W 90% przypadków ból krzyża spowodowany jest czynnikami mechanicznymi. Najczęściej wynika z przeciążenia, urazu, uszkodzenia krążka lub utraty ruchomości mięśni przykręgosłupowych w wyniku braku aktywności fizycznej. Dolegliwość ma charakter przewlekły i tendencję do nasilania.
Spis treści
- vCzynniki sprzyjające bólowi kręgosłupa
- Brak aktywności a bóle krzyża
- Zmiany przeciążeniowe i zwyrodnieniowe a bóle krzyża
- Dyskopatia a ból kręgosłupa lędźwiowego
- Choroby ogólnoustrojowe a ból krzyża
- Leczenie bólu kręgosłupa lędźwiowego
W większości przypadków, bo aż w 90%, za ból kręgosłupa lędźwiowego odpowiedzialne są czynniki mechaniczne. Ból jest uporczywy i promieniujący, a jego nasilenie zmniejsza się stopniowo przez około 6 tygodni. Niestety dolegliwość ma charakter przewlekły i często nawraca w najmniej spodziewanych momentach.
Kup w aptece: Leki na bóle pleców i kręgosłupa
Czynniki sprzyjające bólowi kręgosłupa
Wskazuje się na kilka czynników zwiększających ryzyko rozwoju dolegliwości bólowych kręgosłupa o podłożu chorobowym. Są to m.in.:
-
czynniki genetyczne,
-
otyłość lub nadwaga,
-
wiek powyżej 65 roku życia,
-
przebyte złamania w obrębie kręgosłupa,
-
osteoporoza,
-
zaburzenia metaboliczne,
-
choroby zapalne jelit,
-
praca wymagająca długiego przebywania w jednej pozycji,
-
ciąża,
-
reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów,
-
długotrwały stres,
-
choroby psychiczne prowadzące do nadmiernego napięcia lub przykurczów mięśni.
Brak aktywności a bóle krzyża
Brak aktywności fizycznej prowadzi do osłabienia mięśni przykręgosłupowych, co sprzyja ich przeciążeniu i zwiększa ryzyko powstawania urazów, np. podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów. Bólom krzyża szczególnie sprzyja długotrwałe przyjmowanie pozycji siedzącej.
Warto wiedzieć: Ból pleców podczas siedzenia – przyczyny i sposoby na bóle pleców
Zmiany przeciążeniowe i zwyrodnieniowe a bóle krzyża
Zmiany przeciążeniowe i zwyrodnieniowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa powstają na skutek licznych mikrourazów (podczas pracy fizycznej, uprawiania sportu, przybierania niewłaściwej postawy). Szczyt zachorowań przypada na 60 rok życia, jednak zwyrodnienie może rozwinąć się również u młodych osób. Początkowo ból jest mało wyczuwalny i nie wpływa na pogorszenie jakości życia pacjenta. Postępujące zmiany zwyrodnieniowe, prowadzące do degradacji krążków kręgosłupa, z czasem są przyczyną nagłego, ostrego i przeszywającego bólu. Dolegliwość ma charakter stały lub napadowy i uaktywnia się w pozycji stojącej.
Sprawdź także: Co na ból kręgosłupa sprawdza się najlepiej?
Dyskopatia a ból kręgosłupa lędźwiowego
Przepuklina kręgosłupa lędźwiowego nazywana też dyskopatią powoduje ucisk na korzenie rdzeniowe, rdzeń kręgowy i naczynia krwionośne. W rezultacie chory odczuwa silny ból lędźwi, promieniujący do kończyn dolnych. Dolegliwość ma różną intensywność w zależności od przyjmowanej pozycji. W zaawansowanej postaci przepuklina prowadzi też do drętwienia nóg i stóp. Dyskopatia odcinka lędźwiowego prowadzi do trudności w swobodnym poruszaniu się chorego.
Sprawdź ofertę: Leki na ból mięśni i stawów
Choroby ogólnoustrojowe a ból krzyża
Ból kręgosłupa lędźwiowego może wskazywać na choroby ogólnoustrojowe, np. zapalenie pęcherza, schorzenia przewodu pokarmowego, schorzenia ginekologiczne. Początkowo dolegliwość pojawia się w dolnej części brzucha, a następnie zaczyna promieniować do dolnego odcinka pleców i pachwin. Ból w przebiegu chorób ogólnoustrojowych często ma charakter napadowy. Niekiedy dolegliwości towarzyszą wymioty, nudności i ból głowy.
Sprawdź ofertę: Leki na ból głowy
Leczenie bólu kręgosłupa lędźwiowego
Diagnostyka bólu krzyża opiera się na dokładnym wywiadzie z pacjentem i badaniu m.in. za pomocą młoteczka neurologicznego. Specjalista ocenia zakres ruchu kręgosłupa i kończyn dolnych. W przypadku podejrzenia zmian zapalnych, zwyrodnieniowych lub pourazowych, konieczne jest poszerzenie diagnostyki o badania obrazowe – RTG, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny.
Leczenie bólu kręgosłupa lędźwiowego zależy od intensywności dolegliwości i przyczyn. Dobierane jest indywidualnie do pacjenta, jednak zwykle ma charakter złożony i polega na zastosowaniu farmakoterapii i rehabilitacji. Celem sesji z rehabilitantem jest wyrobienie przez pacjenta nawyku regularnej aktywności fizycznej, która jest podstawą profilaktyki zdrowego kręgosłupa. W celu przywrócenia pełnej sprawności stosowane są również zabiegi kinezyterapii i fizykoterapii, m.in.: ultradźwięki, laseroterapia, TENS, krioterapia, jonoforeza. W przypadku gdy ból lędźwi jest objawem chorób ogólnoustrojowych, leczenie powinno mieć charakter kompleksowy.
Przeczytaj również: Jak wykonywać ćwiczenia na kręgosłup w pracy, domu, w ciąży i u dzieci?
A: Emilia Kruszewska
Z: lek. Agnieszka Żędzian