Glejak mózgu - objawy, leczenie, rokowania

Spis treści

1. Przyczyny rozwoju glejaka
2. Jakie objawy wskazują na występowanie glejaka?
3. Przerzuty glejaka do pozostałych narządów
4. Glejak wrodzony u dzieci

Glejak jest nowotworem złośliwym mózgu, umiejscowionym w części skroniowo-czołowej. Powstaje z komórek glejowych mózgu i rdzenia kręgowego. Ma powolny i naciekający charakter rozwoju, który wiąże się z rozrostem komórek nowotworowych. Wyróżnia się kilka rodzajów glejaków i cztery stopnie złośliwości nowotworu:

• I stopnia – gwiaździak włosowatokomórkowy, 
• II stopnia – gwiaździak włókienkowy, skąpodrzewiak i wyściółczak, 
• III stopnia – gwiaździak, skąpodrzewiak i wyściółczak anaplastyczny, 
• IV stopnia – glejak wielopostaciowy. 

Glejak jest nowotworem rzadko spotykanym, jednocześnie należy do grupy najczęściej występujących nowotworów u dzieci i stanowią aż 70% wszystkich nowotworów wewnątrzczaszkowych.

Przyczyny rozwoju glejaka

W około 10% przypadków glejak uwarunkowany jest czynnikami genetycznymi, a w 1% chorobami dziedzicznymi, które sprzyjają rozwojowi nowotworów. Wśród najczęstszych przyczyn nowotworu mózgu wskazuje się na ryzyko narażenia na promieniowanie jonizujące. W grupie ryzyka znajdują się również osoby mające częsty kontakt z silnie trującymi chemikaliami i pestycydami.

Kup w aptece: Preparaty na układ nerwowy

Jakie objawy wskazują na występowanie glejaka?

Objawy glejaka mózgu są zróżnicowane, a częstotliwość i nasilenie ich występowania są indywidualne dla każdego z pacjentów, zależą między innymi od umiejscowienia guza. Można jednak wyróżnić m.in.:

• silne i częste wymioty, poprzedzane porannymi nudnościami. Nie powinny być bagatelizowane, jeśli nawracają codziennie. Wymioty pojawiają się przed zjedzeniem posiłku;

• zawroty i bóle głowy, zaburzenia równowagi – mają charakter napadowy i przewlekły. Wysoka intensywność bólu nie słabnie nawet po podaniu środków przeciwbólowych. Dodatkowo pacjent może odczuwać szumy w uszach;

• napady padaczkowe – epizodom padaczki dodatkowo towarzyszy utrata przytomności lub chwilowa utrata pamięci pacjenta;

• niedowłady – ograniczenia ruchu mogą stopniowo nabierać na sile i znacznie utrudniać funkcjonowanie;

• zaburzenia świadomości i osobowości, zaburzenia pamięci – mogą dotyczyć zmysłu węchu, smaku, wzroku, mogą wystąpić zaburzenia mowy lub zaburzenia czucia. Pacjent może odczuwać zdezorientowanie, otępienie, osłabienie sprawności umysłowej i mieć problem z pamięcią krótkotrwałą. Rozwijający się glejak może być przyczyną nagłych ataków agresji lub śmiechu.

Na rozwój glejaka mogą wskazywać również inne objawy neurologiczne, np. zaniki czucia w kończynach, silne drętwienie rąk, oczopląs, drżenie mięśni, utrata zdolności pisania i czytania, problemy z utrzymaniem równowagi. Dolegliwości te często występują razem z innymi, np. z epizodem padaczki lub napadowym bólem głowy.

Sprawdź także: Tętniak mózgu – przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Przerzuty glejaka do pozostałych narządów

Glejak jest nowotworem z tendencją do przerzutowania komórek nowotworowych do innych narządów. Przerzuty najczęściej umiejscawiają się w płucach, węzłach chłonnych, wątrobie i w kościach. Występowanie przerzutów komórek nowotworowych glejaka może też dotyczyć pacjentów, u których wykonano chirurgiczne usunięcie guza, będącego głównym ogniskiem.

Przeczytaj również: Rak jądra - objawy i przyczyny choroby

Glejak wrodzony u dzieci

Glejak wrodzony może zostać wykryty podczas rutynowego badania USG w okresie prenatalnym. W przypadku dzieci oraz młodych osób komórki glejowe dzielą się bardziej intensywnie. Zmiana jest guzem, któremu zwykle towarzyszy wodogłowie. Wykrycie glejaka u płodu wiąże się z potencjalną koniecznością wcześniejszego zakończenia ciąży cesarskim cięciem. Postępowanie z wyboru w leczeniu glejaka wrodzonego jest operacja, czyli leczenie chirurgiczne. W zależności od stopnia złośliwości guza w leczeniu wykorzystuje się również chemioterapię i radioterapię, jednak u bardzo małych dzieci mogą pojawić się przeciwwskazania do zastosowania tych metod. Termin operacji uzależniony jest od stopnia rozwoju guza i jego wpływu na dalszy rozwój płodu. Czas przeżycia noworodka z wrodzonym glejakiem jest trudny do określenia i zależy od momentu wykrycia zmiany i efektu leczenia.

Bibliografia