Problemy z tarczycą – objawy niedoczynności i nadczynności

Spis treści

1. Niedoczynność tarczycy – objawy
2. Nadczynność tarczycy – objawy
3. Diagnostyka tarczycy

Objawy wywołane przez nadczynność lub niedoczynność tarczycy są związane w upośledzeniem funkcji wydzielniczej gruczołu o różnym podłożu. Przyczyną mogą być choroby powodujące stany zapalne czy zmiany zwyrodnieniowe jej miąższu.

NIEDOCZYNNOŚĆ TARCZYCY – OBJAWY

Niedoczynność tarczycy oznacza stan chorobowy wynikający z niedoboru hormonów tarczycy w stosunku do potrzeb organizmu. Zaburzenie prowadzi do spowolnienia różnorodnych procesów metabolicznych niektórych układów, w tym krążeniowego, pokarmowego, krwiotwórczego, oddechowego, rozrodczego czy nerwowo-mięśniowego. 

Wśród objawów niedoczynności tarczycy wymienia się przede wszystkim nadmierną senność, przyrost masy ciała, pogorszenie koncentracji, zaburzenia pamięci, ciągłe uczucie zimna oraz zaparcia. Chora tarczyca na skutek zespołu Hashimoto czy ostrego zapalenia miąższu, które prowadzą do obniżenia zdolności wytwarzania hormonów, powoduje również wiele innych dolegliwości. Ze strony układu pokarmowego oprócz kłopotów jelitowych mogą pojawić się dodatkowo obniżenie apetytu oraz kamica pęcherzyka żółciowego. Czasami zaawansowana choroba powoduje wodobrzusze. Niektórzy ponadto doświadczają bradykardii i niskiego ciśnienia krwi. Zmniejsza się też tolerancja wysiłkowa i mogą pojawić się bóle dławicowe. 

Jeśli chodzi o niedoczynność tarczycy, objawy obejmują również układ oddechowy. W wyniku choroby może dojść do powiększenia języka, przewlekłej chrypki. Często da się także zauważyć duże wole na przedniej stronie szyi. Poza tym chorym nierzadko dokucza nadmierne rogowacenie naskórka, zwłaszcza na łokciach i kolanach. Obserwuje się ponadto zwiększoną łamliwość włosów i tendencję cebulek do wypadania. Niedoczynność tarczycy u dzieci może natomiast objawiać się zaburzeniami wzrastania.

Kup w aptece: Witaminy i minerały, uzupełnij niedobory

NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY – OBJAWY

Nadczynność tarczycy jest zaburzeniem, w przebiegu którego w gruczole zachodzi produkcja zbyt dużej ilości hormonów w stosunku do potrzeb organizmu, co prowadzi do przyspieszenia tempa metabolizmu. Objawy nadczynności pojawiają się najczęściej w efekcie choroby Gravesa-Basedowa. Zespół chorobowy tego typu bywa niekiedy utożsamiany ze stylem życia lub innymi schorzeniami. Chora tarczyca może powodować rozdrażnienie, drżenie rąk i przyspieszone bicie serca oraz wytrzeszcz oczu. Zauważalne są też nadpobudliwość, wzmożone pocenie i nadmierna praca jelit. Rozregulowaniu może ulec cykl menstruacyjny. Poza tym nadczynność tarczycy wywołuje wzrost ciśnienia, jest przyczyną nerwowości, zaburzeń snu, bólów głowy i męczliwości, utraty wagi połączonej ze wzmożonym łaknieniem oraz uczuciem pragnienia. Podwyższony poziom hormonów gruczołu sprzyja przyspieszeniu zmian osteoporotycznych i zmienia charakter skóry na bardziej różową, gładką i wilgotną. Powoduje też jej ocieplenie.

Przeczytaj również: Co oznaczają guzki na tarczycy? Jak wygląda ich leczenie?

DIAGNOSTYKA TARCZYCY

Do oceny czynności tarczycy służą przede wszystkim testy laboratoryjne. Jednym z podstawowych jest kontrola poziomu TSH produkowanego przez przysadkę mózgową, wpływającą stymulująco na tarczycę. Uzupełniająco wykonuje się badania tarczycy na fT3 i fT4. U osoby z podejrzeniem choroby tarczycy pomocniczo zostają przeprowadzane testy pod kątem obecności we krwi przeciwciał przeciwtarczycowych, czyli anty-TPO (aTPO) oraz przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie, czyli anty-TG (aTG). Badania tarczycy obejmują również ultrasonografię, która umożliwia kontrolę gruczołu pod względem zmian fizycznych, a przy tym wykrywa wytwórcze patologie w obrębie narządu, obejmujące np. guzki tarczycy czy wole. 

Cenna jest też scyntygrafia tarczycy. Badanie polega na podaniu drogą doustną lub dożylną izotopów promieniotwórczych, takich jak technet metastabilny czy izotopy jodu, które gromadzą się w tkankach tarczycy dzięki zdolności gruczołu do aktywnego wychwytywania wymienionych substancji. Intensywność zjawiska obserwowanego przez specjalne kamery jest proporcjonalna do czynności gruczołu. Scyntygrafia pozwala ocenić morfologię gruczołu i stopień zróżnicowania tkanek znajdujących się w guzkach jego wnętrza.

Bibliografia