Owoce oraz warzywa obok słoików z pokarmem, gryzaka oraz bidonu dziecięcego.
Mama i dziecko Agata Soroczyńska
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 728 razy

Rozszerzanie diety niemowląt

W żywieniu niemowląt kluczowe jest dostarczanie właściwych dla jego zdrowia składników odżywczych. W pierwszych miesiącach życia noworodka, jego pokarm stanowi mleko matki, które zapewnia mu wszystkie niezbędne elementy w odpowiednich proporcjach. Udowodniono, że dzieci karmione mlekiem matki są mniej narażone na wystąpienie infekcji układu pokarmowego i oddechowego oraz zmniejsza się u nich prawdopodobieństwo wystąpienia wad zgryzu. Wraz z rozwojem dziecka, do jego planu żywienia wprowadza się kolejne produkty. Najczęściej rozszerzanie diety niemowląt rozpoczyna się między 17. a 26. tygodniem życia. Jakie produkty spożywcze można wprowadzać w tym czasie? Jak powinno wyglądać rozszerzanie diety niemowlaka krok po kroku? Jakich produktów nie należy podawać dziecku do 12. miesiąca życia? 

Spis treści:


  1. Kiedy niemowlę jest gotowe na rozszerzenie diety?
  2. Czy istnieje schemat rozszerzania diety?
  3. Rozszerzanie diety krok po kroku
  4. Przykładowy jadłospis w pierwszym miesiącu rozszerzania diety
  5. Przydatne akcesoria do rozszerzania diety niemowląt

Kiedy niemowlę jest gotowe na rozszerzenie diety? 

Pierwsze miesiące życia dziecka są okresem, w którym młody organizm potrzebuje otrzymać odpowiednią ilość składników odżywczych, jakie są mu niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Wg ostatnich badań, pokarm, który dziecko otrzymuje w tym czasie, ma bardzo duży wpływ na jego dalsze zdrowie, a nawet może mieć związek z wystąpieniem pewnych zaburzeń lub schorzeń w dorosłym życiu. Dlatego też, aby ograniczyć ryzyko ich wystąpienia, należy zwrócić szczególną uwagę na pokarm przyjmowany przez dzieci w ich tzw. krytycznym momencie rozwoju, czyli do ok. drugiego roku życia. Jest to czas, w którym istnieje możliwość wprowadzenia „programowania metabolicznego”, czyli wdrażania do diety takich produktów spożywczych, które korzystnie oddziałują na zdrowie również w późniejszych latach życia. 

Sprawdź również: Skoki rozwojowe u dziecka - kiedy występuje i czego można się spodziewać?

Przywołując Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci w zakresie zasad żywienia niemowląt i dzieci zaleca się, aby dziecko było karmione wyłącznie piersią do 6. miesiąca życia. Jeżeli istnienie taka możliwość, można karmić piersią tak długo, jak dziecko tego potrzebuje. Natomiast minimalny czas karmienia piersią to 4 miesiące. Rozszerzanie diety niemowląt można rozpocząć w momencie, gdy dziecko wykazuje już ku temu gotowość. Odbywa się to na początku 5 miesiąca życia, lecz nie później niż z początkiem 7 miesiąca życia.  

Przeczytaj: Jakie witaminy warto podawać dzieciom?

Czy istnieje schemat rozszerzania diety? 

Rozszerzanie diety dziecka powinno być przeprowadzane indywidualnie, biorąc pod uwagę obecne jego potrzeby. Na ten moment nie ma jednego uniwersalnego schematu rozszerzania diety niemowląt. Uważa się, że to rodzic powinien określić, jakie rodzaje produktów podać jako pierwsze swojemu dziecku. Natomiast to ono samo zdecyduje, czy chce je zjeść. Wg zaleceń wielkości porcji, podawane niemowlętom są orientacyjne. Dziecko uczy się nowych smaków i konsystencji, więc niektóre produkty będzie spożywać chętnie, nawet w większych ilościach; przy innych natomiast może grymasić i całkowicie zrezygnować z ich jedzenia. Zadaniem rodzica jest obserwowanie reakcji dziecka na podawane produkty oraz regularna kontrola masy ciała, dzięki której wiadomo, czy dziecko odżywia się w sposób prawidłowy dla jego wieku. 

Powiązane produkty

Rozszerzanie diety krok po kroku 

Zalecany schemat rozszerzania diety niemowląt: 

  • 0-6. miesiąc życia – mleko matki. 

  • 5.-6. miesiąc życia – wprowadzanie pierwszych produktów w formie rozdrobnionej lub purée. 

  • Zalecane produkty: ziemniaki, marchew, mięso, jajko, kleiki/kaszki bezglutenowe, woda. Kaszki zbożowe (z glutenem) w małych ilościach, jednak nie wcześniej niż w 5. miesiącu i nie później niż w 6. miesiącu. 

  • Po 7. miesiącu życia – podawanie produktów w formie zmiksowanej, rozgniecionej, rozdrobnionej lub drobno posiekanej. 

  • Zalecane produkty: to, co wyżej oraz surowe i gotowane warzywa i owoce np. pomidor, jabłko, gruszka, ryby, pieczywo, kasze, jogurty (bez dodatku cukru), kefir, sery. 

  • Po 12. miesiącu życia – podawanie produktów o stałej konsystencji, usprawniających żucie. W tym czasie poleca się podawać pokarm dziecku do ręki. 

  • Zalecane produkty: to, co wyżej oraz pełne mleko krowie, a także pozostałe warzywa, owoce, kasze, przetwory mleczne, nasiona roślin strączkowych, mięsa. 

Czego nie podawać dzieciom w pierwszym roku życia? 

  • surowego mięsa i ryb, 

  • surowych jaj, 

  • miodu, 

  • grzybów leśnych, 

  • napoju ryżowego, 

  • mleka koziego i owczego, 

  • niepasteryzowanych produktów mlecznych, 

  • podrobów, wędlin, kiełbas i innych przetworów mięsnych i rybnych, 

  • żywności wysokoprzetworzonej, 

  • soków, 

  • cukru, 

  • soli, 

  • ostrych przypraw. 

Warto wiedzieć: Brak apetytu u dziecka – co robić?

Przykładowy jadłospis w pierwszym miesiącu rozszerzania diety 

W pierwszych dniach rozszerzania diety niemowląt oczywiście w dalszym ciągu należy kontynuować karmienie piersią (zazwyczaj ok. 6-7 razy dziennie na żądanie). Dodatkowo, do każdego z posiłków można podawać dziecku wodę źródlaną lub przegotowaną. Objętość posiłków powinna wynosić 150-160 ml. 

1 dzień 

  • Kasza jaglana z ugotowaną marchewką. 

  • Przecier z dyni.  

2 dzień 

  • Zupa pomidorowa z gotowanym mięsem indyka. 

  • Kaszka bezglutenowa. 

3 dzień 

  • Purée ziemniaczane z marchewką. 

  • Kasza jaglana z brokułem. 

4 dzień 

  • Zupa dyniowa z mięsem z indyka. 

  • Kaszka bezglutenowa. 

5 dzień 

  • Klopsiki z indyka i kaszy jaglanej. 

  • Zupa warzywna z żółtkiem. 

Sprawdź oferty: Naczynia i sztućce dla dzieci

Przydatne akcesoria do rozszerzania diety niemowląt 

Rozszerzanie diety niemowlaka bazuje przede wszystkim na potrawach o konsystencji płynnej lub półpłynnej. W związku z tym, aby ułatwić dziecku spożywanie pokarmu, wystarczy użyć tylko kilku niezbędnych akcesoriów: 

  • Łyżeczka – powinna być wykonana z twardego materiału, np. metalu lub twardego kauczuku, z lekkim wgłębieniem lub płaska oraz niewyginająca się. 

  • Miseczka lub talerzyk – najlepiej sprawdzą się te plastikowe lub silikonowe z antypoślizgowymi przyssawkami. 

  • Kubek – specjaliści zalecają od samego początku podawać dziecku napoje z kubków otwartych, jak np. doidy cup. Inną opcją są bidony z rurką. Co ważne, poleca się je dopiero wtedy, gdy dziecko jest już w stanie samodzielnie pić z kubka. 

  • Krzesełko do karmienia – przede wszystkim powinno być wygodne dla dziecka i umożliwiać mu siedzenie prosto. Najlepiej, aby niemowlę miało możliwość oparcia pod nim stóp. 

  • Śliniaczek – nie jest niezbędny, ale z pewnością ułatwia utrzymanie czystości. Popularne są śliniaczki silikonowe z kieszonką lub klasyczne bawełniane, które zawiązuje się pod szyją. Od niedawna dostępne są również śliniaczki koszulki wykonane z łatwo zmywalnego materiału. 

Prawidłowo skomponowana dieta dziecka do 1. roku życia będzie wspierała jego rozwój i zdrowie. Spożywane pokarmy oraz sposób ich podawania będą ponadto kształtowały jego przyszłe nawyki żywieniowe. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o dobrą jakość podawanych dań oraz zwracać uwagę na otoczenie, w jakim dziecko dostaje posiłki. 

Dowiedz się więcej: Jak wzmocnić odporność u dziecka?

Bibliografia

Szajewska H., Socha P., Horvath A. i wsp. (2021), Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Przegląd Pediatryczny, Vol. 50. 

Szajewska H., Horvath A. i wsp. (2014), Poradnik żywienia niemowląt, Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Medycyna Praktyczna, Kraków. 

Weker H., Barańska M. (red.) (2014), Żywienie niemowląt i małych dzieci. Zasady postępowania w żywieniu zbiorowym, Wyd. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa. 


Wybór redakcji

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w polityce prywatności.

Zamknij