Co to jest przepuklina brzuszna? Objawy, przyczyny i sposoby jej leczenia

Spis treści

1. Co to jest przepuklina brzuszna? Jakie są jej rodzaje?
2. Przyczyny i czynniki ryzyka przepukliny brzusznej
3. Przepuklina brzuszna – objawy
4. Rozpoznanie i leczenie przepukliny brzusznej
5. Laparoskopowe leczenie przepukliny brzusznej – wskazania i przeciwwskazania

Przepuklina brzuszna potrafi utrudnić chorym normalne funkcjonowanie. To schorzenie o dość prostym mechanizmie powstawania – osłabienie ściany powłok brzusznych w wyniku wzrostu ciśnienia sprawia, że przesuwają się w tym kierunku narządy wewnętrzne. Rozpoznanie bazuje głównie na wywiadzie, badaniu palpacyjnym, badaniu obrazowym.

Kup w aptece: Pasy brzuszne

CO TO JEST PRZEPUKLINA BRZUSZNA? JAKIE SĄ JEJ RODZAJE?

Przepuklinę najprościej przedstawić można jako patologiczne uwypuklenie zawartości jamy ciała przez otwór w powłokach, co zachodzi w obszarach o obniżonej oporności. Inaczej można powiedzieć, że przepuklina to przesunięcie narządu w inne miejsce niż obszar, w jakim położony jest prawidłowo. 

Jednym z częściej występujących rodzajów tego stanu jest przepuklina brzuszna. Nazwa ta określa schorzenia powstałe w obrębie ściany brzucha, które zawierają całe narządy lub ich fragmenty, prawidłowo ulokowane w jamie brzusznej, jak fragment jelita cienkiego, żołądek, śledziona, część jelita grubego, pęcherz moczowy.

Do pojawienia się opisywanego stanu dojść może w miejscu zmniejszonego oporu ścian brzucha. Najczęstszą drogą ewakuacji przepukliny są ubytki mięśniowe lub powięziowe. Wymienia się wśród nich np.: trójkąt lędźwiowy, żebrowo-lędźwiowy, mostkowo-żebrowy, kresę białą, pępek.

Do podstawowych rodzajów przepukliny brzusznej zaliczane są:

• pępkowa (stanowi około 8% przypadków),

• udowa, 

• przepuklina brzuszna pooperacyjna, 

• pachwinowa (stanowi około 75% przepuklin powstałych na frontowej części brzucha),

• przepuklina brzuszna kresy białej.

Każda z tych odmian wymaga odmiennego podejścia specjalistów.

PRZYCZYNY I CZYNNIKI RYZYKA PRZEPUKLINY BRZUSZNEJ

Wśród głównych przyczyn wymienia się zaburzenia syntezy i degradacji włókien kolagenowych. Są one typowe dla procesu starzenia się organizmu. Stąd też ryzyko rozwoju tej dolegliwości wzrasta wraz z wiekiem. Przepuklina brzuszna może rozwinąć się w miejscu blizny. Wiąże się to z osłabieniem zszytego miejsca. Może być spowodowana również zakażeniami pooperacyjnymi.

Wśród czynników podnoszących ryzyko wystąpienia przepukliny brzusznej wymienia się:

• nadmierną masę ciała, 

• ciążę,

• liczne porody,

• problemy z oddawaniem moczu u mężczyzn, 

• wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej,

• choroby przebiegające z intensywnymi atakami kaszlu.

Do osłabienia wytrzymałości powłok brzusznych mogą predysponować ponadto złe nawyki żywieniowe.

Przeczytaj również: Przepuklina rozworu przełykowego - co to za schorzenie?

PRZEPUKLINA BRZUSZNA – OBJAWY

Podstawowym symptomem brzusznej przepukliny jest elastyczne uwypuklenie. Ma ono postać napiętego i twardego guzka. Dochodzi do powiększenia guzka podczas wysiłku, kaszlu czy po oddaniu stolca. Objawami towarzyszącymi przepuklinie brzusznej mogą być wzdęcia, nudności i wymioty, zgaga, odbijanie. Z czasem mogą pojawić się problemy z oddawaniem gazów czy wypróżnieniem się.

Sprawdź ofertę: Leki na układ pokarmowy

Czy przepuklina brzuszna boli? Dolegliwości bólowe pojawiające się przy omawianym schorzeniu mogą przypominać ból występujący w chorobie wrzodowej. Ból nasila się podczas parcia na mocz/stolec czy przy kichaniu.

ROZPOZNANIE I LECZENIE PRZEPUKLINY BRZUSZNEJ

Jak wygląda przepuklina brzuszna? Rozpoznaje się ją na podstawie standardowego badania klinicznego, polegającego na ocenie palpacyjnej powłok brzusznych. W badaniu w pozycji stojącej, leżącej oraz po uruchomieniu tłoczni brzusznej można zwykle ocenić lokalizację i wielkość przepukliny. Bardzo duże znaczenie w postawieniu diagnozy ma dokładnie przeprowadzony wywiad. Dla uzyskania całkowitej pewności korzysta się z technik obrazowych, takich jak USG czy tomografia komputerowa.

Przepuklina brzuszna leczona jest tylko operacyjnie. Zabieg przeprowadzony może być na dwa sposoby. Pierwszy to leczenie tradycyjne, w którym wykorzystuje się lub nie sztuczne materiały. W przypadku małych przepuklin (których wrota wynoszą do 5 cm) zmianę opracowuje się i odprowadza oraz zszywa brzegi. Z kolei przy większych przepuklinach w miejsce po usunięciu zmiany wprowadza się syntetyczną siatkę, która ułatwia zamknięcie powstałego ubytku. Postępowanie to inaczej nazywa się metodą beznapięciową.

Drugi sposób leczenia to laparoskopia. Ta metoda jest obecnie zdecydowanie częściej stosowana. Polega na wykonaniu kilku małych nacięć (0,5–1,5 cm), którymi wprowadza się laparoskop, a dzięki niemu potrzebne instrumenty do wnętrza ciała bez konieczności otwierania go. Do zamknięcia wrót przepuklinowych używa się siatki z tworzywa sztucznego, która zrasta się tkankami i chroni przed nawrotem problemu. Podczas zabiegu w razie pojawienia się trudności chirurg może podjąć decyzję o konieczności wykonania klasycznej operacji.

LAPAROSKOPOWE LECZENIE PRZEPUKLINY BRZUSZNEJ – WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA

To lekarz decyduje, jak powinna być leczona przepuklina brzuszna. Operacja klasyczna wiąże się dla chorego z większym bólem pooperacyjnym niż zabieg laparoskopowy. Poza tym tradycyjna metoda pozostawia zdecydowanie większą bliznę, wymaga dłuższego dochodzenia do siebie, do pełnej aktywności. Kolejnym atutem leczenia laparoskopowego jest mały odsetek nawrotów choroby.

Z tego sposobu leczenia przepukliny brzusznej skorzystać mogą osoby, u których nie występują następujące przeciwwskazania: niedokrwistość, otyłość (BMI >30), kłopoty z uwidocznieniem narządów jamy brzusznej, choroba niedokrwienna serca, obecności licznych zrostów po wcześniej przebytych operacjach, niewydolność krążenia, zaburzenia elektrolitowe, ciężkie nadciśnienie tętnicze, utrudniony dostęp do zmiany.

Bibliografia