Jak leczyć płaskostopie poprzeczne?

Spis treści

1. Płaskostopie poprzeczne – przyczyny i symptomy
2. Ćwiczenia na płaskostopie poprzeczne
3. Wkładki i buty na płaskostopie poprzeczne
4. Inne metody leczenia

Ćwiczenia na płaskostopie poprzeczne, podobnie jak zaopatrzenie ortopedyczne i inne metody uzupełniające, mają za zadanie przywrócenie i utrwalenie prawidłowego sklepienia podeszwy. Niekiedy jednak niezbędna jest operacja chirurgiczna, zwłaszcza w znacznych stopniach deformacji.

PŁASKOSTOPIE POPRZECZNE – PRZYCZYNY I SYMPTOMY

To wada postawy, której istotę stanowi obniżenie fizjologicznego sklepienia poprzecznego stopy pod wpływem różnych czynników wewnętrznych i środowiskowych. Czynniki te powodują osłabienie i wiotkość więzadeł, mięśni i stawów w obszarze stopy oraz podudzia, np. w wyniku chorób genetycznych czy urazów kończyny dolnej i długotrwałego obciążenia nogi związanego z otyłością lub stojącą pracą. W przebiegu deformacji dochodzi do zmiany punktów podparcia stopy w obrębie kości śródstopia, co z postępem choroby może prowokować ból i trudności w chodzeniu.

Taki stan sprzyja też powikłaniom. Przeciążenia i zniekształcenia przodostopia bywają źródłem koślawości palucha, modzeli i pośrednio wpływają na ustawienie innych elementów kończyny dolnej. Wadę postawy tego typu można zaobserwować już w wieku wczesnoszkolnym, jednak na specjalne wkładki na płaskostopie czy ćwiczenia korekcyjne może być wówczas jeszcze za wcześnie.

Płaskostopie jednak dobrze rokuje, zwłaszcza w młodym wieku. W przypadku dorosłych terapia schorzenia zwykle nie przywraca całkowicie prawidłowego ustawienia aparatu ruchu, ale może poprawić jakość chodzenia i estetykę podeszwy, a także znieść pojawiające się w przebiegu wady dolegliwości bólowe nasilające się podczas długiego stania czy aktywności. Leczenie obejmuje wiele metod nieinwazyjnych, w tym rehabilitację ruchową, zaopatrzenie ortopedyczne i fizykoterapię. Niekiedy niezbędna jednak bywa operacja chirurgiczna.

Przeczytaj również: Bolące stopy - przyczyny bólu, sposoby leczenia

ĆWICZENIA NA PŁASKOSTOPIE POPRZECZNE

Ćwiczenia na płaskostopie poprzeczne stanowią jedną z podstawowych i najważniejszych metod walki z deformacją bez względu na stopień zaburzenia sklepienia. Ich celem jest przywrócenie i utrwalenie łuku poprzecznego poprzez rozciągnięcie przykurczonych więzadeł i mięśni stopy, a także wzmocnienie wiotkich i słabych tkanek podeszwy oraz podudzia. Ponadto kinezyterapia łagodzi powstałe w efekcie wady objawy. Prawidłowe ustawienie dystalnej części nogi uzyskuje się poprzez indywidualnie dobrany zestaw ćwiczeń. Gimnastyka korekcyjna obejmuje zwłaszcza ćwiczenia czynne i czynne z oporem oraz izometryczne, ale też treningi funkcjonalne, ćwiczenia równowagi i koordynacji oraz treningi ogólnousprawniające. Zestawy ćwiczeń dla dzieci i dorosłych mogą uwzględniać m.in.:

• chodzenie boso po piasku, trawie i kamieniach,

• podkurczanie i zadzieranie palców,

• zwijanie ręcznika, 

• chwytanie woreczków, 

• odwracanie i nawracanie stopy z podkurczonymi palcami,

• stanie na piętach czy

• rysowanie stopami.

Istotą ćwiczeń na płaskostopie poprzeczne jest wykonywanie ruchów stopą mobilizujących do pracy poprzeczne wypłaszczone sklepienie. W tym celu można wykorzystać szereg akcesoriów codziennego użytku, ale też przyborów rehabilitacyjnych lub do fitness, które urozmaicą treningi. To ważne zwłaszcza w leczeniu wady u dzieci. Ćwiczenia na płaskostopie mogą być jednocześnie ciekawą zabawą!

Warto wiedzieć: Metody leczenia płaskostopia

WKŁADKI I BUTY NA PŁASKOSTOPIE POPRZECZNE

Wkładki ortopedyczne na płaskostopie poprzeczne mogą być stosowane jako metoda uzupełniająca rehabilitację ruchową. Wypełniają i podpierają one w sposób bierny zapadnięty łuk sklepienia, przywracając fizjologiczne ustawienie podeszwy. Jest to możliwe za sprawą profilowanych konstrukcji wkładek, które w okolicach podparcia przodostopia posiadają różnego kształtu peloty, czyli wyspy.

Sprawdź ofertę: Akcesoria do terapii haluksów

Szczegółowej diagnostyki na temat charakteru i stopnia wady dokonuje się za pomocą m.in. podoskopii i pedobarografii, dzięki którym można dobrać odpowiednią do swoich potrzeb wkładkę. To badania pozwalające ocenić kształt podeszwy, rozkład obciążenia stopy podczas stania i chodzenia oraz lokalizację zmian skórnych pod stopą. Obuwie na płaskostopie poprzeczne można nosić niezależnie od pogody czy stylu życia. Różnorodność modeli umożliwia dobór właściwych butów do potrzeb i stylu, a ponadto kompleksową rehabilitację.

Przeczytaj: Czym różnią się wkładki na płaskostopie poprzeczne i podłużne?

INNE METODY LECZENIA

Aby poradzić sobie z opisywanym problemem, można wykorzystać poza tym sporo metod z zakresu fizjoterapii. Wśród nich wymienić można kinesiotaping, czyli tzw. dynamiczne plastrowanie, którego celem jest wspieranie mechaniki wadliwego ustawienia stopy poprzez odciążenie patologicznych punktów podparcia podeszwy i zwiększenie stabilizacji stopy oraz stawu skokowego. Ważne są też masaże lecznicze podeszwy i podudzia oraz zabiegi fizykoterapeutyczne o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, w tym laser i ultradźwięki.

Sprawdź ofertę: Akcesoria do rehabilitacji

Ze względu na to, że niektóre choroby, jak przykurcz ścięgna Achillesa, paluch koślawy i otyłość, sprzyjają powstaniu wady, prowadzi się też leczenie przyczynowe ukierunkowane np. na redukcję wagi, wyprostowanie palca czy rozciągnięcie ścięgna. Kiedy jednak płaskostopie poprzeczne nie ustępuje, wywołuje dodatkowe dolegliwości i współistniejące schorzenia, niezbędna okazuje się operacja. Zabieg polega na rekonstrukcji łuku poprzecznego poprzez plastykę tkanek odpowiedzialnych za deformację.

Dowiedz się więcej: Objawy płaskostopia podłużnego. Jakie ćwiczenia należy wykonywać?

Bibliografia