Uszkodzenie stożka rotatorów – objawy, leczenie, przyczyny

Stożek rotatorów to grupa mięśni oraz ścięgien otaczających staw barkowy, utrzymujących głowę kości ramiennej w płytkiej panewce opisywanego stawu. Zapewnia stabilność barku podczas ruchu ramienia w dowolnym kierunku. Urazy stożka rotatorów są dość powszechne. Najczęściej są wynikiem wykonywania powtarzalnych ruchów ramieniem, zwłaszcza sięgania ponad głowę. 

Spis treści:

---

1. Objawy uszkodzenia stożka rotatorów
2. Przyczyny uszkodzenia stożka rotatorów
3. Uszkodzenia stożka rotatorów – sposoby leczenia
4. Rehabilitacja i przykładowe ćwiczenia na uszkodzony stożek rotatorów         
5. Jak uniknąć uszkodzenia stożka rotatorów?

Objawy uszkodzenia stożka rotatorów

Uraz stożka rotatorów może powodować ból barku, który nasila się w nocy. Jest to jeden z wielu charakterystycznych symptomów dla tej przypadłości. Dolegliwości bólowe związane z uszkodzeniem stożka rotatorów opisywane są najczęściej jako:

• Tępy, głęboko zlokalizowany ból ramienia
• Jego charakter i uporczywość zakłóca sen
• Problematyczne i bolesne stają się czynności takie jak czesanie włosów, czy sięganie za plecy, do tylnej kieszeni spodni
• Osłabienie siły mięśni barku i ramienia

Należy zaznaczyć, że nie we wszystkich przypadkach zapalenia stożka rotatorów będziemy mieli do czynienia z bólem o jednakowym charakterze i natężeniu.

Przyczyny uszkodzenia stożka rotatorów

Urazy mięśni stożka rotatorów są spowodowane najczęściej eksploatacją tkanki ścięgna w miarę upływającego czasu.

Powtarzające się, monotonne wzorce ruchowe w postaci wykonywania czynności nad głową, długotrwałego podnoszenia ciężkich przedmiotów, także sprzyjają podrażnieniu opisywanej wcześniej struktury.

Stożek rotatorów może ulec uszkodzeniu także w wyniku upadku czy też wypadków komunikacyjnych. 

Do czynników ryzyka zalicza się także wiek, bowiem ryzyko kontuzji wzrasta wraz z nim. Najczęściej do urazów tego typu dochodzi u osób w wieku powyżej 60. roku życia. Zawody wymagające powtarzalnych ruchów nad głową wykonywanych przez dłuższy czas, regularnie, także będą potencjalnie wpływać na możliwość uszkodzeń. Mowa tutaj o stolarzach, malarzach, ale także sportowcach uprawiających tenis ziemny, baseball czy podnoszenie ciężarów.

Uszkodzenia stożka rotatorów – sposoby leczenia

Leczenie zachowawcze takie jak rehabilitacja uszkodzenia stożka rotatorów, okłady z lodu, odpoczynek bywają wystarczające w przypadku, kiedy uraz nie jest poważny.

Leczenie barku zastrzykami

W innym wypadku stosuje się bardziej zaawansowane formy leczenia. Wśród nich należy wymienić zastrzyki. Wykorzystując leki steroidowe, podaje się do stawu odpowiedni preparat. Taką procedurę stosuje się zwłaszcza w sytuacjach, kiedy ból zakłóca sen i uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie. Należy jednak pamiętać, że takie leczenie może osłabiać ścięgno i zwiększać ryzyko niepowodzenia ewentualnej operacji w przyszłości. Dlatego też, coraz częściej wykonuje się iniekcje dostawowe wykorzystując bogatopłytkowe osocze lub kwas hialuronowy.

Leczenie operacyjne

W momencie kwalifikacji do leczenia operacyjnego, należy rozważyć różne opcje zabiegów. Do tych najczęściej wykonywanych zalicza się artroskopową naprawę ścięgna. Podczas tej procedury chirurdzy wprowadzają kamerę (artroskop) oraz pozostałe narzędzia przez bardzo małe otwory w skórze, aby następnie przymocować uszkodzone ścięgno do kości.

Otwarty zabieg w niektórych przypadkach jest lepszym rozwiązaniem. Chirurg wykonuje tutaj większe nacięcie. Dodatkowo w przypadku znacznego stopnia degradacji ścięgna, dokonuje się jego transferu. O zastosowaniu konkretnej struktury do pobrania decydują lekarze chirurdzy.

W momencie masywnych urazów stożka rotatorów może być wymagana innowacyjna procedura zwana odwrotną endoprotezoplastyką barkową. Polega ona na osadzeniu części kulistej stawu na łopatce, a panewki na kości ramienia.

Do czego prowadzi nieleczone uszkodzenie stożka rotatorów?

Nieleczone uszkodzenie stożka rotatorów może doprowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Mowa tutaj przede wszystkim o niestabilności barku, zerwaniu ścięgna lub któregoś z mięśni pierścienia, silnych dolegliwości bólowych oraz zaawansowanych zmian zwyrodnieniowych występujących w stawie barkowym.

Rehabilitacja i przykładowe ćwiczenia na uszkodzony stożek rotatorów         

Fizjoterapia jest zwykle jedną z pierwszych proponowanych metod leczenia. Ćwiczenia dostosowane do konkretnego miejsca urazu stożka mogą pomóc przywrócić elastyczność i siłę barku. Fizjoterapia jest także częścią procesu rekonwalescencji stożka rotatorów po zabiegu operacyjnym. Zarówno tym otwartym jak i artroskopowym. Przykładowe ćwiczenia wykorzystywane w rehabilitacji opisywanych kontuzji to:

Pozycja wyjściowa	Ruch
Leżenie na brzuchu. Ręce w pozycji pośredniej ułożone nad głową. Stopy złączone, kończyny dolne wyprostowane, ułożone na podłożu.	Polega na uniesieniu głowy lekko nad podłoże, ręce zginamy w stawach łokciowych i obniżamy w dół, używając mięśni okolicy barków. Pozycję skrajną należy utrzymać 5-7 sekund i powtórzyć ćwiczenie 10 razy.
Stanie ze złączonymi nogami twarzą do ściany. Kończyna górna dysfunkcyjna zgięta grzbietowo w nadgarstku i oparta o pikę, która jest na ścianie.	Polega na dociskaniu piłki do ściany z jednoczesnym, powolnym jej przetaczaniem w górę i w dół. Ćwiczenie wykonujemy przez 3-4 minuty w wolnym tempie.
Siedzenie na piłce. Stopy oparte o podłoże. W rękach hantelki o ciężarze 0.5 kg.	Polega na unoszeniu handelków bokiem do poziomu barków, utrzymaniu pozycji skrajnej 5 sekund, a następnie powolnym opuszczaniu. Ćwiczenie powtarzamy 10 razy.

Jak uniknąć uszkodzenia stożka rotatorów?

Aby uniknąć bólu spowodowanego uszkodzeniem stożka rotatorów, należy ograniczyć podnoszenie ciężkich przedmiotów. Warto pamiętać o ergonomii pracy podczas stosowania ruchów rękami nad głową. Sygnałem ostrzegawczym będą też częste kontuzje i ból podczas uprawiania sportów mogących potencjalnie zwiększać ryzyko uszkodzeń stożka.

Bibliografia