Kwas hialuronowy – czym jest i jak właściwie działa?

Spis treści:

1. Czym jest kwas hialuronowy?
2. Rodzaje kwasu hialuronowego
3. Kwas hialuronowy – właściwości i działanie
4. Kosmetyki z kwasem hialuronowym
5. Kwas hialuronowy w aptece – w jakich preparatach go znaleźć?
6. Zabiegi z kwasem hialuronowym
7. Kwas hialuronowy – przeciwwskazania

Czym jest kwas hialuronowy? 

Kwas hialuronowy (ang. hyaluronic acid, HA) jest unikalnym, liniowym polisacharydem, należącym do glikozaminoglikanów. Jest zbudowany z N-acetyloglukozaminy oraz glukuronianiu sodowego. Naturalnie występuje w tkankach organizmów żywych. U człowieka aż 56% jego zawartości znajduje się w skórze.  

Uwodnienie skóry jest bezpośrednio związane z obecnością w niej kwasu hialuronowego. HA jest produkowany przez fibroblasty, czyli komórki skóry właściwej. HA tworzy zewnątrzkomórkową macierz skóry, która stwarza odpowiednie warunki, m.in. do łączenia się włókien kolagenu i elastyny. Jego wyjątkowość polega na umiejętności wiązania i zatrzymywania wody w komórkach. Jedna cząsteczka HA potrafi związać aż 250 cząsteczek wody!  

Przeczytaj również: Sucha skóra – przyczyny, pielęgnacja, leczenie

Z czego jest pozyskiwany? 

Współcześnie, kwas hialuronowy pozyskuje się w bezpiecznych warunkach laboratoryjnych, przy pomocy metod biotechnologicznych z bakterii Streptococcus equi. 

Czy kwas hialuronowy jest bezpieczny? 

Kwas hialuronowy jest bezpieczny, ze względu na brak właściwości immunogennych oraz alergizujących. Warunkiem bezpieczeństwa preparatów z HA jest ich pełna certyfikacja oraz wykonanie zabiegu przez uprawnione do tego osoby.   

Co niszczy kwas hialuronowy? 

Kwas hialuronowy jest rozkładany przez enzymy hialuronidazy, reaktywne formy tlenu oraz naprężenia mechaniczne, wywoływane przez mięśnie. Czas rozkładu kwasu hialuronowego w skórze może przyspieszyć także: promieniowanie UV oraz niezdrowy tryb życia, w tym palenie tytoniu. 

Sprawdź oferty: Skóra sucha

Rodzaje kwasu hialuronowego 

Ze względu na wielkość cząsteczek kwas hialuronowy dzieli się na niskocząsteczkowy oraz wysokocząsteczkowy. Im mniejsza cząsteczka HA, tym większe są możliwości jej wnikania w głębsze warstwy skóry. Większe cząsteczki HA działają na powierzchni naskórka, chroniąc go przed utratą wody i czynnikami zewnętrznymi, a także przyczyniają się do uzyskania przyjemnej gładkości i elastyczności naskórka. Ze względu na budowę chemiczną cząsteczek kwas hialuronowy dzieli się na nieusieciowany oraz usieciowany. 

Nieusieciowany kwas hialuronowy 

Organiczny kwas hialuronowy, zwany nieusieciowanym jest szybko, bo w ciągu od 1 do 2 dni metabolizowany w skórze. To nietrwała forma HA, która nie nadaje się do zabiegów wypełniających. 

Usieciowany kwas hialuronowy 

Stabilny kwas hialuronowy, zwany usieciowanym charakteryzuje się dłuższym okresem rozkładu. Polimerową cząsteczkę usieciowanego HA otrzymuje się za sprawą wiązań siarkowych oraz krzyżowych. Ten zabieg sprawia, że jest on identyczny biologicznie z kwasem nieusieciowanym, lecz można nim wypełniać tkanki. W zależności od celu wykorzystuje się różne stopnie usieciowania HA: lekko usieciowany, średnio usieciowany oraz mocno usieciowany. 

Kwas hialuronowy – właściwości i działanie  

Synteza kwasu hialuronowego zmniejsza się wraz z wiekiem. To sprawia, że aby zachować młody wygląd, należy dostarczać skórze cząsteczek HA z zewnątrz, razem z kosmetykami i zabiegami. 

Do właściwości kwasu hialuronowego, zalicza się, m.in.: 

• higroskopijność, oznaczającą zdolność do wiązania cząsteczek wody. Wynika ona z nieprzeciętnej budowy cząsteczkowej HA; 

• biozgodność; 

• immunosupresyjność; 

• działanie okluzyjne; 

• przyspieszenie gojenia się ran i regeneracji naskórka; 

• łagodzenie i nawilżanie skóry; 

• stabilizację struktury tkanek. 

Kosmetyki z kwasem hialuronowym  

W kosmetykach wykorzystuje się nieusieciowany kwas hialuronowy nisko- i wysokocząsteczkowy. W celu ułatwienia penetracji jego cząsteczek w głębsze partie skóry, wykorzystuje się liposomy, które transportują kwas hialuronowy. 

Dużą zaletą kosmetyków z kwasem hialuronowym jest możliwość ich całorocznego stosowania. W przeciwieństwie do produktów na bazie wody, można je stosować także zimą, ponieważ nie powodują rozszerzania się powierzchownych naczyń krwionośnych.

Sprawdź także: Sucha i pękająca skóra na dłoniach – jak ją zregenerować?

W jakich kosmetykach można znaleźć kwas hialuronowy? 

Kwas hialuronowy jest ważnym składnikiem kosmetyków do twarzy, ciała oraz włosów. Na rynku można spotkać preparaty, służące do pielęgnacji: 

• twarzy, np.: serum z kwasem hialuronowym, ampułki z kwasem hialuronowym, tonik z kwasem hialuronowym, czy krem pod oczy z kwasem hialuronowym; 

• ciała i włosów, np.: balsam z kwasem hialuronowym, szampon z kwasem hialuronowym czy nawilżająca maska z kwasem hialuronowym. 

Kwas hialuronowy w aptece – w jakich preparatach go znaleźć? 

Kwas hialuronowy jest także składnikiem wielu preparatów aptecznych. Występują one w formach: suplementów doustnych, takich jak tabletki i kapsułki z kwasem hialuronowym, miejscowych, np. żele z kwasem hialuronowym oraz dopochwowych, np. globulki z kwasem hialuronowym.  

Zabiegi z kwasem hialuronowym  

Kwas hialuronowy jest wykorzystywany najczęściej w zabiegach, takich jak: 

• wolumetria, w celu przywrócenia właściwych dla młodego wyglądu proporcji twarzy. Do zabiegów wolumetrycznych używa się gęsto usieciowanego HA, który podaje się w głębsze warstwy skóry. Wypełniacze tkankowe HA zapewniają efekt na około 14 miesięcy; 

• wypełnianie zmarszczek kwasem hialuronowym średnio usieciowanym, stosuje się w celu uzyskania efektu anti-aging, poprzez wypchniecie obecnych bruzd oraz zmarszczek; 

• modelowanie ust kwasem hialuronowym, w celu wyrównania proporcji ust. Wykonuje się je w znieczuleniu, HA średnio usieciowanym; 

• mezoterapia kwasem hialuronowym (igłowa). To niezwykle popularny zabieg nawilżający, wykonywany w znieczuleniu miejscowym, w którym nieusieciowany HA podaje się do skóry właściwej, za pomocą iniekcji igłowej. 

Dowiedz się więcej: Proces starzenia skóry - jak go spowolnić

Kwas hialuronowy – przeciwwskazania 

Pomimo dużego bezpieczeństwa stosowania zabiegów z usieciowanym HA, istnieją pewne przeciwskazania do ich wykonywania. Należą do nich, m.in.: 

• czas ciąży i karmienia piersią; 

• aktywne stany zapalne i choroby, w tym opryszczka; 

• zaburzenia krzepnięcia krwi. 

Czy można mieć uczulenie na kwas hialuronowy? 

Sam kwas hialuronowy nie alergizuje. Może się jednak zdarzyć, że w wyniku podania preparatów z kwasem hialuronowym wystąpi reakcja alergiczna. Przyczyną jest zbyt słabe oczyszczenie HA na etapie produkcji lub skład substancji pomocniczych, wykorzystywanych np. do usieciowania kwasu. 

Z czym nie łączyć kwasu hialuronowego? 

Nie powinno się łączyć zabiegów z kwasem hialuronowym z laserami oraz falami radiowymi. Ciepło, które jest emitowane przez te urządzenia, przyspiesza rozkład cząsteczek kwasu hialuronowego, a tym samym czas jego dobroczynnego działania w skórze. Powyższe połączenia mogą także przyczynić się do powstania nieestetycznych przebarwień na skórze. 

Warto wiedzieć: Czym jest i na czym polega medycyna estetyczna?

Bibliografia