Bakterie coli wchodzącą w skład fizjologicznej flory jelitowej ludzi. Mimo to stanowią częstą przyczynę zakażeń, jeśli występują w nadmiarze lub poza jelitem, albo też organizm zaatakował obcy szczep. W sposób szczególny na ich pojawienie się narażone są osoby zmagające się z ciężkimi chorobami współistniejącymi, w tym z cukrzycą, przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, alkoholizmem.
Spis treści
- Bakterie coli – czym są te drobnoustroje?
- Bakterie coli w wodzie
- Zakażenie pałeczką okrężnicy – przyczyny
- Bakterie coli – objawy zakażenia
- Jak można leczyć zakażenie bakteriami coli?
Bakterie Escherichia coli to powszechnie znane drobnoustroje. Ich nazwa wywodzi się od nazwiska austriackiego bakteriologa i pediatry – Theodora Eschericha. Stanowią najczęstszy czynnik etiologiczny tzw. biegunek podróżnych. Zwykle przyczyniają się do zatrucia pokarmowego, lecz mogą wywołać wiele innych patologii.
Sprawdź także: Co można jeść podczas biegunek?
BAKTERIE COLI – CZYM SĄ TE DROBNOUSTROJE?
Bakterie coli (dokładnie Escherichia coli) to Gram-ujemne bakterie, które należą do rodziny Enterobacteriaceae. Znajdują się w składzie fizjologicznej flory bakteryjnej człowieka. Zasiedlają jelito grube, gdzie biorą udział w rozkładzie pokarmu oraz w produkcji witaminy K i witamin z grupy B. Mimo wspomnianego pozytywnego znaczenia pałeczka okrężnicy okazuje się chorobotwórcza, jeśli przedostaje się poza swoje fizjologiczne środowisko bytowania, występuje w nadmiernej ilości czy pojawiają się szczepy niebudujące naturalnej flory. Drobnoustroje mogą kolonizować skórę, układ moczowy, błony śluzowe jamy ustnej czy układ oddechowy. Dowiedz się więcej na temat zakażeń wywołanych przez Escherichia coli.
Sprawdź także: Jak prawidłowo dbać o florę bakteryjną jelit?
BAKTERIE COLI W WODZIE
Bakterie coli spotkać można w wodzie i w glebie. Przedostają się tam razem z kałem i wydzielinami. Ich obecność w wodach powierzchniowych wykorzystywana jest do oceny stopnia zanieczyszczenia źródeł przeznaczonych do celów spożywczych oraz gospodarczych. Określa się je jako tzw. miano coli. Duża ilość bakterii coli w wodzie może świadczyć o błędnym sposobie jej uzdatniania czy o nadmiernej zawartości substancji odżywczych. Jak zwalczyć bakterie coli w wodzie? Po komunikacie stacji sanitarno-epidemiologicznej podejmowane są działania zaradcze, jak np. dezynfekcja bakteriobójczymi lampami UV, ozonowanie wody, chlorowanie studni oraz instalacji za pomocą podchlorynu sodu. Przez ten czas zaleca się spożywanie wody butelkowanej. Pałeczka okrężnicy jest wrażliwa na wysokie temperatury. Ginie po gotowaniu wody przez 20 minut w 60°C.
ZAKAŻENIE PAŁECZKĄ OKRĘŻNICY – PRZYCZYNY
Do zakażenia bakteriami coli dochodzi w sposób pośredni lub bezpośredni. Pierwszy ma miejsce na skutek kontaktu z zanieczyszczoną wodą lub żywnością, a drugi w wyniku kontaktu z zakażonymi ludźmi lub zwierzętami. Do grupy podwyższonego ryzyka zakażenia pałeczką okrężnicy zalicza się zwłaszcza dzieci, osoby w podeszłym wieku, przewlekle chore, przebywające w szpitalu, z obniżoną odpornością.
Przeczytaj również: Jelitówka - objawy, przebieg, dieta w chorobie
BAKTERIE COLI – OBJAWY ZAKAŻENIA
W większości przypadków zakażenie bakterią coli prowadzi do zatrucia pokarmowego. Stan ten objawia się przede wszystkim biegunką, nudnościami, wymiotami, brakiem apetytu, osłabieniem organizmu, podwyższoną temperaturą ciała, bólem brzucha. Zatrucie pokarmowe wiąże się z ryzykiem odwodnienia organizmu. Pierwsze objawy można zaobserwować już po upływie 12 godzin. Zatrucia pokarmowe mają zazwyczaj lekki przebieg, jednakże w następstwie zakażenia pałeczką okrężnicy może dojść do zespołu hemolityczno-mocznicowego. Bakterie coli odpowiadają za większość zakażeń pooperacyjnych i szpitalnych zapaleń płuc.
Warto wiedzieć: Elektrolity przy biegunce i wymiotach – czy i jak stosować?
Bakterie coli w moczu mogą świadczyć o zakażeniu dróg moczowych. Szacuje się, że te drobnoustroje są jedną z najczęstszych przyczyn infekcji. Szczególnie narażone są na ich wystąpienie kobiety z uwagi na bliskie położenie odbytu i ujścia dróg moczowych. Ryzyko jeszcze bardziej wzrasta u kobiet w ciąży ze względu na zmiany pojawiające się w jej przebiegu, jak m.in. zmniejszone napięcie cewki moczowej, utrudniony odpływ moczu z nerek, ucisk powiększonej macicy na moczowody i pęcherz moczowy, zaleganie moczu w pęcherzu, refluks moczowy (zawracanie moczu do nerek). Czynnikiem predysponującym do zakażenia jest cewnikowanie. Bakterie coli w moczu mogą przyczynić się m.in. do zapalenia cewki moczowej, pęcherza, odmiedniczkowego zapalenia nerek.
Sprawdź ofertę: Leki na układ moczowy i płciowy
Zdarzają się przypadki, że pałeczka okrężnicy doprowadza do ciężkich infekcji w postaci zapalenia opon mózgowych. Bakterie coli u niemowlaka stanowią drugi co do częstości (po Streptococcus agalactiae) czynnik sprawczy zapalenia opon mózgowych. Patogen ten zdolny jest nawet do wywołania sepsy (tzw. posocznicy), czyli zagrażającej życiu dysfunkcji narządowej, spowodowanej zaburzoną regulacją odpowiedzi ustroju na zakażenie. Na szczęście są to dość rzadkie przypadki.
JAK MOŻNA LECZYĆ ZAKAŻENIE BAKTERIAMI COLI?
W przypadku zatrucia pokarmowego podstawą leczenia jest nawadnianie. Zaleca się spożywanie niegazowanej wody mineralnej i delikatnych ziołowych herbat. Na czas infekcji wskazana jest delikatna dieta. Ważne jest uzupełnianie elektrolitów. W ciężkich przypadkach konieczna okazać się może hospitalizacja. Przy infekcji układu moczowego bakteriami coli stosowana jest antybiotykoterapia. Antybiotyki, które zachowują wobec nich aktywność, to m.in.: penicylina, tetracyklina, aminoglikozyda, cefalosporyna, fluorochinolon. Ważną rolę w łagodzeniu objawów i zapobieganiu infekcjom w przyszłości odgrywają m.in. prawidłowy kierunek podcierania (od strony pochwy do odbytu), zwalczanie zaparć, częste mikcje, dbanie o higienę intymną. Bez względu na to, jakie zakażenie wywołuje pałeczka okrężnicy, należy pamiętać o częstym myciu rąk (zwłaszcza po skorzystaniu z toalety) i zachowaniu ostrożności podczas korzystania z publicznych toalet. Z uwagi na możliwość zanieczyszczenia żywności ważne jest mycie warzyw i owoców oraz sięganie po pasteryzowane mleko i soki owocowe.
Kup w aptece: Elektrolity
