Czy nadmierne i częste gazy świadczą o chorobie?

Spis treści

1. Co to są gazy jelitowe?
2. Przyczyny nadmiernych gazów w jelitach
3. Czy nadmierne gazy mogą być objawem chorób układu pokarmowego?
4. Zapobieganie występowaniu nadmiernych gazów jelitowych

Nadmierna produkcja gazów często wynika z połykania zbyt dużych ilości powietrza. Niekiedy może być związana z wystąpieniem kilku chorób, głównie związanych z układem pokarmowym. Gazom często towarzyszą inne dolegliwości, takie jak odbijanie, ból brzucha czy biegunki, dlatego warto obserwować swój organizm, aby szybko zauważyć nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu.

Co to są gazy jelitowe?

Gazy jelitowe znajdują się w jelitach. Ich objętość wynosi około 200 ml u zdrowego człowieka. Powstają w wyniku połykania zbyt dużej ilości powietrza, np. podczas jedzenia, spożywania fermentujących produktów spożywczych lub gazowanych napojów. Oddawanie gazów kilkanaście razy dziennie jest jak najbardziej normalnym zjawiskiem. Jeśli ich objętość jest większa, zapach nie należy do najprzyjemniejszych, a dodatkowo pojawiają się inne dolegliwości, warto bliżej przyjrzeć się temu problemowi.

Kup w aptece: Leki regulujące pracę układu trawiennego

Przyczyny nadmiernych gazów w jelitach

Częste wzdęcia, którym towarzyszy odbijanie, mogą wskazywać na nieprawidłową dietę lub problemy z układem pokarmowym. W wielu przypadkach ich przyczyna jest związana z aerofagią, czyli nadmiernym połykaniem powietrza. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że podczas jedzenia czy picia połyka powietrze, które następnie gromadzi się w jelitach. Na aerofagię mogą cierpieć również ci, którzy nieprawidłowo oddychają, np. w wyniku skrzywienia przegrody nosowej. Jej wyprostowanie często jest rozwiązaniem tego problemu.

Nadmierne gazy mogą pojawić się po spożyciu ciężkostrawnych produktów, a także roślin strączkowych, nabiału, produktów bogatych w błonnik czy wielu rodzajów owoców. Jelita niektórych osób nie są w stanie strawić tych pokarmów, wskutek czego zostają one metabolizowane przez bakterie powodujące wzdęcia. Osoby, które zdrowo się odżywiają, jedzą dużo warzyw i owoców, również są narażone na występowanie gazów. Tego typu produkty często zawierają duże ilości błonnika pokarmowego, który może wywoływać dolegliwości.

W TROSCE O ZDROWY UKŁAD POKARMOWY

Warto wiedzieć: Produkty bogate w błonnik. Co stanowi najlepsze źródło błonnika?

Zwiększoną ilość wydalanych gazów łatwo zaobserwować u kobiet w ciąży, które w tym okresie produkują więcej progesteronu odpowiadającego za wzdęcia, gazy i zaparcia. Dieta kobiet ciężarnych powinna zawierać mniej cukrów prostych, a także warzyw kapustnych czy strączków. Problem z częstym oddawaniem gazów najczęściej pojawia się w trzecim trymestrze ciąży, kiedy macica uciska na jelita.

Sprawdź ofertę: Leki na wzdęcia w ciąży

Problemy związane z gazami o nieprzyjemnym zapachu mogą być spowodowane nietolerancjami pokarmowymi, najczęściej nietolerancją laktozy. W celu zmniejszenia dolegliwości należy zmniejszyć ilość spożywanego nabiału, czyli produktów mlecznych, słodyczy, a także wielu wypieków. Nadmierne wzdęcia mogą być również konsekwencją celiakii, czyli choroby o podłożu autoimmunologicznym, która objawia się nietolerancją białka zawartego w produktach glutenowych, takich jak pszenica, żyto, jęczmień i owies.

Przeczytaj również: Objawy, rozpoznanie i leczenie zespołu jelita wrażliwego

Czy nadmierne gazy mogą być objawem chorób układu pokarmowego?

Nadmierna produkcja gazów może mieć miejsce w przypadku, kiedy praca jelit jest upośledzona, np. w wyniku złego wchłaniania lub dysbiozy jelitowej. Te dolegliwości są typowe dla chorób, takich jak:

• choroba Leśniowskiego-Crohna,

• wrzodziejące zapalenie jelita grubego,

• zapalenia błony śluzowej jelit.

Chorobom związanym z nieprawidłowym funkcjonowaniem jelit często towarzyszą wzdęcia, gazy, odbijanie czy uporczywe biegunki. W celu zmniejszenia dolegliwości najczęściej wprowadzana jest farmakoterapia, odpowiednia dieta, a w cięższych przypadkach konieczne bywa leczenie operacyjne.

Z uporczywymi wzdęciami związane są poniekąd choroby trzustki. Trzustka jest narządem, który wydziela enzymy służące do trawienia węglowodanów, białek i tłuszczów w jelicie cienkim. Nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu powodują gazy, wzdęcia i biegunki, co w konsekwencji prowadzi do niedożywienia organizmu. Pomóc może dodawanie enzymów trawiennych do spożywanych posiłków.

Przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego, zwany także SIBO, również przebiega z nadmiernymi i częstymi gazami. Poza wymienionymi dolegliwościami mogą pojawić się bóle brzucha, utrata wagi, naprzemienne biegunki i zaparcia, a także trudności związane ze wchłanianiem witamin. Leczenie składa się z kilku etapów. Pierwszym jest antybiotykoterapia, która pozbędzie się bakterii z jelit. Później wprowadza się probiotyki oraz dietę z uwzględnieniem produktów FODMAP.

Warto wiedzieć: Jak prawidłowo dbać o florę bakteryjną jelit?

Zapobieganie występowaniu nadmiernych gazów jelitowych

Podstawą eliminowania nadmiernych gazów jest stosowanie odpowiedniej diety oraz zmodyfikowanie trybu życia. Należy unikać gazowanych napojów, piwa, wina, a także produktów z dużą zawartością błonnika. Warto zrezygnować z palenia papierosów oraz żucia gumy, ponieważ niekiedy nasilają one dolegliwości. Wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej może zmniejszyć wzdęcia i odbijanie się. Warto również pić herbaty ziołowe z dodatkiem kopru włoskiego, szałwii czy mięty, które dobrze wpływają na jelita. Bardzo ważna jest obserwacja organizmu i eliminowanie produktów i zachowań, które mu nie służą.

Przeczytaj także: Domowe sposoby na wzdęcia – jak zapobiegać i zwalczać wzdęcia?

Bibliografia