kobieta w wieku menopauzalnym
Zdrowie i uroda Aleksandra Słupczyńska
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 17173 razy

Objawy menopauzy oraz sposoby radzenia sobie z dolegliwościami w okresie przekwitania

Menopauza – zwana również przekwitaniem bądź klimakterium – jest naturalnym procesem, dotykającym w pewnym momencie życia każdą miesiączkującą kobietę. Wiążą się z nią zarówno zmiany hormonalne, jak i inne objawy, takie jak wahania nastroju czy wzrost masy ciała. Czym właściwie jest menopauza? Jak się objawia? Czy można w jakiś sposób łagodzić towarzyszące jej symptomy?

Spis treści:

  1. Czym jest menopauza?
  2. Etapy menopauzy, czyli o tym, jak ona przebiega
  3. Menopauza – jakie są jej objawy i jak się ją diagnozuje?
  4. Dolegliwości intymne związane z menopauzą
  5. Czy z menopauzą mogą wiązać się zmiany skórne?
  6. Menopauza a tycie – czy można mu zapobiec?
  7. Psychika w okresie menopauzy
  8. Jak leczymy menopauzę?

Czym jest menopauza?

Określenie menopauza dotyczy ostatniej miesiączki, po której przez rok nie wystąpiło kolejne krwawienie menstruacyjne. Jednak tym, co budzi obawy wielu kobiet jest okres okołomenopauzalny – trwa on od około 5 lat przed ostatnią miesiączką aż do roku po niej. To właśnie w tym czasie rozpoczynają się zmiany w życiu kobiet, które wynikają z nieuniknionego procesu starzenia się organizmu oraz powolnego wygasania funkcji jajników.
To kiedy rozpocznie się okres menopauzalny, zależy od wielu czynników – zarówno środowiskowych, jak i genetycznych. Średnio, menopauza występuje pomiędzy 45. a 55. rok
iem życia, jednak może ona wystąpić wcześniej u kobiet, które m.in. są do tego predysponowane genetycznie, a także na skutek stosowania niektórych leków przeciwnowotworowych.

Etapy menopauzy, czyli o tym, jak ona przebiega

Czynność jajników obniża się stopniowo – z tego powodu menopauzę można podzielić na kilka etapów. Są to:

  • Premenopauza – to kilka lat, które poprzedzają ostatnią miesiączkę. W tym okresie zwykle pojawiają się zaburzenia miesiączkowania. Mogą wystąpić również różnego rodzaju zaburzenia hormonalne i metaboliczne, związane z powolnym wygasaniem czynności jajników:
    • etap ten rozpoczyna się w wyniku spadku gametogennej (czyli związanej z wytwarzaniem komórek jajowych) czynności jajnika;
    • wzrasta stężenie FSH (hormonu folikulotropowego), co obniża potencjał rozrodczy;
    • na około 2 lata przed menopauzą dochodzi do obniżenia stężenia estrogenów – już wtedy mogą pojawić się niektóre objawy menopauzy;
  • Menopauza – czyli ostatnia miesiączka w życiu danej kobiety;
  • Postmenopauza – okres życia danej kobiety po menopauzie w tym okresie estrogeny są już na bardzo niskim poziomie.

Te opisane pokrótce zmiany hormonalne mają wpływ na występowanie zaburzeń miesiączkowania, które początkowo objawiają się skróceniem długości cyklu miesiączkowego, następnie jego wydłużeniem aż do całkowitego ustąpienia miesiączkowania.

Powiązane produkty

Menopauza – jakie są jej objawy i jak się ją diagnozuje?

Postawienie diagnozy menopauzy jest stosunkowo proste – dokonuje się jej na podstawie wywiadu z pacjentką. Menopauzę można stwierdzić, jeśli ostatnia miesiączka wystąpiła ponad 12 miesięcy wcześniej i nie stało się tak na skutek choroby, ciąży albo innych zaburzeń. Z kolei, jeśli mówimy o menopauzie przedwczesnej, czyli u kobiet poniżej 45. roku życia, do postawienia diagnozy konieczne jest wykonanie zleconych przez lekarza badań hormonalnych.

Objawy menopauzy

Menopauza objawia się na wiele sposobów, a symptomy te, jak już wspomnieliśmy wcześniej, mogą pojawić się już w okresie premenopauzalnym. Należą do nich:

  • zaburzenia miesiączkowania – cykle początkowo zwykle stają się krótsze, a następnie dłuższe; krwawienia miesiączkowe mogą również być bardziej obfite; czasami pojawiają się również krwawienia i plamienia między miesiączkami;
  • nadmierna potliwość;
  • nerwowość, zwiększona pobudliwość;
  • wahania nastroju;
  • nagłe uderzenia gorąca, którym może towarzyszyć zaczerwienienie twarzy i dekoltu, a nawet dreszcze;
  • problemy ze snem, a także zmęczenie;
  • problemy z koncentracją;
  • bóle stawowe i mięśniowe;
  • obniżenie nastroju, a czasami nawet stany depresyjne;
  • mrowienie;
  • niedobór estrogenu może powodować także dolegliwości związane z układem moczowo-płciowym, kostno-szkieletowym, a także ze skórą.

Dolegliwości intymne związane z menopauzą

Jak wspomniano wcześniej, niedobór estrogenu, który pojawia się w związku z menopauzą, może prowadzić do zmian, związanych ze strefą intymną kobiety. Może dojść do atrofii, czyli zaniku sromu, a skutkiem tego procesu może być bolesność podczas stosunków seksualnych oraz suchość pochwy.

Z okresem okołomenopauzalnym związana jest także zwiększona częstość występowania infekcji intymnych u kobiet. Dzieje się tak dlatego, że spadek stężenia estrogenów prowadzi do wzrostu pH w pochwie kobiet, a to ułatwia rozwój bakterii i sprzyja wystąpieniu infekcji intymnej.

Innym objawem, jaki pojawia się podczas menopauzy, jest nietrzymanie moczu – to właśnie w tym okresie odnotowuje się większość przypadków tej dolegliwości u kobiet. W uporaniu się z tym problemem mogą pomóc ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy, a także fizjoterapia uroginekologiczna.

Sprawdź ofertę: Płyny do higieny intymnej dla kobiet

Czy z menopauzą mogą wiązać się zmiany skórne?

Niestety, z menopauzą może wiązać się także wystąpienie zmian w strukturze skóry – estrogeny, których w okresie okołomenopauzalnym zaczyna brakować, mają wpływ na produkcję i zawartość kolagenu w skórze. Jak pokazują badania, w ciągu pierwszych 5 lat po menopauzie, zawartość kolagenu w skórze może spaść nawet o 30%, co skutkuje ścieńczeniem i obniżeniem elastyczności skóry.

Menopauza a tycie – czy można mu zapobiec?

Badania potwierdzają, że menopauza predysponuje kobiety do przybierania dodatkowych kilogramów. Tycie w czasie oraz po okresie okołomenopauzalnym jest bardzo częstym zjawiskiem – można je jednak zminimalizować, a nawet mu zapobiec, wprowadzając odpowiednie zmiany w stylu życia. Nikogo nie zaskoczy fakt, że chodzi tu o odpowiednią dietę i aktywność fizyczną. Wprowadzenie tych zmian jest bardzo ważne, aby uchronić się przed możliwymi konsekwencjami otyłości brzusznej takimi jak: insulinooporność, zaburzenia lipidowe czy nadciśnienie tętnicze.

Przybieranie na wadze w okresie okołomenopauzalnym nie do końca jest winą kobiet – często wynika z tego, że z upływem czasu maleją potrzeby energetyczne organizmu, a poziom aktywności fizycznej zmniejsza się i powoduje to przybieranie kilogramów.

Drugim aspektem jest – po raz kolejny – niedobór estrogenu. Między innymi to właśnie on bierze udział w rozpadzie tkanki tłuszczowej oraz pełni rolę w regulacji stężenia innych substancji np. leptyny (hormonu sytości), adiponektyny (wpływającej na metabolizm glukozy, jak również mającej działanie przeciwmiażdżycowe) czy angiotensyny (ma ona wpływ na prawidłowe ciśnienie tętnicze krwi). Okres menopauzy wiąże się z rozregulowaniem podwzgórzowych, czyli nadrzędnych mechanizmów kontrolujących ilość przyjmowanych pokarmów. Wszystkie wymienione czynniki mają wpływ na to, że kobiety w tym okresie życia są wyjątkowo predysponowane do przybierania na wadze.

Warto również wspomnieć, że badania wykazały, iż niektóre produkty spożywcze są szczególnie korzystne dla kobiet po 50. roku życia, dlatego warto po nie sięgać w okresie menopauzalnym. Należą do nich:

  • banany, pomidory, morele, awokado – są bogate w potas, który jest jedną z substancji regulujących ciśnienie krwi;
  • jagody – są źródłem antyoksydantów, czyli przeciwutleniaczy;
  • warzywa zielone, np. szpinak i jarmuż – bogate w wapń i witaminę K, które pomagają utrzymać właściwą mineralizację kości;
  • ryby, np. tuńczyk, makrela, śledź czy szprotka – są źródłem kwasów tłuszczowych n3 PUFA, które działają ochronnie w zapobieganiu chorobom układu krążenia, np. miażdżycy;
  • soja – dzięki zawartości izoflawonów może łagodzić objawy menopauzy;
  • produkty mleczne np. mleko, jogurt, kefir, maślanka.

Psychika w okresie menopauzy

Niedobór estrogenu prowadzi do zmian w dystrybucji różnych substancji w mózgu, zwanych neuroprzekaźnikami. Należą do nich między innymi adrenalina, dopamina, a także serotonina, która często zwana jest hormonem szczęścia. Z tego powodu, jednym z objawów okresu okołomenopauzalnego jest obniżenie nastroju, a w niektórych przypadkach może ono przechodzić nawet w stany depresyjne.

Jak leczymy menopauzę?

Nie jest możliwe „wyleczenie się” z menopauzy – jest ona procesem naturalnym i prędzej czy później dotknie każdą kobietę. Istnieją jednak sposoby na to, aby jej objawy nie były aż tak dotkliwe.

Specjaliści przepisują swoim pacjentkom najczęściej hormonalną terapię zastępczą (HTZ), która polega na suplementacji estrogenu i progesteronu, czyli właśnie tych cennych hormonów płciowych, których kobietom w wieku okołomenopauzalnym brakuje, a których organizm nie jest już w stanie sam wyprodukować.

Należy jednak pamiętać, że mimo tego, że terapia ta jest skuteczna w łagodzeniu objawów menopauzy, może nieść ze sobą pewne skutki niepożądane.

Dolegliwości te można również łagodzić przy pomocy substancji naturalnych, takich jak np. kozłek lekarski, szałwia, rumianek lub soja, które zawierają substancje zwane fitoestrogenami.

Problemy związane z suchością pochwy można łagodzić za pomocą lubrykantów dopochwowych, a także specjalnych kremów zawierających estrogen.

W przypadku wystąpienia zaburzeń nastroju lub stanów depresyjnych warto zasięgnąć konsultacji psychiatry lub psychologa dobierze on właściwe dla danej pacjentki leczenie.

Bibliografia

Bień A., Rzońca E., Pańczyk-Szeptuch M. (2017), Życie i funkcjonowanie kobiet w okresie przekwitania, Gerontologia Polska, nr 25, s. 12-19.

Stefanowicz E., Dobre zdrowie i samopoczucie podczas menopauzy – jak o nie zadbać? Istotne znaczenie dobrego snu.


Wybór redakcji

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w polityce prywatności.

Zamknij