Zapłodnienie metodą in vitro to proces, który otwiera drzwi do rodzicielstwa wielu parom borykającym się z problemami z płodnością. Zabieg ten ma ponad 50% skuteczności, jednak wpływ na ostateczne powodzenie tej procedury ma stan zdrowia rodziców. Dlatego przed rozpoczęciem tej procedury, istnieje szereg badań, które zarówno kobieta, jak i mężczyzna muszą wykonać. Jakie to badania?
Spis treści:
- Badania dla kobiet przed in vitro – dlaczego są tak istotne?
- Jakie badania do in vitro powinna wykonać kobieta?
- Badania wymagane do in vitro
- Badania genetyczne przed in vitro – czym są?
- Rodzaje badań genetycznych, które warto wykonać przed in vitro
- Badania przed in vitro – o czym warto pamiętać?
- Podsumowanie
Rzetelne przygotowanie i wykonanie badań zwiększają szansę na powodzenie zabiegu in vitro. Odpowiednia diagnoza pozwala na wykrycie i leczenie potencjalnych problemów, które mogą utrudniać zapłodnienie, np. zaburzeń owulacyjnych, infekcji czy niedrożności jajowodów, a także umożliwia wczesne wykrycie schorzeń, które mogłyby zwiększyć ryzyko komplikacji np.: cukrzyca czy choroby tarczycy.
Dodatkowo, pełna informacja o stanie zdrowia pozwala na dobór optymalnej metody leczenia przez lekarza prowadzącego, a u pacjentki poprawia komfort psychiczny i świadomość na temat swojego ciała.
Sprawdź ofertę Wspomaganie płodności
Przed rozpoczęciem procesu in vitro, kobieta powinna przejść szereg badań, które pomagają lekarzowi zrozumieć jej całościowy stan zdrowia i zidentyfikować potencjalne problemy, które mogą wpływać na powodzenie samej procedury.
W początkowym etapie diagnostyki niepłodności wykonuje się badania, które mogą określić, czy niepłodność leży po stronie kobiecej, męskiej czy po stronie obu partnerów. W niektórych przypadkach pozwala to też na identyfikację potencjalnie odwracalnych problemów, które po wyleczeniu pozwolą na zajście w ciążę bez wprowadzenia procedury in vitro.
Po stronie kobiecej najważniejsze są badania hormonalne pod kątem hormonów wpływających na płodność (m.in. poziom prolaktyny, estradiolu, LH, FSH czy TSH), a także ocena rezerwy jajnikowej (poziom AMH oraz inhibiny B). Często potrzebne będzie też wykonanie cytologii, która pozwoli na ocenę zdrowia szyjki macicy oraz potencjalną przewlekłą infekcję wirusem HPV. Bardzo ważne są też przesiewowe badania na kiłę, WZW B i C czy HIV oraz badania immunologiczne pod kątem przeciwciał przeciwko Toksoplazmie czy wirusowi cytomegalii, które mogą wywoływać wrodzone wady płodu.
Po stronie męskiej najważniejsze jest rozszerzone badanie nasienia, które pozwoli określić, czy plemniki mogą być brane pod uwagę w procedurze in vitro oraz (podobnie jak u partnerki) przesiewowe badanie na obecność chorób zakaźnych.
U obojga partnerów ważne jest też sprawdzenie grupy krwi oraz obecność czynnika Rh pod kątem potencjalnego konfliktu serologicznego.
W momencie zakwalifikowania do leczenia metodą in vitro niezbędne jest jeszcze dokładniejsze sprawdzenie stanu zdrowia kobiety pod kątem samego zabiegu, jak i pod kątem opieki anestezjologicznej w trakcie znieczulenia. Niektóre z tych badań wykonuje się nie wcześniej niż miesiąc przed samym przeprowadzeniem zabiegu. Najlepiej dopytać o to swojego lekarza prowadzącego całą procedurę IVF.
Na tym etapie mogą być też wykonane niektóre badania, które nie zostały wykonane u partnera lub partnerki w części badań wstępnych. Konkretne wytyczne co do badań wstępnych i wymaganych do zabiegu różnią się między niektórymi klinikami.
Do badań niezbędnych do przeprowadzenia samego zabiegu in vitro należą:
Celem badań genetycznych w kontekście niepłodności jest sprawdzenie, czy problemy z poczęciem wynikają z nieprawidłowości w materiale genetycznym partnerów. Wady genetyczne stanowią bowiem przyczynę niepłodności u nawet 30% par borykających się z tym problemem.
Badania genetyczne w leczeniu niepłodności polecane są szczególnie parom, u których:
- wystąpiły nawracające poronienia,
- urodziły się dzieci z wadami wrodzonymi,
- w rodzinie występują choroby genetyczne,
- zdiagnozowano nieprawidłowości w badaniach nasienia lub jajników.
W niektórych klinikach leczenia niepłodności badania genetyczne są obligatoryjne i bez nich nie da się przeprowadzić całej procedury do końca. Warto dopytać się swojego lekarza przygotowującego nas do procedury IVF o wszystkie badania, które są wymagane przez dany ośrodek.
Sprawdź ofertę w kategorii Ciąża i karmienie
Do badań, które warto wykonać możemy zaliczyć trzy najważniejsze badania oferowane przez wiele ośrodków prowadzących procedurę in vitro:
Analiza kariotypu to badanie chromosomów obojga partnerów. Jest to podstawowe badanie genetyczne, które zaleca się wykonać każdej parze starającej się o ciążę. Wykrycie nieprawidłowości w kariotypie może być przyczyną chorób genetycznych u potomstwa, a także prowadzić do problemów z płodnością, a nawet bezpłodności.
Test CGT umożliwia wykrycie nosicielstwa recesywnych mutacji genów, które mogą być odpowiedzialne za choroby genetyczne u potomstwa. Wykonanie badania CGT jest rekomendowane parom przed rozpoczęciem starań o dziecko nie tylko w przypadku procedury in vitro, ale też przed naturalnym poczęciem dziecka.
Mutacje genu CFTR mogą powodować mukowiscydozę, a także niektóre rodzaje niepłodności u mężczyzn, takie jak azoospermia obstrukcyjna (niedrożność dróg nasieniowodów lub ich brak). U kobiet mutacje genu CFTR mogą prowadzić do zaburzeń miesiączkowania (wtórnego zaniku miesiączki), a także wydzielania zbyt gęstego śluzu w szyjce macicy, co utrudnia migrację plemników do komórki jajowej.
Proces in vitro może być dla pacjentki stresujący i wymagający dużego zaangażowania emocjonalnego, często bywa też długotrwały. Dlatego tak ważne jest, aby otoczyć się bliskimi osobami, które oferują wsparcie i zrozumienie – komfort psychiczny może w niektórych przypadkach zwiększyć szansę powodzenia zabiegu. Już na etapie przygotowań do in vitro warto też zadbać o zdrowy styl życia - regularna aktywność fizyczna, zbilansowana dieta, unikanie stresu i szkodliwych nawyków, takich jak palenie papierosów, mogą pozytywnie wpłynąć na rokowania.
Bardzo ważna w całym procesie jest też pełna szczerość wobec lekarza, która ułatwi przejście przez cały proces, a także zwiększy szansę, że zapłodnienie, jak i utrzymanie zarodka się powiedzie.
Warto pamiętać, że nie wszystkie badania można wykonywać w jednym czasie. Wykonanie niektórych badań, np. hormonalnych, wymaga odpowiedniej fazy cyklu menstruacyjnego. Pacjentka powinna skonsultować z lekarzem terminy konkretnych badań, aby uzyskać wiarygodne wyniki.
Zapłodnienie in vitro to złożony proces, który wymaga starannego przygotowania i szeregu badań. Badania te są kluczowe dla zrozumienia zdrowia reprodukcyjnego kobiety i identyfikacji potencjalnych problemów, które mogą wpływać na jej zdolność do zajścia w ciążę. Pamiętaj, że każdy przypadek jest inny i nie wszystkie badania da się określić uniwersalnie. Dlatego tak ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem i przeprowadzić wszystkie zalecane przez niego badania przed rozpoczęciem całej procedury.
