Bielactwo nabyte charakteryzuje się występowaniem odbarwionych, różnej wielkości i kształtu zmian na skórze lub błonach śluzowych. Choroba jest efektem zniszczenia lub zaburzeń czynności melanocytów. Dotyka ludzi o każdym kolorze skóry. Na bielactwo chorował Michael Jackson.
Spis treści
- Bielactwo – co to za choroba?
- Bielactwo nabyte – przyczyny powstania
- Jakie są objawy bielactwa?
- Rodzaje bielactwa nabytego
- Jak leczyć bielactwo?
Bielactwo – co to za choroba?
Bielactwo to choroba przewlekła. Wyróżnia się kilka jej postaci. Leczenie polega na farmakoterapii, laseroterapii, fotochemioterapii oraz profilaktyce przeciwsłonecznej. W opornych na leczenie przypadkach stosuje się zabiegi tzw. autoprzeszczepu własnej zdrowej skóry w miejsca chore. Łatwiej jest poradzić sobie ze zmianami chorobowymi pacjentom o jasnej karnacji.
Bielactwo można rozpatrywać dwojako. Po pierwsze jako albinizm (bielactwo wrodzone), czyli brak pigmentu w skórze i jej tworach, tęczówce oka oraz włosach. Albinizm może mieć charakter uogólniony (tzw. właściwy) lub lokalny (tzw. częściowy). Osoba zmagająca się z tą przypadłością określana jest mianem albinosa. Choroba jest uwarunkowana genetycznie. Częstotliwość występowania albinizmu wynosi średnio od 1:5000 do 1:15 000, przy czym w niektórych środowiskach pojawia się częściej. Przykładowo w Tanzanii częstotliwość albinizmu szacowana jest na 1:1400. Bielactwo może być też nabyte. To przewlekła choroba depigmentacyjna skóry, która dotyka około 2% populacji, a połowa chorych to osoby do 20. roku życia. Sprawdźmy, na czym polega i co ją powoduje.
Kup w aptece: Kosmetyki do opalania
Bielactwo nabyte – przyczyny powstania
Etiopatogeneza bielactwa nabytego nie została w pełni wyjaśniona. Zmiany pojawiają się na skutek zniszczenia albo utraty komórek pigmentowych zawartych w skórze, czyli tzw. melanocytów. Odpowiedzialne są one za wytwarzanie melaniny. To barwnik decydujący o kolorze skóry, włosów i naczyniówki. Bielactwo nabyte ma złożony mechanizm powstania, na który składają się czynniki genetyczne, środowiskowe czy związane ze stresem oksydacyjnym (stan zakłóconej równowagi między produktami ubocznymi przemian metabolicznych, czyli wolnymi rodnikami, a przeciwutleniaczami). U osób z bielactwem nabytym stwierdza się nieprawidłową odpowiedź immunologiczną. Wśród czynników środowiskowych wymienia się m.in. stres, ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe, urazy czy tarcie mechaniczne skóry. Bielactwo nabyte to choroba o charakterze wielogenowym. Co więcej, jej występowanie wiąże się ze wzrostem ryzyka rozwoju innych chorób autoimmunologicznych (np. choroby Addisona, anemii złośliwej).
Przeczytaj: Mądre opalanie – jak się ładnie opalić?
Jakie są objawy bielactwa?
W bielactwie nabytym obserwuje się występowanie wyraźnie odgraniczonych, odbarwionych plam. Zmiany są kredowobiałe lub bladobiałe. Są wyraźnie odgraniczone od otoczenia, z przebarwieniami na obwodzie. Zmiany mogą być różnych rozmiarów i kształtów. Włosy w obrębie plam bielaczych są odbarwione, najczęściej siwe. Letnią porą plamy są z reguły bardziej widoczne, co jest spowodowane opalaniem zdrowej skóry. Dochodzi do nasilenia przebarwień na obwodzie. Choroba postępuje poprzez powiększanie się istniejących plam i pojawiania się nowych. Bielactwu nabytemu mogą towarzyszyć inne choroby skóry, w tym m.in. znamiona typu Suttona, przedwczesne siwienie włosów, łysienie plackowate. Bielactwo nie zagraża życiu, nie jest zaraźliwe, ale z uwagi na mało estetyczny wygląd stanowić może dla chorych źródło dyskomfortu psychicznego.
Przeczytaj: Czy opalanie w solarium jest szkodliwe dla zdrowia?
Rodzaje bielactwa nabytego
W związku różnorodnością zmian dokonano podziału bielactwa nabytego na następujące postacie:
-
bielactwo segmentalne – najbardziej rozpowszechnione u dzieci, charakteryzuje się nagłym początkiem i szybkim postępem, po którym dochodzi do stabilizacji choroby. W ramach tej postaci wyróżnia się:
-
typ jednosegmentalny - plamy bielacze rozmieszczone są po jednej stronie ciała,
-
typ dwusegmentalny - 2 zmiany rozmieszczone obustronnie lub jednostronnie,
-
wielosegmentalny - wiele zmian rozmieszczonych obustronnie lub jednostronnie;
-
bielactwo niesegmentalne - zmiany występują po obu stronach ciała, postać ta występuje przeważnie u dorosłych. Podzielona została na:
-
typ akralno-twarzowy - zmiany zlokalizowane w obrębie głowy, twarzy, stopach, dłoniach,
-
typ błon śluzowych - zmiany występują w obrębie błon śluzowych jamy ustnej lub błon śluzowych narządów płciowych. Dodatkowo stwierdza się obecność zmian na skórze,
-
typ uogólniony - zmiany symetryczne, występuje przeważnie na dłoniach, twarzy, palcach,
-
typ całkowity - zmiany obejmują 80–90% powierzchni ciała,
-
typ mieszany;
-
bielactwo niesklasyfikowane.
Przeczytaj także: Ostuda w ciąży – charakterystyka przebarwień. Jak im zapobiegać?
Jak leczyć bielactwo?
Przyczynowe leczenie bielactwa jest niemożliwe. U chorych stosuje się farmakoterapię z użyciem m.in. glikokortykosteroidów, pochodnych witaminy D3, inhibitorów kalcyneuryny. Dodatkowo stosuje się fotochemioterapię, która polega na połączeniu leczenia światłem UV ze związkami chemicznymi, podnoszącymi wrażliwość skóry. Fototerapia najlepsze rezultaty przynosi u osób z ciemną karnacją. Kolejną metodą terapeutyczną jest laseroterapia. Chorzy powinni pamiętać o stosowaniu kremów na bielactwo z filtrem.
Kup w aptece: Witamina D
W leczeniu warto się wspomagać domowymi metodami. Popularne są zioła na bielactwo, a wśród nich przede wszystkim miłorząb japoński, bodziszek cuchnący, czarny pieprz (a zwłaszcza jego składnik - piperyna). Zioła można dodawać do kosmetyków, maści, czy wykonywać z nich okłady. Kiedy wspomniane metody nie przynoszą oczekiwanego rezultatu, wykonać można mikroprzeszczepy z użyciem własnych hodowlanych melanocytów. Zabieg polega na pobraniu fragmentów zdrowej skóry i przeniesieniu ich na okolicę odbarwioną.
Przeczytaj również: Na czym polega opalanie natryskowe? Zalety i wady zabiegu