Ciąża to bez wątpienia wyjątkowy, ale i trudny czas w życiu kobiety. Intensywne procesy oraz zmiany, które zachodzą podczas ciąży i porodu, zostawiają ślady na jej ciele. Jednym z powszechnych defektów skórnych, które powstają podczas ciąży lub po porodzie są rozstępy. Szacuje się, że problem ten dotyka nawet 90% kobiet! Ratunkiem jest odpowiednia profilaktyka rozstępów, która może zapobiec ich powstawaniu, albo zmniejszyć ich widoczność. W artykule omówiono tematykę rozstępów w ciąży i po porodzie, ze szczególnym uwzględnieniem preparatów, zapobiegających ich powstawaniu.
Spis treści:
- Czym są i jak tworzą się rozstępy?
- Rozstępy w ciąży – jak im zapobiegać? Profilaktyka powstawania rozstępów w czasie ciąży
- Czym smarować brzuch w ciąży?
- Czy dieta wpływa na powstawanie rozstępów?
- Jak zminimalizować rozstępy po ciąży?
Czym są i jak tworzą się rozstępy?
Rozstępy to zmiany skórne, które powstają przez uszkodzenie włókien skóry właściwej – zarówno kolagenowych, jak i elastynowych – na skutek zbyt intensywnego rozciągania się skóry.
Rozstępy mają wygląd wrzecionowatych pasm ścieńczałej skóry i przebiegają równolegle do jej powierzchni. Na początku, w fazie zapalnej, przyjmują one barwę czerwoną, są lekko obrzmiałe i wystają ponad powierzchnię skóry. W kolejnej fazie rozwoju rozstępy wybarwiają się na kolor sinoczerwony, a następnie wraz z upływem czasu stają się białe i ulegają zanikowi, tworząc lekko wklęsłe linie na skórze.
Na powstawanie rozstępów mają wpływ następujące czynniki:
-
uwarunkowania genetyczne;
-
płeć – kobiety są bardziej podatne na powstawanie rozstępów, m.in. ze względu na cieńszą skórę;
-
wiek – paradoksalnie rozstępy częściej pojawiają się u młodych kobiet, co tłumaczy się mniejszą podatnością skóry na rozciąganie;
-
zmiany hormonalne – w czasie ciąży występują wysokie stężenia: estrogenu, progesteronu, kortyzolu oraz gonadotropiny kosmówkowej;
-
czynniki mechaniczne, czyli rozciąganie skóry na skutek przybierania na wadze;
-
metaboliczne zmiany, które zachodzą w tkance łącznej.
Kup w aptece: Kosmetyki na rozstępy
Rozstępy w ciąży – jak im zapobiegać? Profilaktyka powstawania rozstępów w czasie ciąży
Rozstępy, które powstają w ciąży, są klasyfikowane jako fizjologiczne. Obejmują one najczęściej:
-
obszar brzucha, gdzie układają się koliście wokół pępka;
-
piersi, na których pojawiają się wokół brodawek sutkowych;
-
uda i pośladki, gdzie przybierają skośne ułożenie.
Niestety, w świetle aktualnej wiedzy nie istnieje metoda, która pozwala na całkowitą likwidację dojrzałych rozstępów. Z tego względu tak ważna jest profilaktyka ich powstawania oraz minimalizowanie ich – najlepiej we wczesnej fazie rozwoju.
Działania zapobiegające powstawaniu rozstępów powinny być kompleksowe i obejmować:
-
właściwą i regularną pielęgnację zewnętrzną,
-
zrównoważoną dietę,
-
masaże dostosowane do indywidualnego stanu ciężarnej,
-
zdrowy tryb życia, w tym aktywność fizyczną dostosowaną do czasu ciąży.
W ramach działań profilaktycznych należy przede wszystkim zadbać o sprawny przepływ krwi oraz odpowiednie uelastycznienie i nawilżenie skóry, poprzez stosowanie preparatów o odpowiednim składzie.
Kup w aptece: Kosmetyki dla kobiet w ciąży
Czym smarować brzuch w ciąży?
Zewnętrzną profilaktykę rozstępów w postaci smarowania obszarów skóry szczególnie narażonych na powstawanie rozstępów należy rozpocząć około 3. miesiąca ciąży. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów, które pomagają zadbać o skórę przyszłej mamy, ograniczając swędzenie rozciągającej się skóry i minimalizując szanse powstania rozstępów. Należy używać wyłącznie bezpiecznych, przebadanych dermatologicznie produktów, które są przeznaczone do stosowania w ciąży. Najpopularniejsze formy kosmetyków do smarowania brzucha w ciąży, to:
-
koncentraty korygujące rozstępy (dostępne w ampułkach),
-
żele zapobiegające rozstępom,
-
olejki na rozstępy,
-
kremy na rozstępy.
Przeczytaj również: Pochwa po porodzie, czego się spodziewać?
Jakie substancje aktywne przeciwdziałają rozstępom?
Do składników aktywnych, które zapobiegają powstawaniu rozstępów, należą m.in.:
-
olejki, np. z: wiesiołka, marakui, awokado, dzikiej róży, słodkich migdałów oraz olej jojoba i inne oleje bogate w NNKT, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe,
-
wyciągi z: cebuli, wąkroty azjatyckiej, bluszczu zwyczajnego, skrzypu polnego, aloesu, przywrotnika pospolitego i pereł,
-
krzemionka organiczna,
-
witaminy A, C i E,
-
kolagen i elastyna,
-
kwas glikolowy oraz mlekowy,
-
masło kakaowe oraz masło shea.
Czy dieta wpływa na powstawanie rozstępów?
Wpływ diety na powstawanie rozstępów jest znaczący, ponieważ nadmierna podaż kalorii skutkuje zwiększaniem się masy ciała. W celu zapobiegania powstawaniu rozstępów zaleca się stosowanie zasad zbilansowanej diety, a w szczególności dostarczanie do organizmu potrzebnych witamin (zwłaszcza A, E, PP, B5) oraz mikroelementów (cynku i krzemu).
Przeczytaj: Dieta wegetariańska w ciąży
Jak zminimalizować rozstępy po ciąży?
Znakiem rozpoznawczym kobiet po ciąży są rozstępy na brzuchu, a często także na piersiach i udach. Najlepsze efekty minimalizacji widoczności rozstępów można uzyskać przy terapii świeżych rozstępów. Za takie uważa się zmiany skórne mające do 6 miesięcy. Efektywność zabiegów niwelowania rozstępów zależy także od ich wielkości i możliwości regeneracyjnych skóry.
W przypadku dużych i licznych rozstępów najlepiej połączyć metody domowe i profesjonalne, aby zwiększyć szanse na pozbycie się zmian.
Warto wiedzieć: Jak sobie radzić z zatkanym nosem w ciąży?
Domowe i profesjonalne sposoby na rozstępy po ciąży
Domowe metody redukcji rozstępów po ciąży i porodzie obejmują przede wszystkim regularne masowanie miejsca ich występowania oraz wsmarowywanie w nie specjalistycznych preparatów. Należy uważać, aby skład wybranych produktów nie zagrażał zdrowiu dziecka karmionego piersią, ani go nie uczulał.
Zaawansowane metody redukcji rozstępów są wykonywane w gabinetach kosmetologicznych oraz centrach medycyny estetycznej. Do profesjonalnych sposobów na minimalizowanie rozstępów po ciąży można zaliczyć m.in.:
-
laser frakcyjny nieablacyjny,
-
radiofrekwencję mikroigłową,
-
mocne peelingi chemiczne, np. 70% kwasu glikolowego lub 35% kwasu trichlorooctowego,
-
karboksyterapię,
-
mezoterapię igłową i mikroigłową.
Warto pamiętać, że na ostateczne efekty zabiegów trzeba poczekać. Wynika to z przebiegu procesu przebudowy kolagenu, który trwa zwykle około 90 dni.
Bibliografia
Iwanowicz-Palus G., Bień A. (2020), Edukacja przedporodowa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, s. 56-58.
Kołodziejczak A. (2019), Kosmetologia, t.1, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, s. 198-202, 241-247.
Lierac Phytolastil, żel zapobiegający rozstępom, dostępny online, https://www.aptelia.pl/apteka/p148207-Lierac_Phytolastil_zel_zapobiegajacy_rozstepom_400_ml, [data dostępu 04.04.2023].
Mustela Maternite, krem na rozstępy, dostępny online, https://www.aptelia.pl/apteka/p137366-Mustela_Maternite_krem_na_rozstepy_dzialanie_3w1_150_ml, [data dostępu 04.04.2023].
Pobłocka R. (2023), Pielęgnacja i zabiegi dla kobiet w ciąży i okresie laktacji, Kosmetologia Estetyczna 1/2023, s. 105-107.
Skorupińska A., Sekuła N. (2017), Zmiany zachodzące w organizmie kobiet w ciąży, Kosmetologia Estetyczna, nr 3, t. 6, s. 284.