Cięcie cesarskie – przebieg

Spis treści:

1. Wskazania do CC – cięcia cesarskiego
2. Cesarka na życzenie – czy jest możliwa?
3. Jak przygotować się do porodu przez CC?
4. Jak wygląda cesarka – przebieg CC
5. Połóg po cesarce – czy różni się od połogu po porodzie naturalnym?
6. Etapy gojenia się rany po cesarce – jak o nią dbać?
7. Na co uważać po cesarce – zalecenia
8. Powikłania po cesarskim cięciu – co może wystąpić?

Wskazania do CC – cięcia cesarskiego  

Jak pokazują dane epidemiologiczne, głównymi wskazaniami do cięcia cesarskiego są zatrzymanie postępu porodu, śródporodowa zagrażająca zamartwica wewnątrzmaciczna płodu, nieprawidłowe położenie płodu (miednicowe lub poprzeczne) oraz nieudana próba porodu po uprzednim cięciu cesarskim. Inne wskazania do cięcia cesarskiego to m.in.:  

• przedwczesne oddzielenie łożyska, 

• niewspółmierność płodowo-miednicza, 

• łożysko przodujące,  

• płód o bardzo niskiej (<1500g) i niskiej (< 2000g) masie ciała, 

• ciąża wielopłodowa, 

• wybrane wady rozwojowe płodu (duże wodogłowie, wady powłoki jamy brzusznej), 

• wskazania m.in. neurologiczne, okulistyczne, ortopedyczne, hematologiczne, kardiologiczne, pulmonologiczne.  

Cesarka na życzenie – czy jest możliwa? 

Jak stanowi polskie prawo, zgodnie ze standardem opieki określonym przez Ministra Zdrowia z dnia 16 sierpnia 2018 r., cięcie cesarskie powinno być wykonywane tylko i wyłącznie w sytuacji, kiedy jest ono niezbędne.  

Jak przygotować się do porodu przez CC? 

Planowy poród przez cesarskie cięcie, poza przygotowaniem odpowiedniej torby do porodu, nie wymaga od młodej mamy wielu przygotowań. Kobieta powinna zgłosić się do szpitala dzień przed planowanym zabiegiem (o ile lekarz nie zaleci inaczej) oraz pozostać na czczo na minimum 6 godzin przed operacją – zwykle rodzące są jednak proszone o powstrzymanie się od jedzenia i picia już na wieczór przed planowanym zabiegiem. W dzień zabiegu pacjentka zostanie również poproszona o umycie się specjalnym środkiem. Nie jest wymagane golenie okolic intymnych – aby zminimalizować ryzyko ewentualnego zakażenia, położna zadba o te okolice bezpośrednio przed zabiegiem.  

Co zabrać do szpitala na poród CC?  

Poza ubraniami dla siebie i dziecka, niezbędnymi dokumentami oraz wymaganymi wynikami badań na planowe cięcie cesarskie warto ze sobą zabrać:  

• przybory toaletowe dla młodej mamy, 

• maść na brodawki,  

• jednorazowe chusteczki, 

• chłonne podpaski poporodowe, 

• pomadkę do ust,  

• ręczniki bawełniane,  

• staniki do karmienia, wkładki laktacyjne,  

• tzw. majtki poporodowe z wysokim stanem.

Przeczytaj: Torba do porodu – jaką wybrać, co do niej spakować?

Plan porodu CC  

Wiele kobiet przed porodem przez cięcie cesarskie decyduje się na przygotowanie planu porodu, w którym zawiera wszystkie swoje oczekiwania związane z tym szczególnym momentem. Co może się w nim znaleźć? Może to być m.in.: 

• Prośba o obecność osoby towarzyszącej podczas operacji. 

• Prośba o zobaczenie narodzin dziecka na ekranie (jeśli jest dostępny na sali porodowej).  

• Prośba o jak najszybszy kontakt z dzieckiem po porodzie (jeśli stan zdrowia dziecka będzie na to pozwalał). 

• Chęć jak najszybszego nakarmienia dziecka po porodzie (jeśli stan zdrowia dziecka będzie na to pozwalał). 

• Prośba o oddanie na ręce osoby towarzyszącej dziecka od razu po porodzie w celu tzw. kontaktu „skóra do skóry” (jeśli stan zdrowia dziecka będzie na to pozwalał). 

• Prośba o ocenę stanu noworodka na podstawie skali Apgar na rękach mamy lub osoby towarzyszącej (jeśli stan zdrowia dziecka będzie na to pozwalał). 

Jak wygląda cesarka – przebieg CC 

Pierwszym etapem cięcia cesarskiego jest oczywiście znieczulenie przeprowadzane przez anestezjologa – może być ono podpajęczynówkowe, zewnątrzoponowe lub ogólne. Następnie konieczne jest cewnikowanie pęcherza moczowego przyszłej mamy oraz odkażenie pola operacyjnego – dolnej połowy brzucha oraz spojenia łonowego.  

Po takim przygotowaniu lekarz wykonuje poprzeczne nacięcie skóry na długość ok. 15 cm nad górnym brzegiem spojenia łonowego. Kolejnym etapem tzw. cesarki jest lekkie nacięcie, a następnie rozchylenie tkanki podskórnej, nacięcie powięzi, mięśni brzucha, rozerwanie palcami otrzewnej oraz na końcu – niewielkie nacięcie macicy i wyjęcie z niej dziecka.  

Następnie, gdy pępowina przestanie tętnić, lekarze odcinają ją i przekazują noworodka neonatologom. Ostatnim etapem jest zatamowanie krwawienia, wydobycie łożyska, oczyszczenie macicy oraz zszycie mięśnia macicy, powięzi, mięśni, tkanki podskórnej oraz skóry.  

Przeczytaj: Jak dbać o bliznę po cc?

Ile trwa cesarka? 

Jeśli cięcie cesarskie przebiega bez powikłań, trwa ok. 30-40 minut. Czas trwania zabiegu zależy jednak od wielu czynników – m.in. wskazań, techniki operacji, rodzaju znieczulenia i obecności zrostów po wcześniejszych operacjach.  

Połóg po cesarce – czy różni się od połogu po porodzie naturalnym?  

Wiele kobiet może zastanawiać się, ile trwa połóg po cesarskim cięciu. Innymi słowy: ile trwa krwawienie po porodzie cc? Ile czasu obkurcza się macica po cesarce? Połóg po cięciu cesarskim trwa tyle samo, ile po porodzie siłami natury, czyli od sześciu do ośmiu tygodni. Niedługo po operacji młoda mama może zauważyć obecność tzw. odchodów poporodowych – początkowo będą krwiste, następnie brunatne, a po około 14. dniach po porodzie – biało-szare. Okres połogu to również czas obkurczania macicy, który może wiązać się z dolegliwościami bólowymi – inwolucja mięśni macicy trwa od sześciu do ośmiu tygodni po porodzie.  

Przeczytaj również: Poród naturalny – jak przebiega? Fazy porodu

Etapy gojenia się rany po cesarce – jak o nią dbać?  

Rana po cesarskim cięciu wymaga od młodej mamy skrupulatnej pielęgnacji. Proces gojenia się rany można podzielić na trzy fazy – fazę zapalenia, która trwa ok. dwóch tygodni, fazę gojenia oraz fazę przebudowy/modelowania. Jeszcze w szpitalu, na ranę po cięciu nakładany jest jałowy opatrunek, który powinien być zawsze suchy i czysty. Kiedy zostanie zdjęty, ranę należy przemywać wodą z mydłem oraz pamiętać o jej dezynfekcji 2-3 razy dziennie przy pomocy specjalnego środka do pielęgnacji tego typu ran. W tym okresie w szczególności należy pamiętać także o noszeniu luźnej, przewiewnej, bawełnianej bielizny (najlepiej z wyższym stanem) i ubrań. Zdjęcie szwów, jeśli nie są rozpuszczalne, następuje zazwyczaj po siedmiu dniach.

Sprawdź oferty: Akcesoria dla mamy

Na co uważać po cesarce – zalecenia  

Z uwagi na to, iż czas połogu, zarówno po porodzie naturalnym, jak i po cięciu cesarskim niesie ze sobą zwiększone ryzyko powikłań, warto dokładnie obserwować swój organizm. Jeśli odchody poporodowe staną się bardziej obfite niż zwykle, będą miały nieprzyjemny zapach albo nieprawidłową barwę – należy skontaktować się ze swoim lekarzem ginekologiem. Zaniepokoić nas powinna również gorączka, obrzęk rany po cesarskim cięciu, duszność czy silny ból podbrzusza – w przypadku wystąpienia takich objawów należy udać się na izbę przyjęć.  

Powikłania po cesarskim cięciu – co może wystąpić?  

Wśród możliwych powikłań po cięciu cesarskim wymienia się:  

• infekcje,  

• krwawienia, znaczną utratę krwi, 

• powstawanie zrostów wewnątrzbrzusznych,  

• czasową niedrożność porażenną jelit,  

• uszkodzenie pęcherza moczowego, 

• zakrzepicę żył głębokich,  

• komplikacje kolejnej ciąży. 

Ile po cesarce trzeba zostać w szpitalu? 

Pobyt w szpitalu po cięciu cesarskim zazwyczaj nie jest dłuższy niż 4-5 dni – warto mieć to na uwadze przygotowując torbę do porodu.   

Ile wchłania się brzuch po cesarce? 

Niestety na pytanie „ile wchłania się brzuch po cesarce” nie ma jednoznacznej odpowiedzi. To jak brzuch będzie wyglądał po porodzie zależy od wielu czynników – aktywności fizycznej młodej mamy przed ciążą, siły mięśni brzucha, predyspozycji genetycznych, kurczenia się macicy, a nawet sposobu karmienia.   

Czy poród naturalny po CC jest możliwy? 

Poród naturalny drogą pochwową po cesarskim cięciu (VBAC) jest jak najbardziej możliwy – jedna cesarka nie oznacza, że kolejne porody również muszą odbyć się w ten sposób. Wszystko zależy jednak od decyzji lekarza prowadzącego ciążę, który weźmie pod uwagę m.in. choroby współistniejące, przebieg poprzedniego porodu, stan blizny po cięciu cesarskim, odstęp między ciążami i wagę płodu.  

Przeczytaj też: Połóg po cesarskim cięciu

Kiedy można ćwiczyć po cesarce? 

Pamiętajmy, że cięcie cesarskie jest poważnym zabiegiem operacyjnym. Przed rozpoczęciem ćwiczeń po cięciu cesarskim warto skonsultować się z lekarzem – choć już kilka dni po porodzie spacerowanie jest wręcz zalecane, to aktywności takie jak bieganie czy ćwiczenia na siłowni lepiej jest zostawić na późniejszy okres. Wykonywanie bardziej zaawansowanej aktywności fizycznej można rozpocząć dopiero ok. 6-12 tygodni po porodzie, a ćwiczenie mięśni brzucha, np. przy pomocy brzuszków – dopiero kilka miesięcy po zabiegu.  

Bibliografia