Owrzodzenia żylne nóg. Przyczyny i leczenie choroby

Spis treści

1. Owrzodzenia żylne – rozwój i obraz kliniczny
2. Przyczyny owrzodzenia żylnego nóg
3. Leczenie owrzodzenia żylnego
4. Jak zapobiec rozwojowi owrzodzeń żylnych?

Prawie w 80% przypadków owrzodzenie żylne nóg powstaje w następstwie chorób żył. Zmiany umiejscawiają się w dolnej części łydki, od wewnętrznej strony kostki. Ich obraz kliniczny może być różny. U około 70% pacjentów dochodzi do nawrotów owrzodzenia. Czas leczenia ran wynosi od kilku tygodni do nawet wielu lat.

Owrzodzenia żylne – rozwój i obraz kliniczny

Owrzodzenie żylne to przewlekła choroba żylna o złożonej etiologii. Częściej rozpoznawana jest u kobiet. Szacuje się, że występuje nawet u 20% populacji w Polsce. Owrzodzenie ma tendencję do nawrotów i postępowania, dlatego stanowi wyzwanie zarówno dla medycyny, jak i samych pacjentów. Obraz kliniczny choroby jest zróżnicowany. Rozwój ran poprzedza zmiana struktury skóry, która staje się cienka, przesuszona i połyskliwa. Na skutek zaburzeń krążenia pacjent zaczyna często odczuwać w okolicy łydek świąd, kłucie i pieczenie. Z czasem na skutek nieprawidłowego przepływu krwi i zastojów w kończynach dolnych pojawiają się obrzęki. Owrzodzenie zwykle poprzedza niegroźnie wyglądające pęknięcie, które z czasem zmienia się w niewielką ranę. Zaburzony proces regeneracji naskórka prowadzi do powstawania owrzodzeń.

Sprawdź także: Spuchnięte nogi – przyczyny i profilaktyka

Powstające na goleniach rany mogą być powierzchowne, głębokie, pojedyncze lub mnogie. Powierzchnia owrzodzeń również może być różna. Zazwyczaj zmiana umiejscawia się w dolnej części łydki, od wewnętrznej strony kostki. W przypadku rozległych owrzodzeń może dojść do zniekształcenia stawu skokowego lub ograniczenia ruchomości stopy, co skutkuje jej osłabieniem. Zaawansowana postać owrzodzeń jest przyczyną inwalidztwa.

Kup w aptece: Leki na żylaki, obrzęki i ciężkie nogi

Przyczyny owrzodzenia żylnego nóg

Owrzodzenie żylne nóg najczęściej powstaje w następstwie powikłań żylaków kończyn dolnych i przewlekłej niewydolności żylnej. Rozwojowi owrzodzeń sprzyjają również: niewyrównana cukrzyca, zaawansowana postać miażdżycy, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, siedzący tryb życia przy rozwiniętych żylakach.

Przeczytaj również: Pajączki na nogach - jak skutecznie się ich pozbyć?

Leczenie owrzodzenia żylnego

Głównym celem leczenia owrzodzenia jest przywrócenie prawidłowego krążenia w kończynach dolnych, co ma zapobiec lub zminimalizować ryzyko ewentualnych nawrotów choroby. W zależności od stopnia zaawansowania owrzodzenia stosowane są różne metody.

• Leczenie chirurgiczne – np. metodą skleroterapii, polegającej na zamknięciu wybranych naczyń żylnych. W ciężkich postaciach choroby lekarz może zalecić usuwanie żylaków.

• Leczenie farmakologiczne – z użyciem leków doustnych lub miejscowych. Najczęściej stosowane są maści odkażające, przyspieszające gojenie, przeciwzapalne i przeciwbólowe. W przypadku zakażenia rany bakteriami lekarz może zalecić antybiotykoterapię.

• Aktywność fizyczna – brak ruchu jest jedną z przyczyn powstania żylaków. Dlatego ćwiczenia powinny być przede wszystkim traktowane jako profilaktyka. W przypadku rozwoju owrzodzeń regularna aktywność mobilizuje mięśnie i reguluje prawidłowy przepływ krwi. Osobom cierpiącym z powodu owrzodzeń zalecane są przynajmniej 30-minutowe marsze lub spacery.

• Leczenie uciskowe – to terapia stosowana z użyciem specjalnych opasek lub podkolanówek. Regularne ich stosowanie pomaga przywrócić prawidłowe krążenie w kończynach dolnych, zmniejsza dolegliwości bólowe, likwiduje obrzęki. Terapia opaskami uciskowymi zwiększa możliwość wyleczenia owrzodzeń, a stosowana u osób z żylakami zapobiega powstawaniu powikłań.

Bardzo ważna jest również pielęgnacja rany, jak i skóry wokół owrzodzeń. Zwykle lekarz zaleca stosowanie opatrunków z jałowej gazy, która zapobiegnie zanieczyszczeniu rany. W przypadku sączących się owrzodzeń miejscowo stosowane są okłady hydrożelowe. Skóra wokół rany powinna być regularnie odkażana i nawilżana, najlepiej emolientami, które zapobiegną jej przesuszeniu i dalszemu uszkodzeniu.

Dowiedz się więcej: Teleangiektazje – czym są pajączki naczyniowe?

Jak zapobiec rozwojowi owrzodzeń żylnych?

Osoby narażone na rozwój żylaków powinny od wczesnego ich stadium stosować profilaktykę, która pomoże skutecznie uchronić się przed powikłaniami w postaci owrzodzenia.
Najważniejsze zalecenia:

• regularna aktywność fizyczna,

• redukcja masy ciała w przypadku nadwagi,

• częsta zmiana pozycji,

• dbanie o skórę nóg poprzez jej regularne nawilżanie,

• stosowanie podkolanówek uciskowych.

Pacjenci chorujący na cukrzycę, miażdżycę lub nadciśnienie powinni pamiętać o regularnej kontroli stanu zdrowia i zaleceniach lekarza.

Warto wiedzieć: Jak można zmniejszyć uciążliwy problem żylaków w ciąży?

A: Emilia Kruszewska

Z: lek. Agnieszka Żędzian

Bibliografia