Jakie witaminy warto podawać dzieciom?

Spis treści: 

1. Jakie witaminy są kluczowe dla rozwoju dziecka ?
2. Witaminy dla niemowląt – które są istotne?
3. Witaminy dla przedszkolaka 
4. Witaminy dla dzieci w wieku szkolnym 
5. Jak wybierać witaminy dla dziecka? 
6. Jadłospis dziecka bogaty w witaminy 

Jakie witaminy są kluczowe dla rozwoju dziecka? 

Witaminy to związki, które oddziałują na funkcjonowanie całego organizmu. Są one niezbędne na każdym etapie życia, a zapotrzebowanie na nie zmienia się wraz z wiekiem. 

Witaminy i ich wpływ na zdrowie dziecka: 

• Witamina C – jest naturalnym antyoksydantem, poprawia odporność, sprzyja gojeniu się ran, ułatwia wchłanianie żelaza. 

• Witamina B1 – wpływa na pracę mózgu i funkcjonowanie układu nerwowego, jest antyoksydantem oraz wspiera odporność. 

• Witamina B2 – wspiera procesy widzenia, pomaga dostarczyć glukozę do mózgu, wpływa na poprawę odporności. 

• Witamina B3 – jest elementem syntezy neuroprzekaźników, dzięki czemu wpływa na samopoczucie i pracę mózgu, poprawia kondycję skóry, wspiera pracę układu pokarmowego. 

• Witamina B4 – oddziałuje na układ nerwowy oraz usprawnia zapamiętywanie. 

• Witamina B5 – wspomaga układ immunologiczny oraz nerwowy, wpływa na regenerację błon śluzowych i naskórka. 

• Witamina B6 – wpływa na funkcjonowanie mięśni i układu sercowo–naczyniowego, poprawia odporność oraz utrzymuje skórę w dobrej kondycji. 

• Witamina B7 – utrzymuje dobry stan włosów, paznokci i skóry, poprawia odporność oraz wspiera funkcje poznawcze. 

• Witamina B9 – bierze udział w procesie tworzenia komórek krwi, wspiera układ nerwowy, jest elementem niezbędnym do wytwarzania serotoniny. 

• Witamina B12 – ma wpływ na produkcję czerwonych krwinek, bierze udział w syntezie DNA, reguluje pracę układu pokarmowego. 

• Witamina A – bierze udział w procesach widzenia, wpływa na wygląd skóry, wpływa na rozwój kośćca i zębów. 

• Witamina D – odpowiedzialna za budowanie odporności, wpływa na utrzymanie struktury kości, działa przeciwzapalnie. 

• Witamina E – jest antyoksydantem, wspiera pracę mięśni, chroni skórę przed skutkami promieniowania UV.  

• Witamina K – wspomaga proces krzepnięcia krwi, zapobiega krwawieniom wewnętrznym szczególnie u noworodków, wspiera układ kostny. 

Sprawdź ofertę: Preparaty witaminowe dla dzieci

Witaminy dla niemowląt – które są istotne?

Podstawowym pokarmem niemowląt do 6 miesiąca życia powinno być mleko matki. Znajdują się w nim składniki odżywcze niezbędne do rozwoju i wzrostu dziecka, takie jak białka, tłuszcze, węglowodany, kwasy tłuszczowe LC–PUFA, immunoglobuliny, cholesterol, składniki mineralne czy witaminy w odpowiednich dla dziecka proporcjach. Wyjątek stanowi tutaj witamina D i K. W przypadku witaminy D, zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe mieszkające w Polsce są narażone na jej niedobór. Jest to konsekwencją utrudnionej syntezy skórnej tej witaminy w naszej szerokości geograficznej. Innym ważnym czynnikiem wpływającym jej niedobór jest niewystarczająca ilość witaminy D w spożywanym pokarmie. Dlatego też zaleca się uzupełnianie tej witaminy poprzez suplementację. Dzieci od 0 do 6 miesiąca życia powinny dostawać 400 IU witaminy D na dzień. Natomiast od 6 do 12 miesiąca w ilości 400–600 IU na dzień. W tym przypadku najlepiej podawać ją w formie płynnej.

Jeżeli kobieta nie może karmić piersią, wówczas zaleca się wdrożyć mleko modyfikowane, które w dużym stopniu jest zbliżone do mleka matki. W przypadku mleka modyfikowanego ilość poszczególnych składników odżywczych jest zawsze podana na etykiecie produktu. W mleku tym, w zależności od rodzaju, jest również obecna pewna ilość witamina D. Dlatego też, zanim rodzic zdecyduje się na podanie witaminy D niemowlęciu pod postacią suplementu, warto, aby wcześniej zwrócił uwagę, w jakiej ilości jest ona dodawana do mleka modyfikowanego. Dzięki temu uniknie się ewentualnego przedawkowania. 

Witamina K jest podawana noworodkom domięśniowo w ilości 1 mg w ciągu kilku godzin po urodzeniu. Ze względu na to, iż mleko matki zawiera niewielkie ilości witaminy K, która jest niezbędna w procesach krzepnięcia krwi, konieczne jest podanie noworodkom witaminy K pod postacią zastrzyku. Jeżeli istnieją przeciwwskazania lub rodzic nie wyrazi zgody na zastrzyk, należy podać dziecku witaminę K doustnie w ilości 2 mg. Po podaniu doustnym należy następnie podać kolejne dwie dawki witaminy K w ilości 2 mg w 4–6 dniu życia i w 4–6 tygodniu życia. Inną opcją jest podawanie 1 mg witaminy K doustnie 1 raz w tygodniu przez 3 kolejne miesiące. Zdrowe i donoszone noworodki, które po urodzeniu dostały zastrzyk z witaminy K nie muszą kontynuować suplementacji. Warto pamiętać, iż poziom witaminy K zaczyna się normować w momencie wprowadzania kolejnych pokarmów do diety dziecka.

Sprawdź ofertę: Zestaw witamin dla dzieci

Witaminy dla przedszkolaka 

Dzieci w wieku przedszkolnym, które jedzą już większość stałych pokarmów, wszelkie niezbędne witaminy powinny mieć dostarczone z pożywienia. Od najmłodszych lat warto zachęcać dzieci do jedzenia różnorodnych produktów. To sprawi, że w ich menu będzie odżywcze i bogate w niezbędne mu składniki. Monotonna dieta natomiast może sprzyjać niedoborom. W diecie dziecka w wieku przedszkolnym powinny znaleźć się kolorowe warzywa i owoce, kasze, pełnoziarniste pieczywo, dobrej jakości nabiał i mięso, rośliny strączkowe, ryby. Aby zachęcić dziecko do jedzenia, a tym samym zadbać o odpowiednią ilość witamin w jego diecie, można podawać dziecku posiłki w różnych ciekawych formach, a nawet zaangażować go do wspólnego gotowania.

Przeczytaj: Brak apetytu u dziecka – co robić?

Nie ulega jednak wątpliwości, iż dzieci w wieku przedszkolnym, które nie mają możliwości ekspozycji na słońce w godzinach od 10:00 do 15:00 przez minimum 15 minut dziennie, powinny przyjmować preparaty z witaminą D. Dawka witaminy D dla dzieci w wieku 1–6 lat życia powinna wynosić od 600 do 2000 IU na dzień. Poza witaminą D, o ile występuje takie wskazanie, można rozważyć wprowadzenie innych witamin, które mogą m.in. poprawić odporność dziecka oraz wpłynąć na jego układ kostny i nerwowy. Są to np. witamina C, A, E lub witaminy z grupy B. Wprowadzanie dodatkowej suplementacji w tej grupie wiekowej zawsze powinno przebiegać pod okiem lekarza.

Przeczytaj także: Jak wzmocnić odporność u dziecka?

Witaminy dla dzieci w wieku szkolnym 

Dla dzieci w wieku szkolnym szczególnie istotne są witaminy, które wspierają pracę mózgu i układu nerwowego. Dzięki nim procesy uczenia i zapamiętywania przebiegają sprawniej, a dodatkowo wpływają one na poprawę koncentracji. Są to przede wszystkim witaminy z grupy B, które znajdują się głównie w produktach zbożowych, roślinach strączkowych, mięsie, podrobach oraz jajkach. Co ważne, między 10 a 13 rokiem życia tempo wzrostu u dzieci znacznie się zwiększa. W związku z tym rośnie również zapotrzebowanie organizmu na większość składników odżywczych, które są niezbędne do wzrostu i syntezy nowych tkanek.  

Ważne jest, aby w tym okresie w dalszym ciągu kontynuować przyjmowanie witaminy D. Ma ona wpływ na powstawanie komórek kośćca oraz uczestniczy w procesie wchłaniania wapnia, który jest głównym składnikiem tkanki kostnej. Zapotrzebowanie dzieci w wieku szkolnym na witaminę D wynosi 800–2000 IU na dzień. Istotna jest tu również witamina C, która wspiera procesy odpornościowe oraz uczestniczy w produkcji kolagenu. Witamina C dla dzieci szkolnych powinna być dostarczana głównie ze świeżych warzyw i owoców. W okresie jesienno–zimowym można zastosować suplementację.

Przeczytaj: Suplementacja witaminy D u dzieci

Jak wybierać witaminy dla dziecka ?

Wybierając witaminy dla dzieci, na samym początku warto zastanowić się, skąd mogą wynikać ich niedobory. Niestety zazwyczaj jest to skutek nieodpowiedniej diety. Bywa również, że przyczyną niedoborów są różne schorzenia np. celiakia lub inne zaburzenia ze strony układu pokarmowego. Deficyty pewnych witamin mogą objawiać się m.in. poprzez bladość skóry, zmęczenie, problemy skórne, spadki koncentracji, słabszą odporność, częste infekcje czy wypadanie włosów. Co ważne, wszelkie niepokojące symptomy warto wtedy skonsultować z pediatrą, który pomoże wdrożyć odpowiednią terapię leczniczą lub suplementację. 

Jeżeli rodzic zdecyduje się na zakup witamin dla dzieci, powinien wziąć pod uwagę kilka istotnych kwestii: 

• W pierwszej kolejności zaleca się wybrać preparat witaminowy, który jest lekiem. 

• Jeśli dany preparat nie występuje w formie leku, warto przed zakupem suplementu zasięgnąć opinii specjalisty. Część z nich to wyroby o bardzo niskiej jakości, które są nieskuteczne.  

• Preparat witaminowy nie powinien zawierać cukru. 

• Dawki poszczególnych witamin powinny być dostosowane do wieku dziecka. 

• Multiwitaminy nie zawsze są dobrym rozwiązaniem. Nie zaleca się ich podawać dziecku na własną rękę, ponieważ mogą przyczynić się do przedawkowania niektórych witamin. 

• Preparat witaminowy należy podać tylko wtedy, gdy spożywanie danej witaminy wraz z dietą jest utrudnione, niewystarczające lub gdy istnieją ku temu wskazania medyczne.

Jadłospis dziecka bogaty w witaminy 

I śniadanie 

Jogurt z owocami 

Składniki: 

• 1 opakowanie jogurtu naturalnego, 

• garść malin, 

• ½ gruszki, 

• 2 łyżki orzechów włoskich, 

• 1 łyżeczka siemienia lnianego. 

Jogurt naturalny wlać do miseczki. Dodać pozostałe składniki, a następnie wymieszać.  

II śniadanie 

Kolorowa tortilla 

Składniki: 

• 1 placek pełnoziarnistej tortilli, 

• 1 łyżka passaty pomidorowej, 

• 3 liście sałaty, 

• ½ średniej wielkości ogórka, 

• garść pomidorków koktajlowych, 

• ½ żółtej papryki 

• 2 plastry sera feta pokrojone w kostki. 

Placek tortilli posmarować passatą pomidorową. Ułożyć na nim wszystkie warzywa wraz z serem feta. Następnie zwinąć i pokroić na ok. 3-centymetrowe plastry. 

Przekąska 

Jabłko, mała paczka orzechów nerkowca. 

Obiad 

Fasolowe klopsiki z kaszą i brokułami 

Składniki na klopsiki: 

• 1 puszka czerwonej fasoli, 

• 1 niewielka cebula, 

• 1 jajko, 

• 1 łyżka bułki tartej, 

• przyprawy: pieprz, sól, oregano, czosnek. 

Wszystkie składniki umieścić w malakserze. Miksować aż do powstania jednolitej konsystencji. Uformować klopsy i piec w piekarniku w temperaturze 200 st. przez ok. 20 minut. Podawać z passatą pomidorową, kaszą gryczaną i gotowanymi brokułami. 

Kolacja 

Budyń z kaszy jaglanej 

Składniki: 

• ½ szklanki kaszy jaglanej, 

• 1 i ½ szklanki mleka (do wyboru roślinne lub krowie), 

• ½ gruszki, 

• garść borówek, 

• 1 łyżka syropu klonowego. 

Kaszę przepłukać zimną wodą, a następnie przelać wrzątkiem. Następnie zalać mlekiem i zagotować. Gdy już będzie miękka, należy ją zblendować (można dodać większą ilość mleka, aby uzyskać gładką konsystencję). Podawać z owocami i syropem klonowym. 

Bibliografia