Czym płukać gardło? Jak i kiedy to robić?

Spis treści:

1. Płukanie gardła – kiedy się stosuje?
2. Czym płukać bolące gardło?
3. Czym płukać gardło przy anginie?
4. Czym płukać gardło przy refluksie?
5. Jak płukać gardło?

Płukanie gardła – kiedy się stosuje? 

Płukanie gardła przy pomocy wcześniej przygotowanego roztworu można wykorzystać jako pierwszą linię obrony w walce z patogenami atakującymi organizm. Odpowiedni skład roztworu hamuje namnażanie się bakterii, zmniejsza dolegliwości bólowe i zapobiega rozprzestrzenianiu się infekcji. Płukanki warto stosować możliwie jak najwcześniej, najlepiej od razu po wystąpieniu pierwszych dolegliwości, sygnalizujących chorobę. Należą do nich: 

• kaszel, 

• chrypa, 

• ból gardła, 

• uczucie „drapania” w gardle. 

Roztwory do płukania gardła i jamy ustnej mogą być też sposobem na odświeżenie oddechu oraz odkażenie jamy ustnej. W tym przypadku płukanie można przeprowadzać doraźnie, np. po spożyciu posiłku lub przed wyjściem z domu. 

Płukanie gardła sprawdza się zarówno u osób dorosłych, jak i kilkuletnich dzieci, choć w przypadku najmłodszych pacjentów raczej nie obejdzie się bez asysty rodziców. 

Warto pamiętać, że regularne płukanie gardła nie tylko zapobiega rozwojowi choroby, ale też skutecznie nawilża błonę śluzową. Z opisanych metod w ramach profilaktyki mogą korzystać też osoby, których praca obejmuje częstą eksploatację aparatu głosowego (np. nauczyciele, śpiewacy). W ich przypadku znacznie łatwiej o infekcję gardła, dlatego trzeba o nie odpowiednio dbać na co dzień. 

Należy pamiętać, że do płukania gardła trzeba korzystać z roztworów wodnych, a nie alkoholowych. Wysokie stężenie alkoholu wprawdzie odkazi błonę śluzową, ale przy okazji może silnie ją podrażnić. 

Czym płukać bolące gardło? 

Przed sporządzeniem roztworu do płukania gardła warto zastanowić się nad przyczyną dolegliwości. Inne substancje aktywne pomogą przy anginie lub zapaleniu wywołanym bakteriami, a inne sprawdzą się w przypadku problemów z układem pokarmowym, takich jak refluks. 

Czym płukać gardło przy anginie? 

W przypadku anginy, czyli ostrego zapalenia gardła i migdałków (zwykle o podłożu wirusowym) zaleca się płukanie gardła przy pomocy roztworu wody z solą. Wystarczy rozpuścić jedną małą łyżeczkę soli w szklance wody (czyli w około 200-250 ml płynu), aby uzyskać roztwór o określonym stężeniu. Nie ma sensu dodawać zbyt dużej ilości chlorku sodu, ponieważ w zbyt silnym stężeniu będzie on działał drażniąco, a dodatkowo wysuszy błonę śluzową gardła. 

Innym pomysłem jest stosowanie mieszaniny wody z sokiem z cytryny oraz imbiru z dodatkiem miodu. Cytryna jest bogata w witaminę C, stymulującą układ odpornościowy. Imbir zawiera gingerole, czyli związki przeciwzapalne. Z kolei miód działa odkażająco oraz łagodzi obrzęk błon śluzowych. Najlepiej sprawdzają się tu miody z ekologicznych pasiek. Są znacznie bogatsze w związki prozdrowotne niż produkty dostępne w supermarketach. 

Przy zakażeniach bakteryjnych gardła świetnie sprawdza się również płukanie gardła roztworem jodyny. Ma ona silne działanie przeciwzapalnie, więc można ją z powodzeniem wykorzystać do płukania jamy ustnej czy odkażenia krwawiących dziąseł. 

Dzieciom zaleca się płukanie gardła wywarami z szałwii lub rumianku. Oba zioła mają działanie odkażające i ściągające, dlatego pozwolą uśmierzyć łagodny stan zapalny. Są też delikatniejszą alternatywą dla specyfików dostępnych w aptece. 

Czym płukać gardło przy refluksie? 

• Choroba refluksowa polega na zarzucaniu kwaśnej treści żołądkowej do przełyku. Objawy dolegliwości nasilają się przede wszystkim podczas zmiany pozycji na leżącą lub w pochyleniu, a także po nadmiernie obfitych i tłustych posiłkach. Osoby chore zwykle zwracają uwagę na takie objawy refluksu, jak: 

• pieczenie za mostkiem, 

• nadkwasota, 

• ból w nadbrzuszu. 

Cofanie się treści żołądkowej w związku ze zmianą pH w górnej części przewodu pokarmowego jest odpowiedzialne również za nawracające stany zapalne gardła, uszkodzenia szkliwa oraz dziąseł. 

Jako doraźną metodę radzenia sobie z objawami refluksu, lekarze zalecają płukanie gardła przy użyciu soli sodowych (tetraboran sodu, wodorowęglan sodu, chlorek sodu lub benzoesan sodu albo ich połączenie). Inna metoda zakłada wykorzystanie chlorowodorku benzydaminy. Benzydamina to NLPZ, który wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i znieczulające. Choć chlorowodorek benzydaminy może kojarzyć się przede wszystkim z pastylkami do ssania, występuje również pod postacią proszku do płukania gardła. 

Jak płukać gardło? 

Płukanie gardła przynosi wymierny skutek przede wszystkim wtedy, gdy jest przeprowadzane regularnie. Dostępne w sprzedaży środki są na tyle łagodne, że bez obaw kurację można przeprowadzać nawet 3 do 5 razy dziennie. Do płukania gardła należy wykorzystywać wodę przegotowaną o temperaturze ludzkiego ciała, czyli mającą między 36 a 37 ⁰C. 

Gardło powinno być płukane nad umywalką, a roztworu nie należy połykać, tylko wypluć do zlewu. Pojedyncze płukanie powinno trwać przynajmniej kilkadziesiąt sekund do nawet kilku minut, aby substancje czynne pokryły całą powierzchnię gardła i mogły zacząć działać. Do lekarza warto udać się dopiero wtedy, gdy dolegliwości nie ustąpią pomimo stosowania omawianych zabiegów przez przynajmniej kilka dni. 

Bibliografia