Oddawanie krwi ‒ przeciwwskazania, zasady i przygotowanie

Spis treści:

1. Jak przebiega proces oddawania krwi?
2. Przeciwwskazania do oddawania krwi
3. Nefrolog dziecięcy – czy zakres jego pracy jest inny?
4. Nefrolog na NFZ
5. Urolog a nefrolog – różnice i podobieństwa

Jak przebiega proces oddawania krwi? 

Pierwszym etapem wizyty w punkcie krwiodawstwa jest zarejestrowanie się jako potencjalny dawca. Kandydat musi przedstawić swój dokument tożsamości, a następnie wypełnić kwestionariusz zdrowotny. Kolejnym etapem jest pobranie próbek krwi do badania kwalifikacyjnego oraz konsultacja z lekarzem. Jeśli wykluczono przeciwwskazania do oddania krwi, kandydat może zostać krwiodawcą. 

Przeczytaj również: Morfologia, jak czytać jej wyniki?

Właściwy proces oddawania krwi rozpoczyna się w momencie założenia wkłucia dożylnego przez pielęgniarkę. Najpierw pobiera ona kilka niewielkich probówek krwi, w celu późniejszego wykonania morfologii oraz badań wirusologicznych. Następnie do wenflonu podłączony zostaje specjalny pojemnik, do którego pobiera się pełną jednostkę krwi, czyli około 450 ml. Ile trwa oddawanie krwi? Cały proces nie trwa dłużej niż 10 minut, jednak po oddaniu krwiodawca powinien odczekać kolejne 15 minut, zanim opuści budynek punktu krwiodawstwa. 

Przeciwwskazania do oddawania krwi 

Czy każdy może oddać krew? Niestety nie. Istnieje wiele przeciwwskazań do oddawania krwi, które tymczasowo lub stale dyskwalifikują kandydata z możliwości donacji. Do głównych przeciwwskazań zalicza się przede wszystkim choroby przewlekłe, w tym choroby zakaźne, przyjmowane lekarstwa, ale także stany fizjologiczne, takie jak ciąża czy okres miesiączkowania. 

Do najczęstszych przeciwwskazań do oddawania krwi zalicza się: 

• niski poziom hemoglobiny; 

• zaburzenia krzepnięcia krwi; 

• choroby zakaźne, takie jak wirusowe zapalenie wątroby, HIV, HTLV, kiła czy babeszjoza; 

• choroby układu krążenia, takie jak wady serca, choroba niedokrwienna mięśnia sercowego czy stan po zawale serca; 

• choroby układu nerwowego, takie jak padaczka czy stan po udarze mózgu; 

• choroby układu endokrynologicznego, takie jak choroba Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa; 

• choroby metaboliczne, takie jak cukrzyca czy miażdżyca znacznego stopnia; 

• choroby nowotworowe. 

Nie są to jednak jedyne przeciwwskazania do oddawania krwi. Z donacji zdyskwalifikowane są też osoby uzależnione od alkoholu, narkotyków, leków, a także osoby podejmujące ryzykowne zachowania seksualne. Tymczasowo krwi nie mogą oddawać osoby, które w ostatnich miesiącach wykonały tatuaż, poddały się zabiegowi akupunktury lub przeszły zabieg z naruszeniem ciągłości powłok skórnych. Warto także pamiętać, że z oddawania krwi tymczasowo dyskwalifikuje przebywanie w obszarach endemicznego występowania chorób tropikalnych, takich jak denga czy chikungunya. 

Sprawdź oferty: Domowe testy diagnostyczne

Czy szczepienie jest przeciwwskazaniem do oddawania krwi? 

Szczepienia ochronne czasowo dyskwalifikują potencjalnego dawcę krwi. Ile po szczepieniu można oddać krew? Okres dyskwalifikacji zależy od rodzaju szczepionki, która została zastosowana. Od oddawania krwi powinno powstrzymać się przez: 

• 4 tygodnie ‒ w przypadku szczepień przeciwko gruźlicy, odrze, ospie wietrznej, różyczce, śwince, żółtej febrze, polio, durowi brzusznemu i cholerze; 

• 2 tygodnie ‒ w przypadku szczepienia przeciwko COVID-19 szczepionką zawierającą żywe, atenuowane wirusy (preparaty firmy AstraZeneca czy Johnson&Johnson); 

• 48 godzin ‒ w przypadku szczepienia przeciwko COVID-19 szczepionką zawierającą mRNA (preparaty firmy Pfizer czy Moderna); 

• 2 tygodnie ‒ w przypadku szczepienia przeciwko WZW B; 

• 48 godzin ‒ w przypadku szczepień inaktywowanym przeciwko grypie, WZW A, krztuścowi, durowi brzusznemu, durowi plamistemu, cholerze. 

Jak przygotować się do oddawania krwi? 

Oddawanie krwi nie wymaga od krwiodawcy specjalnego przygotowania. Warto jednak, by był on tego dnia wypoczęty, dlatego w dniu oddania krwi zaleca się odpoczynek, odpowiednią ilość snu, a także unikanie intensywnych ćwiczeń fizycznych. Dodatkowo tego dnia należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Co istotne, krwi nie należy oddawać na czczo. Specjaliści zalecają, by przyszli krwiodawcy przed wizytą w punkcie pobierania krwi zjedli lekki, ale pożywny posiłek. 

Ile krwi można oddać jednorazowo? 

Jednorazowo pobiera się 450 ml krwi. 

Od jakiego wieku można oddawać krew? 

Krwiodawcą może być jedynie osoba pełnoletnia. Zasady oddawania krwi określają, że kandydatem może być osoba pomiędzy 18 a 65 rokiem życia. Jeśli jednak krwiodawca oddaje krew pierwszy raz, górną granicą wieku jest 60. rok życia. 

Czy oddawanie krwi jest zdrowe? 

Przyszli krwiodawcy często obawiają się, że oddawanie krwi wpływa negatywnie na zdrowie, a nawet powoduje uzależnienie. Nie jest to prawda. Badania naukowe potwierdzają, że oddawanie krwi jest w pełni bezpieczne dla zdrowia krwiodawcy. W każdym momencie może on także zrezygnować z regularnych donacji, bez konsekwencji zdrowotnych. 

Co ile można oddawać krew? 

Częstotliwość oddawania krwi uzależniona jest przede wszystkim od płci krwiodawcy. Mężczyźni mogą oddawać krew nie częściej niż 6 razy w roku, a kobiety nie częściej niż 4 razy w roku. Warto jednak podkreślić, że między kolejnymi pobraniami musi minąć co najmniej 8 tygodni. 

Czy trzeba znać grupę krwi przy oddawaniu? 

Potencjalny dawca krwi nie musi znać swojej grupy krwi. Wszystkie badania krwi, łącznie z określeniem jej grupy, wykonywane są każdorazowo po pobraniu. 

Dowiedz się więcej: Wyniki badania MPV - o czym mówią i jakie są normy

Bibliografia