyczynowego (jeśli to nie jest możliwe, to przynajmniej ograniczenie kontaktu). W tym celu stosuje się m.in. testy płatkowe naskórkowe i dietę eliminacyjną, niekiedy z zastosowaniem tzw. podwójnie ślepej prowokacji doustnej.
Kolejnym etapem terapii egzemy jest leczenie miejscowe. Polega ono na stosowaniu kortykosteroidów. W zależności od zmian chorobowych zalecane są różne leki. Przykładowo tłuste kremy wskazane są podczas występowania wzmożonego rogowacenia i złuszczania skóry. Z kolei kremy lżejsze i aerozole poleca się w przypadku zmianach sączących, a leki w formie płynów sprawdzą się najlepiej na owłosionej skórze. W przypadku, gdy egzemie towarzyszy zakażenie bakteryjne, zaleca się stosowanie leków antyseptycznych. Ponadto w chorobie tej stosuje się środki redukujące świąd. Na nałożone leki można zakładać bandaże rękawowe lub opatrunki w formie elementów odzieży, które zabezpieczą przed drapaniem i chronią przed starciem preparatu. U osób z rozpoznanym wypryskiem fotoalergicznym leczenie obejmuje również zastosowanie indywidualnie dobranych środków z filtrami przeciwsłonecznymi.
Terapia ogólna prowadzone jest wówczas, gdy leczenie miejscowe nie przynosi zadowalających rezultatów. Doustne kortykosteroidy stosowane są w przypadku bardzo ciężkich i rozległych wyprysków. Przy zakażeniu bakteriami powinno się wprowadzić antybiotyki. Przy ciężkiej reakcji alergicznej choremu podawane są leki antyhistaminowe. W przypadku przejścia choroby w fazę przewlekłą wprowadzone mogą być leki immunosupresyjne. W wyprysku żylnym wskazane są środki poprawiające krążenie.
Rolę wspomagającą wobec przywołanych sposobów leczenia egzemy odgrywa suplementacja wapnia i witaminy C. Dla złagodzenia objawów i ograniczenia rozwoju choroby bardzo ważna jest odpowiednia higiena. Kąpiele powinny odbywać się codziennie, ale nie mogą być długie – najlepiej 10–15-minutowe. Dłuższe mogą doprowadzić do wysuszenia skóry. Niewskazana jest gorąca woda i stosowanie produktów do mycia wytwarzających pianę, bo przesuszają one skórę. Przy egzemie do mycia najlepiej stosować emolienty. W leczeniu wyprysku pomocne są też zioła na egzemę. Polecane są mieszanki z łopianem, rumiankiem, szałwią, jeżówką i nagietkiem.