Spis treści
Niedrożne jelita prowadzą do groźnych powikłań, a nawet mogą zagrażać życiu, dlatego nie należy bagatelizować pierwszych symptomów, które bywają często utożsamiane z niestrawnością czy innymi problemami gastrycznymi. Nagromadzenie treści pokarmowej przyczynia się m.in. do zaburzeń krążenia.
Co to jest niedrożność jelit?
Niedrożność jelit jest stanem, w którego przebiegu dochodzi do zatrzymania fizjologicznego pasażu treści pokarmowej. W wyniku zaburzenia transportu resztek pokarmu znajdujących się w jelitach, światło narządu w danym miejscu, gdzie uległy one nagromadzeniu, zostaje całkowicie zablokowane lub znacznie ograniczone, co prowadzi do zespołu różnorodnych dolegliwości miejscowych i ogólnych, a w odcinkach jelit znajdujących się przed przeszkodą gromadzi się więcej masy niestrawionych produktów oraz woda.
Kup w aptece: Leki regulujące pracę układu pokarmowego
Niedrożne jelita stwarzają dogodne warunki do namnażania się bakterii, które w wyniku procesów fermentacji uwalniają gazy. Nieznajdujące ujścia metabolity drobnoustrojów powodują wzrost ciśnienia w obciążonym niedrożnością jelicie i rozdęcie jego ścian. To istotnie wpływa na zaburzenia miejscowego przepływu krwi, a także grozi zjawiskiem translokacji bakterii, czyli przemieszczaniem się ich i rozprzestrzenianiem do innych części ciała z krwiobiegiem.
Przeczytaj: Czy nadmierne i częste gazy świadczą o chorobie?
Niedrożność jelit poza nieprzyjemnym zespołem objawów może wywołać niebezpieczne powikłania, w tym zaburzenia elektrolitowe, które dodatkowo obciążają organizm. Taki stan wymaga kompleksowego leczenia i nie powinien być bagatelizowany. Wśród wielu metod pomocy cenna bywa zwłaszcza dieta na niedrożność jelit. Czasem jednak niezbędna jest operacja. Zatrzymanie pasażu treści pokarmowej w zależności od lokalizacji przeszkody, stopnia i przyczyny charakteryzuje się innym przebiegiem.
Przeczytaj również: Objawy, rozpoznanie i leczenie zespołu jelita wrażliwego
Rodzaje i przyczyny niedrożności jelit
Ze względu na miejsce występowania wyróżnia się niedrożność wysoką, czyli obejmującą dwunastnicę oraz jelito czcze, bądź też niedrożność niską, która polega na powstaniu przeszkody w jelicie krętym lub we fragmencie jelita grubego. Ze względu na stopień zablokowania drożności jelita niedrożność może mieć charakter całkowity lub częściowy, zwany także podniedrożnością.
Niedrożność jelitowa może być wywołana przez trzy różne mechanizmy. Jednym z nich jest zadzierzgnięcie. Zjawisko polega na zaciśnięciu fragmentu jelita przez otaczające go najbliższe tkanki, co powoduje zatrzymanie treści pokarmowej. Przyczyną są najczęściej tzw. zrosty w stanach pooperacyjnych, ale również przepuklina pachwinowa, pępkowa czy udowa, bądź też skręt jelita. Niedrożność jelita tego typu u noworodka powszechnie bywa związana ze wgłobieniem jelita, czyli teleskopowym wprowadzeniem fragmentu jelita do dalszej części.
Sprawdź: Przepuklina pępkowa u dorosłych i dzieci – po czym ją rozpoznać? Czym się charakteryzuje?
Innym rodzajem jest niedrożność mechaniczna, zwana też zatkaniem. Najczęściej powodem problemu bywają zmiany nowotworowe jelit lub zlokalizowane w sąsiedztwie, które naciekają na jelita. Przyczyną problemu mogą być także kamienie żółciowe. Mechaniczna niedrożność jelit bywa wywołana też przez kamienie kałowe, a niedrożność jelit u dzieci w okresie noworodkowym – zatrzymaniem smółki. Do zatkania prowadzą też ciała obce oraz choroby zapalne jelit, pourazowe i pooperacyjne zwężenia jelit i wady wrodzone.
Trzecim typem niedrożności jest niedrożność porażenna jelit. Polega ona na zaburzeniu motoryki jelit na skutek m.in. zapalenia otrzewnej, perforacji wrzodu trawiennego, kolki żółciowej, skrętu torbieli jajnika, urazów miednicy, zawału serca czy stosowania niektórych leków.
Warto wiedzieć: Jakie są naturalne i domowe sposoby na oczyszczenie jelita grubego?
