Ostuda jest rodzajem zaburzenia pigmentacyjnego. Ma postać nieregularnych plam. Najczęściej pojawia się w ciąży w wyniku zmian hormonalnych. Wskazuje się jednak na inne czynniki ryzyka rozwoju ostudy. Jak przebiega leczenie ostudy? Czy da się ochronić skórę przed ostudą?
Spis treści
- Czym jest ostuda?
- Co odróżnia ostudę od innych plam pigmentacyjnych?
- Przyczyny ostudy ciężarnych
- Leczenie ostudy ciężarnych
- Czy ostudzie można zapobiec?
Zaburzenia pigmentacyjne są problemem powszechnie występującym w okresie ciąży. Jednym z najczęściej diagnozowanych jest ostuda. To schorzenie o charakterze przewlekłym. Plamy pojawiają się na skutek działania wielu czynników, najczęściej promieni UV i zmian hormonalnych zachodzących w organizmie ciężarnej. W większości przypadków ostuda ustępuje samoistnie.
Czym jest ostuda?
Ostuda, inaczej chloasma lub melasma, jest rodzajem zaburzenia pigmentacyjnego. Najczęściej pojawia się u kobiet pomiędzy 20 a 40 rokiem życia, jednak szczyt rozwoju plam pigmentacyjnych przypada na okres ciąży. Ostuda pojawia się zwykle pomiędzy II a III trymestrem. Przybiera postać nieregularnych, ale symetrycznie ułożonych plam o zabarwieniu brunatnym, żółtobrunatnym, jasnobrązowym lub ziemistym. Są one wyraźnie odgraniczone od reszty skóry i przypominają łaty. W łagodnej postaci ostuda może być mylona z piegami. Zmiany najczęściej lokalizują się na twarzy (okolice ust, nos, policzki, czoło), a także na szyi. Mogą również pojawiać się na przedramionach. Ostuda powstaje na skutek zaburzenia aktywności melanocytów w warstwie naskórka. Plamy pigmentacyjne nie powodują żadnych dolegliwości. Pod wpływem słońca mogą jedynie zmieniać swoje zabarwienie na ciemniejsze.
Kup w aptece: Kremy do twarzy
Co odróżnia ostudę od innych plam pigmentacyjnych?
Ostuda znacznie odróżnia się od innych plam pigmentacyjnych. Przebarwienie pozapalne jest odbarwioną częścią skóry, na której obszarze toczył się stan zapalny, np. trądzik, wyprysk, oparzenie, uszkodzenie mechaniczne. W przeciwieństwie do ostudy przebarwienia pozapalne ograniczają się jedynie do chorobowego obszaru. Inną pigmentacją mylnie nazywaną ostudą są piegi. To zmiany, których etiologia jest podobna i najczęściej wynika z działania słońca. Posiadanie piegów jest ponadto uwarunkowane genetycznie. W przeciwieństwie do ostudy piegi to drobne, rozsypane na skórze kropeczki o zabarwieniu złocistobrązowym. Nie można ich usunąć, a jedynie delikatnie rozjaśnić.
Sprawdź również: Jak skutecznie pozbyć się pryszczy?
Przyczyny ostudy ciężarnych
Główną przyczyną ostudy są zachodzące w organizmie ciężarnej zmiany hormonalne. Szczególne znaczenie ma wzrost stężenia hormonów płciowych – estrogenów i progesteronu, które wpływają bezpośrednio na procesy powstawania w skórze melaniny. Czynnikiem zwiększającym ryzyko pojawienia się ostudy jest genetyka. Do pozostałych przyczyn rozwoju plam pigmentacyjnych zalicza się:
-
przyjmowanie przed ciążą antykoncepcji hormonalnej;
-
przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej;
-
choroby tarczycy;
-
występowanie guzów hormonalnych czynnych;
-
guzy jajników;
-
choroby pasożytnicze jelit;
-
aktywne stany zapalne skóry;
-
długotrwałe przyjmowanie leków sterydowych;
-
nadmierną ekspozycję na słońce;
-
długotrwały i nadmierny stres.
Dowiedz się więcej: Mądre opalanie - jak ładnie się opalić?
Leczenie ostudy ciężarnych
Diagnostyka ostudy jest prosta i zazwyczaj opiera się na kontroli wzrokowej. Lekarz może zdecydować o obejrzeniu plam pod lampą Wooda. W wyjątkowych przypadkach zalecane jest wykonanie biopsji obszaru objętego zmianami.
Ostuda w większości przypadków nie wymaga leczenia, gdyż ustępuje samoistnie po porodzie. W przypadku pacjentek przyjmujących antykoncepcję hormonalną plamy pigmentacyjne również ustępują samoistnie, po odstawieniu farmakologii. Plamy nie stanowią zagrożenia dla zdrowia i nie mają tendencji do zezłośliwienia. Ostuda nie jest zakaźna i nie przenosi się na płód. W przypadku ostudy będącej objawem lub skutkiem innego schorzenia leczenie powinno mieć charakter kompleksowy.
Przeczytaj także: Bielactwo – co to za choroba?
Czy ostudzie można zapobiec?
Jednym z głównych czynników determinujących powstanie ostudy jest światło słoneczne, dlatego redukcja plam skórnych zależy przede wszystkim od zmniejszenia ekspozycji na słońce. W okresie letnim i wiosennym skórę twarzy, szyi i dekoltu należy zabezpieczać filtrem SPF 50. Zimą i jesienią z powodzeniem wystarczy fotoochrona na poziomie SPF 30. Dodatkowo zalecane jest miejscowe stosowanie substancji aktywnych o działaniu rozjaśniającym i wyrównującym koloryt skóry. Produkty godne uwagi mają w składzie witaminy C i E.
Sprawdź ofertę: Witamina E
Substancje te wykazują silne działanie rozjaśniające, rozświetlające, ujędrniające i wygładzające. Preparaty antyoksydacyjne pomagają chronić skórę przed destrukcyjnym działaniem promieniowania UV, a zaaplikowane pod krem z SPF dodatkowo wzmacniają jego działanie blokujące promienie słoneczne.
Sprawdź ofertę: Mleczka i balsamy do opalania
A: Emilia Kruszewska
Z: lek. Agnieszka Żędzian
