Onycholiza – co to za choroba i jak ją leczyć?

Spis treści:

1. Czym jest onycholiza paznokci?
2. Onycholiza – przyczyny
3. Jak wygląda onycholiza – objawy
4. Jak leczyć onycholizę paznokci?
5. Onycholiza - warto wiedzieć

Czym jest onycholiza paznokci? 

Onycholizą nazywamy oddzielenie się płytki paznokciowej od leżącego pod nią łożyska. Łożysko paznokcia to struktura łącząca płytkę paznokciową, z położonym niżej naskórkiem. Z kolei płytka paznokciowa, to struktura znana nam wszystkim, zbudowana z keratyny, pełniąca u człowieka głównie funkcje ochronne.  

Wracając do onycholizy, należy wspomnieć, że mimo utraty połączenia pomiędzy płytką paznokciową, a łożyskiem, połączenie między płytką paznokciową, a macierzą zostaje zachowane. Macierz to ta część paznokcia, gdzie znajdują się komórki zdolne do podziałów, co umożliwia wzrost paznokcia.  

Sprawdź: Grzybica paznokci, skąd się bierze, jak się ją leczy?

Onycholiza – przyczyny  

Oddzielenie się płytki paznokciowej od łożyska może mieć bardzo wiele przyczyn. Niestety, w wielu przypadkach nie udaje się stwierdzić, co odpowiada za pojawienie się onycholizy. Takie sytuacje nazywamy onycholizą idiopatyczną.  

Do najważniejszych przyczyn onycholizy zaliczamy: 

• wielokrotne urazy mechaniczne płytki paznokciowej,  

• źle dobrane obuwie (onycholiza paznokci stóp), 

• zadziałanie czynników chemicznych i fizycznych – na przykład narażenie na wilgoć, traktowanie płytki paznokciowej detergentami, również częste używanie agresywnych lakierów do paznokci – czynniki te sprawiają, że osłabione jest połączenie płytki paznokcia z łożyskiem,   

• przyjmowanie niektórych leków i jednoczesne narażenie na promieniowanie UV – jest to tak zwana fotoonycholiza, która może towarzyszyć przyjmowanie m. in.: 

  • niektóre antybiotyki, w tym tetracykliny, 

  • psolareny – stosowanie w fototerapii (PUVA), 

  • niesteroidowe leki przeciwzapalne, do których należy m. in. ibuprofen, czy ketoprofen,  

  • tiazydy, inhibitory ACE – stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego,  

  • allopurynol – substancja stosowana w leczeniu dny moczanowej, 

  • estrogeny, leki antykoncepcyjne. 

• przyjmowanie retinoidów, czy cytostatyków (na przykład w leczeniu onkologicznym) – w tym przypadku mamy do czynienia ze zwykłą onycholizą (bez wyzwalacza, jakim jest promieniowanie UV), 

• niektóre choroby skóry – łuszczyca, liszaj płaski, choroby pęcherzowe, toksyczna nekroliza naskórka, łysienie plackowate, 

• rzadziej guzy łożyska paznokcia – na przykład rak podstawnokomórkowy, czy choroba Bowena, 

• niektóre choroby ogólnoustrojowe – cukrzyca, ciężkie zakażenia, schorzenia tarczycy, niedokrwistość, niedobory witaminy, porfirie,  

• ciąża.  

Sprawdź: Kosmetyki do dłoni i stóp

Jak wygląda onycholiza – objawy 

Oddzielanie się płytki paznokciowej manifestuje się przede wszystkim pojawieniem się przejaśnienia, białawej plamy w obrębie paznokcia. W późniejszym okresie może pojawić się także żółtawe, zielonkawe lub ciemniejsze zabarwienie. Zmiana zabarwienia może być związana z nadkażeniem bakteryjnym. Zmiany lokalizują się najczęściej na dystalnym obszarze paznokcia, czyli w jego dalszej części. Zdecydowanie rzadziej objawy obecne są na bocznych powierzchniach płytki (a więc tych sąsiadujących z wałami paznokciowymi). Onycholizie nie towarzyszą dolegliwości bólowe.  

Sprawdź oferty: Leki na grzybicę rąk i paznokci

Jak leczyć onycholizę paznokci? 

Pierwszym i najważniejszym krokiem jest próba znalezienia przyczyny oddzielania się płytki paznokciowej. Jeżeli jest to jakiś lek, to należy zastanowić się nad możliwością jego odstawienia lub też zastąpienia go inną substancją. Jeżeli zaś przyczyny onycholizy upatrujemy w chorobie przewlekłej (chorobie tarczycy czy cukrzycy) to niezwykle ważne jest odpowiednie leczenie tego schorzenia (na przykład w przypadku cukrzycy celem jest wówczas utrzymywanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi).  

Przeczytaj: Czy hybryda niszczy paznokcie?

Onycholiza – leki  

Leczenie onycholizy powinno być ukierunkowane na zwalczenie przyczyny dolegliwości (jeżeli jest znana). W przypadku łuszczycy, wybór leku zależy od stanu klinicznego pacjenta, jeżeli zmiany łuszczycowe są bardzo nasilone, to możliwe jest zalecenie leczenia ogólnego na przykład z wykorzystaniem takich leków, jak metotreksat, czy cyklosporyna.  

W typowych przypadkach wystarcza oczyszczenie fragmentu oddzielonej płytki paznokcia w gabinecie podologicznym i stosowanie zaleconych preparatów pielęgnacyjnych i regenerujących.  

Onycholiza – warto wiedzieć 

Oto najczęściej zadawane przez pacjentów pytania dotyczące onycholizy. 

Onycholiza, a grzybica – jak je rozróżnić? 

Może być tak, że onycholizie towarzyszy infekcja grzybicza paznokci. Jeżeli lekarz podejrzewa taką infekcję, to konieczne jest zlecenia badania mykologicznego, które potwierdza rozpoznanie. Przy dodatnim wyniku możliwe jest wprowadzenie odpowiedniego leczenia przeciwgrzybiczego.  

Czy może wystąpić onycholiza po hybrydzie? 

Zdarza się, że onycholiza jest wywołana długotrwałym stosowaniem manicure hybrydowego, czy to klasycznego. Niektóre z lakierów zawierają w swoim składzie agresywne, drażniące substancje, które wpływają na stan połączenia między łożyskiem, a paznokciem. Przyczyną może być też nieumiejętne zdejmowanie lakieru hybrydowego (uszkodzenia mechaniczne). 

Onycholiza, a malowanie paznokci – czy można? 

Borykając się z problemem onycholizy, zdecydowanie lepiej jest zrezygnować ze nakładania lakieru. Pozwala to przede wszystkim na regenerację płytki paznokciowej, a także ocenę przez lekarza lub podologa zmian na płytkach i ich ewolucji.  

Ile trwa leczenie onycholizy paznokci? 

Należy mieć świadomość, że leczenie onycholizy jest procesem długotrwałym. W przypadku, gdy wymagane jest wycięcie fragmentu płytki paznokciowej, pełne wyleczenie uzyskuje się po odrośnięciu paznokcia, co może trwać nawet do 6-12 miesięcy. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że odrost płytki paznokciowej trwa dłużej w przypadku paznokci stóp, niż paznokci rąk.  

Podsumowując, jeżeli na naszych paznokciach pojawiają się niepokojące nas objawy, to warto skonsultować swój problem ze specjalistą – lekarzem lub podologiem. To co uważamy za onycholizę wcale nie musi nią być i być może konieczne będzie wykonanie dodatkowych badań.  

Bibliografia