Skóra dziecka, tak samo jak skóra dorosłych, od urodzenia pełni dwie role Pierwszą jest ochrona organizmu przed czynnikami zewnętrznymi, a drugą stanowi odbieranie bodźców. Jednocześnie, jest przy tym niezwykle delikatna i wrażliwa, podatna na uszkodzenia i niekorzystny wpływ czynników zewnętrznych. Czasem, niestety, na gładziutkiej i miękkiej skórze maluszka pojawiają się skazy w postaci suchych, zaczerwienionych plam. Co mogą oznaczać i czy powinny budzić niepokój?
Spis treści:
- Sucha skóra jako objaw dermatologiczny
- Czy suche plamy na skórze u dziecka to alergia?
- Kiedy suche plamy na skórze dziecka są powodem do niepokoju?
- Czym smarować suche plamy na skórze?
Zazwyczaj suche plamy na skórze od razu kojarzą się z nieodpowiednią pielęgnacją, a ściślej – z koniecznością dodatkowego nawilżenia. Dlatego też rodzice poszukują jak najlepszych środków myjących dla maluszków już od pierwszych dni życia, a więc kosmetyków, które będą myły, zabezpieczały i nawilżały skórę dziecka podczas każdej kąpieli.
Warto jednak wiedzieć, że delikatna skóra małego dziecka de facto nie wymaga żadnych specjalistycznych środków myjących, co więcej – przypadkowo wybrane, mogą one naruszać naturalną warstwę hydrolipidową skóry, co w efekcie pogorszy jej stan. Nie powinno się więc zapobiegawczo stosować środków hipoalergicznych czy specjalistycznych płynów do mycia. Powinno się wybierać takie, które są pozbawione konserwantów, barwników i środków zapachowych, a najlepiej nauczyć się myć dziecko samą wodą, przynajmniej w pierwszych tygodniach jego życia, co jest wtedy dla niego w zupełności wystarczające.
Do najczęstszych przyczyn powstawania suchych plam na skórze należą:
Rozpoznanie schorzenia nie jest łatwe i może łączyć się z tygodniami diagnostyki, jednak jest niezbędne, by problem się nie pogłębiał. O ile bowiem same suche plamy nie stanowią dla dziecka zagrożenia zdrowia i są raczej problemem natury estetycznej, mogą wywoływać dyskomfort, prowadzący do zmian jego zachowania, a nieodpowiednia pielęgnacja może doprowadzić do zaognienia zmian i pojawienia się stanów zapalnych.
Czytaj także: Rozszerzanie diety niemowląt
U niemowląt i małych dzieci suche plamy na skórze w większości przypadków są objawem alergii. Mogą je wywoływać:
-
nieodpowiednie środki do pielęgnacji skóry dziecka,
-
detergenty stosowane do prania odzieży dziecięcej lub mycia naczyń, z których dziecko je posiłki,
-
odzież niemowlęca ze sztucznych materiałów, z dodatkiem sztucznych barwników,
-
niewłaściwa dieta – problemem może być albo dieta matki, albo nieodpowiednie mleko modyfikowane lub też produkt wprowadzony w toku rozszerzania diety,
-
do najczęstszych przyczyn powstawania zmian skórnych na tle alergicznym należą skaza białkowa, czyli alergia na białka mleka krowiego i nietolerancja laktozy, wynikająca z niedostatecznej produkcji enzymu (laktazy) do trawienia laktozy.
Alergie pokarmowe odgrywają ważną rolę w uwalnianiu mechanizmów odpowiedzialnych za atopowe zapalenie skóry, szczególnie u małych dzieci. Szczególnie częstym zjawiskiem jest połączenie AZS z alergią na białka mleka krowiego, które jest jednym z najsilniejszych i najbardziej popularnych alergenów. W wyniku skazy, na skórze dziecka pojawiają się zmiany charakterystyczne dla AZS.
Jednocześnie, AZS łatwo pomylić z łuszczycą, choć znacznie różnią się od siebie procesem powstawania. Łuszczyca wynika bowiem z zaburzeń systemu odpornościowego, co objawia się nadprodukcją komórek skóry. Według opinii specjalistów, wywoływana jest głównie przez zaburzenia psychofizjologiczne, a bardzo często stan zdrowia skóry ma związek ze stanem psychicznym pacjenta. Może być wynikiem m.in. przewlekłego stresu. Jednocześnie, łuszczyca może mieć podłoże genetyczne i najczęściej uwalnia się w dorosłym życiu.
Atopowe zapalenie skóry objawia się głównie za sprawą czynników zewnętrznych. Powstaje w wyniku naruszenia naturalnej bariery skórnej, która staje się podatna na szkodliwe działanie czynników bakterii, detergentów czy alergenów. Dlatego też suche plamy na skórze dziecka najczęściej są wynikiem alergii, a nie łuszczycy.
Czytaj także: Sposoby na odparzenia u niemowląt
Jak zostało wspomniane, same suche plamy na cele dziecka nie stanowią dla niego zagrożenia, jednak ich nieprawidłowe rozpoznanie i pielęgnacja mogą prowadzić do zaostrzania się objawów i powstawania większych, nawet bolesnych zmian, które pozostawią po sobie trwały ślad w postaci blizn.
Powodem do niepokoju są zmiany, które nie znikają i nie łagodnieją, mimo wdrożenia środków zapobiegawczych, takich jak eliminacja potencjalnych alergenów. Suche plamy na skórze dziecka, jeśli dodatkowo swędzą, mogą wywoływać u niego silny dyskomfort, powodować nerwowość, a przede wszystkim ból. W razie ich zauważenia należy się skonsultować z pediatrą lub dermatologiem, który powinien znaleźć przyczynę ich powstawania i poinstruować rodziców o dalszym postępowaniu.
Tym, co najważniejsze w walce o zdrową, nawilżoną skórę, jest usunięcie czynników mogących wywoływać niekorzystne zmiany. Jednocześnie, aby jak najszybciej przywrócić skórze równowagę, należy zadbać o jej odpowiednią pielęgnację. Kluczowe jest stosowanie środków nawilżająco–natłuszczających, które odbudują uszkodzoną skórę, wzmocnią ją i zabezpieczą przed postępami alergii.
Suche plamy na ciele można pielęgnować z pomocą emolientów, które zapobiegną zaostrzeniu i nawrotom wyprysków, szczególnie w przypadku AZS. Ich profilaktyczne stosowanie, od pierwszego dnia życia dziecka, może również zapobiec rozwojowi AZS u dzieci, u których w rodzinie zanotowano schorzenie we wcześniejszych pokoleniach. Emoliencyjne balsamy dla dzieci mogą być wzbogacane dodatkowymi substancjami, które będą miały działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe. Mogą regenerować barierę naskórka, wzmacniać jego naturalną, wrodzoną odporność i zapobiegać atakom bakterii.
Emolienty można stosować zarówno do kąpieli, jak i do smarowania skóry. Warto zapytać specjalistę o dermokosmetyki, których skład będzie idealnie dopasowany do skóry dziecka.
Weryfikacja merytoryczna: położna, mgr Jolanta Rusin
