Czym grozi torbiel na jajniku? Najczęstsze objawy
Zdrowie i uroda Agata Oleszkiewicz
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 291331 razy

Czym grozi torbiel na jajniku? Najczęstsze objawy

Torbiele jajnika to grupa niejednorodnych struktur wytwórczych, które stanowią źródło wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Znaczna część z nich jest mało charakterystyczna. Zmiany takie jak torbiele jajników, bez względu na swoją anatomię i przyczyny powstania, mogą pojawić się u kobiet w każdym wieku.

Spis treści:


  1. CZYM JEST TORBIEL JAJNIKA?
  2. TORBIEL NA JAJNIKU – OBJAWY
  3. CO POWODUJE OBJAWY TORBIELI JAJNIKA?

Do zmian o charakterze torbieli zalicza się też niektóre schorzenia. Jednym z takich jest zespół policystycznych jajników. Chorobę można rozpoznać nie tylko po objawach, ale i po badaniach obrazowych. Te drugie bowiem ukazują najczęściej skupiska małych pęcherzyków zachodzących na siebie, znacznie powiększających ogólną objętość jajnika, w odróżnieniu od torbieli czynnościowych lub nieczynnościowych.

CZYM JEST TORBIEL JAJNIKA?

Torbiel jajnika to patologiczna zmiana wytwórcza w formie zamkniętej jamy, która przeważnie jest wypełniona płynną treścią. To jedna z najczęstszych przyczyn powiększania się tego narządu i może pojawić się u kobiet w każdym wieku. Torbiel w jajniku przybiera różne wymiary – od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Zarówno te niewielkie, jak i torbiel na jajniku 5 cm mogą stanowić źródło nieprzyjemnych dolegliwości dokuczających w sposób stały lub nasilających się okresowo, zwykle w czasie menstruacji, owulacji i po stosunku płciowym. Mogą też występować pojedynczo lub w skupiskach i mieć charakter łagodnych lub złośliwych zmian.

Ze względu na okoliczności powstania torbiele jajnika dzielą się na torbiele czynnościowe i nieczynnościowe. Torbiel na jajniku czynnościowa, znana również jako torbiel prosta jajnika, jest związana z relacją osi podwzgórzowo-przysadkowej, która jeśli nie funkcjonuje prawidłowo, to skutkuje wahaniem wydzielania hormonów FSH i LH. Wśród grupy torbieli tego typu wyróżnia się:

  • torbiel pęcherzykową – powstającą gdy nie dojdzie do pęknięcia pęcherzyka;
  • torbiel ciałka żółtego – stanowiącą przetrwałą formę ciałka żółtego, które w prawidłowych warunkach powinno zaniknąć po owulacji.

Torbiele jajnika nieczynnościowe natomiast to zmiany wytwórcze powstałe w przebiegu różnych chorób i patologicznych stanów natury ginekologicznej Wśród nich znajdują się m.in. 

  • torbiel czekoladowa (inaczej endometrialna) – wypełniona krwią, pojawia się najczęściej w przebiegu endometriozy;
  • torbiel dermoidalna (torbiel skórzasta jajnika) – powstała z materiału biologicznego nierozwiniętego organizmu płodu.

ZATROSZCZ SIĘ O SWOJE MIEJSCA INTYMNE

NA UKŁAD PŁCIOWY

ZDROWIE INTYMNE

WITAMINY

TORBIEL NA JAJNIKU – OBJAWY

Objawy torbieli jajnika nie są jednoznaczne i na tyle charakterystyczne, aby można na ich podstawie rozpoznać problem. Co więcej, często zdarza się, że zmiany wytwórcze tego typu nie manifestują żadnych dolegliwości, a ich obecność jest potwierdzona przypadkowo podczas badań obrazowych wykonywanych z innych powodów. Powstały stan wiąże się z zaburzeniami produkcji hormonów lub też uciskiem masy torbieli na otaczające tkanki. Najczęstsze objawy torbieli na jajniku to dolegliwości bólowe - bóle podbrzusza i okolic miednicy po stronie zajętego zmianą przydatku i ogólny dyskomfort w jamie brzusznej. Mogą one się utrzymywać na stałym poziomie lub nasilać podczas menstruacji, owulacji bądź w trakcie lub po stosunku płciowym. Nierzadko torbiel wpływa na przebieg cyklu menstruacyjnego, powodując jego skrócenie lub wydłużenie oraz zmianę obfitości krwawienia.

Cysta bywa ponadto przyczyną plamienia niezwiązanego z terminem miesiączki. Jeśli zmiana jest duża, może wpływać na zakłócenie pracy innych narządów. Taka torbiel na jajniku objawia się np. bólem pleców lub wywołuje uczucie pełności i ciężkości brzucha przypominające wzdęcia i zaparcia. Szczególne dolegliwości może wywołać perforacja jej ścian. 

Torbiel jajnika to patologiczna, zwykle płynna zmiana o różnych rozmiarach, występująca pojedynczo lub w skupiskach, o charakterze łagodnym lub złośliwym.

Objawy pęknięcia torbieli jajnika to zwykle nagły i silny ból brzucha, któremu towarzyszą nudności i wymioty. Kiedy następuje pęknięcie torbieli, obserwuje się również osłabienie oraz inkontynencję stolca i moczu. Dodatkowe objawy wywołują zwykle zmiany o charakterze nieczynnościowym. Torbiel krwotoczna na jajniku złośliwa nierzadko bywa przyczyną spadku masy ciała, powiększenia się obwodu brzucha i przewlekłego zmęczenia. Torbiele, które są bardzo duże lub powodują silny ból, mogą wymagać leczenia chirurgicznego. Zdarza się także, że cysty są przyczyną bezpłodności, a torbiele na jajniku w ciąży mogą być zagrożeniem dla jej utrzymania lub prawidłowego przebiegu. W takich przypadkach wskazane jest leczenie torbieli.

Powiązane produkty

CO POWODUJE OBJAWY TORBIELI JAJNIKA?

Do zmian wytwórczych o charakterze torbieli zajmujących jajniki zalicza się przewlekła choroba PCOS, czyli zespół policystycznych jajników, znana też pod nazwą zespołu wielotorbielowatego lub androgenizmu jajnikowego. Mechanizm powstania choroby nie jest do końca wyjaśniony, ale uważa się, że jednym z czynników przyczyniających się do jej powstania mogą być zaburzenia hormonalne – jej obecność ma związek przede wszystkim z podniesionym poziomem męskich hormonów płciowych, tzn. androgenów, a także zbyt wysoką wartością hormonu LH w stosunku do hormonu FSH.

Niemałe znaczenie w powstaniu torbieli mają także poziom insuliny i zjawisko insulinoodporności. Objawy torbieli na jajnikach tego typu obejmują nie tylko zburzenia miesiączkowania, owulacji i płodności, ale też bywają źródłem otyłości brzusznej, hirsutyzmu (czyli nadmiernego owłosienia typu męskiego), łysienia, trądziku, nadprodukcji sebum i przetłuszczania się skóry, Mogą prowadzić poza tym do maskulinizacji, tzn. pojawienia się zewnętrznych cech męskich, takich jak wzrost masy mięśniowej czy zmiana barwy głosu i sylwetki ciała.

Bibliografia

  1. Położnictwo. Podręcznik dla położnych i pielęgniarek, red. G. Bręborowicz, PZWL, Warszawa 2010.

  2. Położnictwo i ginekologia, red. G. Bręborowicz, PZWL, Warszawa 2017.

  3. H. Wright, Zespół policystycznych jajników PCOS, tł. P. Kucharski, Vital, Białystok 2019.


Wybór redakcji