Witamina K pełni w organizmie wiele funkcji. Przede wszystkim odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi i zmniejsza ryzyko zwapnienia naczyń krwionośnych. To jednak nie wszystko, podobnie jak witamina D zwiększa mineralizację kości, przez co ogranicza ryzyko złamań.
Spis treści
- Rodzaje witaminy K
- Na co wpływa witamina K?
- Jakie jest zalecane dzienne spożycie witaminy K?
- Jakie są objawy niedoboru witaminy K?
- Co ma witaminę K – w jakich produktach możemy ją znaleźć?
Witaminy z grupy K, podobnie jak witaminy D, rozpuszczają się w tłuszczach, a nie w wodzie. Właśnie dlatego suplementy zawierające te substancje najczęściej dostępne są w postaci kapsułek, których składnikiem jest również olej, np. słonecznikowy.
Rodzaje witaminy K
Do grupy witamin K zaliczamy:
-
witaminę K1, która jest syntetyzowana w roślinach (fitochinon),
-
witaminę K2 syntetyzowaną przez bakterie jelitowe (menachinon) – to właśnie ta substancja, która dostępna jest w aptekach w postaci suplementu,
-
oraz syntetyczny analog witaminy K – witaminę K3 (menadion).
Kup w aptece: Witamina K
Na co wpływa witamina K?
Witamina K jest kojarzona przede wszystkim z prawidłowym krzepnięciem krwi. Jej niedobory faktycznie dają o sobie znać problemami z nadmiernym krwawieniem z nosa, które trudno zatamować czy wydłużonym procesem gojenia się ran. Jednak jej działanie jest znacznie bardziej kompleksowe, a substancja ta bierze udział w wielu ważnych procesach, które zachodzą w organizmie człowieka.
Przede wszystkim bierze udział w procesie karboksylacji białek, przez co mogą one łączyć się z wapniem. Jednocześnie zapobiega odkładaniu się wapnia w naczyniach krwionośnych, ale też w innych kluczowych organach, jak wątroba czy płuca. Wspiera układ sercowo-naczyniowy zmniejszając ryzyko wystąpienia np. miażdżycy. Ma także wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego, dlatego często zaleca się suplementację witaminy K razem z witaminą D, która również wspiera prawidłowy rozwój i pracę aparatu ruchu.
Przeczytaj również: Witamina D dla dzieci – jaka jest najlepsza?
Jakie jest zalecane dzienne spożycie witaminy K?
Zalecane dzienne spożycie witaminy K zależy od wieku, ale też płci. Warto wspomnieć, że do niedoborów tej substancji dochodzi rzadko, ale aby je zidentyfikować, należy znać normy. Przyjmuje się, że:
-
dla dzieci do 1. roku życia dzienne spożycie to: 5–10 μg;
-
dla dzieci w wieku 1–8 lat: 15–25 μg;
-
dla dzieci w wieku 9–13 lat: 40–50 μg;
-
dla dzieci w wieku 14–18 lat: 50–65 μg.
Powyżej 18 roku życia zalecenia dotyczące dziennego spożycia witaminy K obejmują także płeć:
-
kobiety: 55 μg,
-
mężczyźni 65 μg.
Poziom tej substancji w organizmie został określony również dla kobiet w ciąży i karmiących piersią i wynosi 55 μg.
Przeczytaj również: W jakich produktach występuje witamina A?
Jakie są objawy niedoboru witaminy K?
Tak jak zostało wspomniane już wcześniej, witamina K jest konieczna do prawidłowego krzepnięcia krwi, więc objawami niedoboru witaminy K są przede wszystkim zaburzenia krzepliwości. Wpływa to na częstotliwość występowania krwotoków, np. z nosa, ale też czas gojenia się ran. U osób z jej niedoborem bardzo łatwo o pojawienie się sińców na ciele, nawet przy bardzo lekkim urazie. Kobiety mogą zaobserwować bardziej obfite miesiączki. Charakterystyczne są też zaburzenia pracy jelit, a znaczne niedobory mogą skutkować obecnością krwi w moczu lub krwawieniem z błon śluzowych. Jeśli zauważymy u siebie niepokojące objawy związane z zaburzeniem krzepliwości, koniecznie należy skonsultować się ze specjalistą, który zleci niezbędne badania i dobierze najlepszy sposób leczenia. Dotyczy to także kobiet w ciąży, ponieważ obniżony poziom witaminy K może być przyczyną choroby krwotocznej noworodków (VKDB).
Co ma witaminę K – w jakich produktach możemy ją znaleźć?
Witamina K występuje we wszystkich produktach pochodzenia roślinnego. Najłatwiej skojarzyć ją z kolorem zielonym. Zielone warzywa zawierają dużą ilość chlorofilu, a to oznacza, że również witaminy K. Warto więc, aby do diety włączyć wszelkie odmiany sałat, brokuły, brukselkę, szpinak, szparagi. Szczególnie wiosną warto postawić na świeże sezonowe warzywa, które powinny stanowić znaczną część naszej diety. Ponieważ witamina K występuje powszechnie w produktach spożywczych, stosunkowo rzadko diagnozowane są jej niedobory w organizmie zdrowego człowieka.
Warto wiedzieć: Seler naciowy – czy warto włączyć go do swojej diety? właściwości i zastosowanie
Zdarza się także, że jej poziom obniża się przy przyjmowaniu niektórych leków przeciwzakrzepowych, leków obniżających wchłanianie tłuszczu i cholesterolu, wiążących kwasy żółciowe, a także leków przeciwdrgawkowych. Kolejnym powodem są choroby powiązane z utrudnionym wchłanianiem tłuszczu.
Jeśli wyniki wskazują na niedobór witaminy K, najlepszym sposobem jest jej suplementacja. W aptekach dostępne są suplementy bez recepty, które pozwolą w łatwy sposób kontrolować prawidłowy poziom tej substancji w organizmie.
A: Agnieszka Dzwonkowska
Z: lek. Agnieszka Żędzian
