Chrapanie to powszechna dolegliwość, która zgodnie ze statystykami, może dotyczyć nawet 50 proc. populacji. Choć z pozoru chrapanie nie wydaje się niczym groźnym, w niektórych przypadkach może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Co należy wiedzieć o chrapaniu? Jak sobie z nim radzić?
Chrapanie pojawia się podczas snu na skutek utrudnionego przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Dźwięk, który powstaje podczas chrapania, występuje na skutek wibracji wiotkich tkanek górnych dróg oddechowych, głównie podniebienia miękkiego, języka i języczka.
Chrapanie jest także skutkiem zwiotczenia mięśni (które naturalnie podczas snu się rozluźniają) i powodują zwężenie cieśni gardła. W rezultacie powstają drgania ścian gardła i języka, co powoduje charakterystyczny dźwięk chrapania.
W literaturze naukowej wymienia się dwa rodzaje tej przypadłości:
Chrapanie nawykowe - czyli przewlekłe chrapanie. Szacuje się, że występuje u 44 proc. mężczyzn i 28 proc. kobiet w wieku od 30. do 60. roku życia;
Chrapanie sporadyczne - najczęściej występuje ono na skutek przeziębienia.
Tendencja do chrapania w nocy zwiększa się wraz z wiekiem.
Chrapanie może być spowodowane wieloma czynnikami, które wpływają na zwężenie dróg oddechowych i tym samym, utrudniają swobodny przepływ powietrza podczas snu.
Do najczęstszych przyczyn chrapania zalicza się m.in.:
Chrapanie samo w sobie nie stanowi niebezpieczeństwa dla naszego zdrowia, pod warunkiem że nie współwystępują z nim inne zaburzenia. Chrapanie może bowiem być jednym z objawów bezdechu sennego, który powinien zostać poddany odpowiedniemu leczeniu pod okiem lekarza.
Chociaż chrapanie nie zawsze będzie wiązało się z bezdechem sennym, to jednak jego obecność może znacząco obniżać jakość snu i pogarszać samopoczucie nie tylko osoby, która chrapie, ale również osób przebywających w sypialni. Co zrobić, żeby nie chrapać?
1. Zmień pozycję snu, by przestać chrapać
Podczas spania na plecach język, podniebienie miękkie i języczek mają tendencję do opadania ku tyłowi gardła, co częściowo blokuje przepływ powietrza. W rezultacie spanie w pozycji na plecach może znacząco nasilać chrapanie. Odpowiadając więc na pytanie, jak spać, żeby nie chrapać, można powiedzieć, że remedium na chrapanie może być spanie w pozycji bocznej, co ułatwi przepływ powietrza i potencjalnie zmniejszy objawy chrapania.
Dobrym pomysłem na udrożnienie dróg oddechowych jest także spanie z głową lekko uniesioną względem reszty ciała, np. spanie na dwóch poduszkach.
2. Jeżeli chrapiesz, zrzuć kilka kilogramów
Otyłość i nadwaga to jedne z przyczyn zwężania się dróg oddechowych. Nadmiar tkanki tłuszczowej, który odkłada się w okolicach szyi i gardła może powodować zwężenie dróg oddechowych, a tym samym przepływ powietrza staje się utrudniony - w efekcie, pojawia się chrapanie.
Kolejnym sposobem na to, jak nie chrapać, jest więc zadbanie o prawidłową masę ciała. Najczęściej w tym celu potrzebna będzie całkowita zmiana stylu życia, stosowanie diety opartej na deficycie kalorycznym oraz regularna aktywność fizyczna.
3. Olejki eteryczne i odpowiednie nawilżenie powietrza
Chrapanie często związane jest również z przesuszoną błoną jamy ustnej i gardła. Żeby temu zapobiec, możemy nie tylko nawadniać się poprzez picie odpowiedniej ilości wody w ciągu dnia, ale i dbając o właściwe nawilżenie powietrza w sypialni. Optymalna wilgotność w pomieszczeniu powinna wynosić od 40 do 60 proc.
Jeżeli w twojej sypialni powietrze jest suche, to warto zastanowić się nad zakupem nawilżacza powietrza, który pomoże w nawilżeniu i oczyszczeniu dróglawe oddechowych. Do nawilżacza z funkcją aromaterapii można również dodać kilka kropli olejku eterycznego, np. eukaliptusowego, lawendowego, miętowego lub z prawoślazu, które udrożnią drogi oddechowe i ułatwią oddychanie podczas snu.
4. Zrezygnuj z używek, jeżeli masz problem z chrapaniem
Spożywanie alkoholu przed snem może znacząco nasilać chrapanie, dlatego zaleca się nie tylko unikać picia alkoholu przed snem, ale także ograniczyć jego spożywanie na co dzień. Spokojnemu snu bez chrapania nie sprzyja również regularne palenie papierosów. Nikotyna podrażnia bowiem gardło, co prowadzi do zalegania śluzu w drogach oddechowych, a następnie utrudnia swobodny przepływ powietrza.
5. Jeśli chrapiesz, używaj preparatów ułatwiających oddychanie
Jeżeli chrapanie jest uciążliwe i żadne z wcześniej wymienionych sposobów nie przynoszą ulgi, warto wypróbować apteczne preparaty ułatwiające oddychanie. Istnieje kilka rodzajów produktów, które mogą pomóc zmniejszyć chrapanie:
spraye na chrapanie - najczęściej zawierają mieszankę naturalnych składników, które nawilżają błonę śluzową nosa i gardła oraz udrażniają drogi oddechowe. Tego typu spraye zazwyczaj stosuje się do nosa lub do gardła przed snem.
plastry na chrapanie - tego typu plastry naklejane są w poprzek nosa, a ich zadaniem jest udrożnienie dróg oddechowych od zewnątrz. Plastry jednak są szczególnie pomocne w przypadku chrapania z powodu przeziębienia.
nawilżające krople do nosa - mogą wspomagać nawilżenie błon śluzowych nosa i ułatwiać oddychanie,
listki na chrapanie - zwiększają napięcie i nawilżają tkanki miękkie tylnej ściany gardła. W rezultacie zmniejszają one wibracje powodujące chrapanie.
Chrapanie może być objawem poważnego zaburzenia, jakim jest obturacyjny bezdech senny. OBS to choroba, w której dochodzi do chwilowego zatrzymania oddechu lub jego wyraźnego spłycenia. Jeżeli podczas chrapania pojawia się kilkusekundowa przerwa, a następnie głośne chrapanie lub dźwięk wskazujący na niejako “złapanie” powietrza, to wtedy należy zgłosić się do lekarza, który dokona diagnozy i zaleci odpowiednie postępowanie.
Nieleczony obturacyjny bezdech senny może bowiem wiązać się z szeregiem konsekwencji dla naszego zdrowia, zwiększając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, zaburzeń rytmu serca, cukrzycy czy zespołu metabolicznego. W niektórych przypadkach bezdech senny może doprowadzić nawet do zatrzymania akcji serca.
Data publikacji: 29.01.2025
Data aktualizacji: 29.01.2025
Bibliografia
A. Hasiec, Ł. Szumowski, F. Walczak Obturacyjny bezdech — senny zabójca, Forum Medycyny Rodzinnej, 2012, 6(3): 103–114.
J. Chmielecka-Rutkowska, P. Kuna, W. Pietruszewska, Chrapanie - objaw czy choroba?, 2017, 25(4): 98-104.
W momencie odwiedzenia przez Użytkownika Portalu, gromadzone są pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) czyli małe pliki tekstowe, zawierające niewielkie ilości informacji, które pobierane są podczas odwiedzania Portalu i przechowywane na Urządzeniu Użytkownika. Pliki cookies są powszechnie stosowane w celu usprawnienia działania witryn internetowych, a także dostarczenia informacji ich właścicielom.
Na podstawie niżej wymienionych celów przetwarzania Twoich danych, możesz skonfigurować ustawienia
prywatności i określić w jaki
sposób chcesz, aby Twoje dane były używane w oparciu o poniższe cele.
Poniżej opisujemy cele i funkcje przetwarzania Twoich danych.
Niezbędne 2
Niezbędne pliki cookies, których wykorzystanie jest niezbędne do umożliwienia realizacji podstawowych funkcji, takich jak sprawne poruszanie się po witrynie internetowej, czy dostęp do zabezpieczonych obszarów witryny internetowej. Bez tych plików cookies Portal może nie działać prawidłowo.
Analityczne pliki cookies umożliwiają sprawdzenie liczby wizyt oraz źródeł ruchu występujących na naszym Portalu. Pomagają ustalić Administratorowi, jak Użytkownik porusza się po Portalu. Dzięki tym danym Administrator może analizować statystyki oraz raporty dotyczące funkcjonowania Portalu oraz poprawiać jej wydajność.
Te pliki cookies pozwalają na odpowiednie dostosowanie treści reklamowych do zainteresowań Użytkownika, nie tylko na naszym Portalu, ale także poza nią. Reklamowe pliki cookies mogą być instalowane za pośrednictwem Portalu, również przez podmioty współpracujące z Administratorem. Na podstawie informacji z tych plików cookies oraz aktywności w innych witrynach internetowych, budowany jest profil zainteresowań Użytkownika. Celem jest wyświetlanie reklam, które są istotne i angażujące dla poszczególnych Użytkowników.