ADD – zaburzenie koncentracji uwagi. Objawy i leczenie u dzieci oraz dorosłych

Zaburzenie koncentracji uwagi (ADD) wpływa negatywnie na niemal każdą sferę życia człowieka, wyraźnie obniżając jego komfort. Tymczasem statystyki pokazują, że ADD występuje u około 3-5% dorosłych osób. Jakie są objawy ADD i jak wygląda leczenie tego zaburzenia?

Spis treści:

---

1. Czym jest ADD, czyli zaburzenie koncentracji uwagi
2. ADD – przyczyny
3. Objawy ADD 
4. Czym różni się ADD od ADHD?
5. Rozpoznanie zaburzenia koncentracji uwagi. Diagnostyka ADD
6. Leczenie ADD u dzieci i dorosłych
7. Zaburzenie koncentracji uwagi – rokowania 

Czym jest ADD, czyli zaburzenie koncentracji uwagi

ADD (ang. attention deficit disorder) to zaburzenie koncentracji uwagi. Dotyczy osób, które mają nadmierną trudność z koncentracją i skupieniem uwagi. Termin ADD bywał i niekiedy nadal jest opisywany jako podtyp ADHD, czyli zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. 

Zespół zaburzeń koncentracji uwagi lub zespół deficytu uwagi, bo tak zamiennie bywa nazywane ADD, cechuje się problemem z koncentracją i uwagą. Dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych. Osoby cierpiące na ADD mają problemy ze skupieniem – nie mogą skoncentrować się na konkretnym zadaniu i cały czas się rozpraszają.  

ADD – przyczyny

Dokładna przyczyna ADD nie jest do tej pory poznana, niemniej naukowcy uważają, że w rozwoju tego zaburzenia duże znaczenie mają czynniki genetyczne. Mianowicie zaburzenia koncentracji uwagi częściej występują u tych osób, w rodzinie których członkowie również zmagali się też z ADD. Ponadto badacze uważają, że ADD może być spowodowane zaburzonym neuroprzekaźnictwem w mózgu, tak jak w przypadku ADHD.  

Poza tym wśród czynników ryzyka rozwoju ADD wymienia się: 

• nadużywanie substancji psychoaktywnych przez matkę w trakcie ciąży, 

• narażenie na działanie toksyn w okresie ciąży, 

• wcześniactwo, 

• niską wagę urodzeniową dziecka.

Czytaj także: Rodzaje zaburzeń psychicznych 

Objawy ADD 

Objawy charakterystyczne dla zespołu zaburzenia koncentracji i uwagi obejmują przede wszystkim wspomniane trudności z utrzymywaniem i skupieniem uwagi, łatwe rozpraszanie się i problem z pamięcią roboczą. Osoby z ADD mają tendencję do zapominania o ważnych wydarzeniach, np. o urodzinach bliskich, spotkaniach zawodowych, ale również o zapłaceniu rachunku na czas lub o tym, gdzie znajdują się ważne dokumenty, które schowali dzień wcześniej. 

Ponadto osoby z ADD często nie zwracają uwagi na szczegóły, mają trudności z organizacją swojego czasu zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Rzadko są zdolni do wykonywania kilku zadań jednocześnie.  

ADD u dzieci – jak się objawia? 

Zaburzenie koncentracji uwagi u dzieci objawiają się trudnościami w utrzymaniu uwagi podczas lekcji szkolnych lub innych zajęć. Może je rozpraszać nawet najmniejszy bodziec. Dzieci z ADD często mają problemy z odrabianiem prac domowych, bo wymaga to od nich wiele wysiłku. Mniejsza zdolność koncentracji uwagi sprawia, że gubią przedmioty czy zapominają o szkolnych obowiązkach. 

Dzieci mające ADD mogą mieć trudność z przyswajaniem nowego materiału w szkole, ale też kłopot z pisaniem i czytaniem, co nierzadko przekłada się na gorsze wyniki w nauce.

ADD u dorosłych – objawy

U dorosłych objawy ADD obejmują trudności w pracy: problemy z utrzymaniem uwagi na jednym zadaniu, szybkie rozpraszanie się czy kłopoty z organizacją. Przez to dorośli z ADD czasami nie wykonują zadań na czas. Poza tym ADD u dorosłych objawia się zapominaniem o ważnych rzeczach oraz o rutynowych czynnościach. Nierzadko może to prowadzić do konfliktów w relacjach, zwłaszcza jeżeli nasi bliscy nie wiedzą, że zmagamy się z ADD. 

Czym różni się ADD od ADHD?

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to zaburzenie neurorozwojowe, które cechuje się utrzymującym się przez co najmniej 6 miesięcy problemem ze skupieniem uwagi i/lub nadpobudliwością ruchową czy psychiczną ora z impulsywnością.  

Główną różnicą między ADD a ADHD jest to, że osoby ADD charakteryzują się wyłącznie mniejszą zdolnością skupienia uwagi, zaś te dotknięte ADHD dodatkowo nadpobudliwością psychoruchową i/lub impulsywnością. Warto jednak wspomnieć, że najnowsza klasyfikacja diagnostyczna ICD-11 wyróżnia kilka podtypów ADHD, w tym również z dominującą nieuwagą czy nadpobudliwością i impulsywnością. W związku z tym może się okazać, że objawy, które na pierwszy rzut oka wskazują na ADD, zostaną zdiagnozowane jako pewien podtyp ADHD.  

Sprawdź w aptece: Suplementy na pamięć

Rozpoznanie zaburzenia koncentracji uwagi. Diagnostyka ADD

Rozpoznaniem ADD zajmują się psychiatra i/lub psychoterapeuta, którzy przeprowadzają szczegółowy wywiad oraz wykorzystują narzędzie diagnostyczne, najczęściej kwestionariusze psychologiczne. Zwykle diagnoza ADD stawiana jest po kilku spotkaniach z pacjentem i wówczas specjalista proponuje indywidualną drogę postępowania. 

Podczas rozpoznania ADD ogromną rolę odgrywa również odróżnienie ADD od innych problemów natury psychicznej, w tym przede wszystkim od ADHD. 

Sprawdź także: Produkty na układ nerwowy

Leczenie ADD u dzieci i dorosłych

Leczenie ADD u osób dorosłych może opierać się na psychoterapii, której celem będzie m.in. opracowanie strategii radzenia sobie z trudnościami: nauka zarządzania czasem i radzenia sobie z rozpraszaczami, a także praca nad innymi problemami związanymi z ADD. Badania wskazują, że około połowa pacjentów z ADD cierpi na choroby i zaburzenia współistniejące, takie jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości oraz uzależnienia. 

Leczenie ADD może też opierać się na farmakoterapii, której zadaniem jest zmniejszenie objawów tego zaburzenia. W ADD najczęściej stosuje się leki stymulujące, tzw. stymulanty, mające pomóc w skupieniu uwagi. Niekiedy psychiatra może także zalecić leki przeciwdepresyjne.  

Czytaj także: Sposoby na lepsza pamięć i koncentrację

Zaburzenie koncentracji uwagi – rokowania 

ADD to zaburzenie, którego nie można wyleczyć. Będzie nam towarzyszyć do końca życia. Jednak wdrożenie odpowiedniego leczenia (psychoterapii i/lub farmakoterapii) może znacząco pomóc zarówno dzieciom, jak i dorosłym z ADD – zmniejszyć dokuczliwe objawy, a tym samym poprawić jakość życia pacjentów. 

Bibliografia