Kobieta w ciąży wybierająca croissanta zamiast zdrowych warzyw.
Mama i dziecko Aleksandra Słupczyńska
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 4279 razy

Czym jest cukrzyca ciążowa – objawy, diagnostyka, leczenie

Cukrzyca ciążowa to obecnie najczęściej występujące powikłanie metaboliczne ciąży – szacuje się, że w niektórych krajach dotyka nawet co dziesiątej ciężarnej. Dowiedz się na czym polega cukrzyca ciążowa, jakie są jej objawy oraz jak wygląda diagnostyka i leczenie tej choroby.  
  1. Czym jest cukrzyca ciążowa?
  2. Cukrzyca ciążowa – przyczyny
  3. Cukrzyca ciążowa – objawy
  4. Jak diagnozuje się cukrzycę ciążową?
  5. Leczenie cukrzycy ciążowej
  6. Czy insulina w cukrzycy ciążowej jest konieczna?
  7. Dieta w cukrzycy ciążowej
  8. Jakie owoce można jest przy cukrzycy ciążowej?
  9. Nieleczona cukrzyca ciążowa – powikłania
  10. Jak uniknąć cukrzycy ciążowej – profilaktyka
  11. Cukrzyca ciążowa a poród – czy można rodzić siłami natury?

Czym jest cukrzyca ciążowa? 

Cukrzyca ciążowa (GDM, gestational diabetes mellitus) z definicji polega na zaburzeniu tolerancji węglowodanów, które ujawniły się po raz pierwszy ciąży lub zostały w tym okresie rozpoznane. Zazwyczaj jest ona rozpoznana między 24 a 28 tygodniem ciąży – jeśli zaś glikemię powyżej normy stwierdzono na wcześniejszym etapie ciąży, może to wskazywać na nierozpoznaną wcześniej cukrzycę typu 2 lub rozwijającą się cukrzycę typu 1.  

Sprawdź oferty: Produkty dla diabetyków 

Cukrzyca ciążowa – przyczyny 

U podłoża rozwoju cukrzycy ciążowej leżą zaburzenia w działaniu i wydzielaniu insuliny, które spowodowane są zmianami hormonalnymi w ciąży – nasileniem insulinooporności, wzrostem stężenia estrogenów, progesteronu czy laktogenu łożyskowego. Czynniki ryzyka zachorowania na cukrzycę ciążową zaś to m.in.:  

  • Ciąża po 35 roku życia. 

  • Nadciśnienie tętnicze. 

  • Nadwaga lub otyłość. 

  • Cukrzyca typu 2 w rodzinie. 

  • Cukrzyca ciążowa w poprzednich ciążach. 

  • Porody dzieci o dużej masie ciała (powyżej 4kg).  

  • Urodzenie dziecka z wadą rozwojową.  

Przeczytaj: Cukrzyca od A do Z – objawy, diagnoza, leczenie

Powiązane produkty

Cukrzyca ciążowa – objawy 

Objawy cukrzycy ciążowej nie różnią się od symptomów występujących m.in. w cukrzycy typu 1, a są to: wielomocz, niekontrolowane napady głodu, senność, zmęczenie, mdłości, zawroty głowy czy wzmożone pragnienie. Pamiętajmy jednak, że choroba ta często początkowo nie daje żadnych objawów, dlatego też tak ważna jest profilaktyka i wykonywanie zalecanych przez lekarza ginekologa odpowiednich badań kontrolnych w trakcie ciąży.  

Cukrzyca ciążowa a rozmiar płodu

cukrzyca ciążowa

Jak diagnozuje się cukrzycę ciążową? 

Diagnostyka cukrzycy ciążowej opiera się na wykonaniu tzw. testu OGTT, czyli badania obciążenia glukozą (między 24-28. tygodniem lub wcześniej, jeśli wystąpią objawy sugerujące cukrzycę lub ciężarna znajduje się w grypie ryzyka cukrzycy) z pomiarami glikemii na czczo, po 60. i 120 min.  

Leczenie cukrzycy ciążowej  

Leczenie cukrzycy ciążowej w zależności od zaawansowania choroby opiera się na cukrzycowej diecie ciążowej, odpowiedniej aktywności fizycznej i ewentualnie insulinoterapii, kiedy stosowana dieta i aktywność nie przynosi wymiernych rezultatów.  

Czy insulina w cukrzycy ciążowej jest konieczna? 

Doustne leki przeciwcukrzycowe obecnie nie są rekomendowane do leczenia cukrzycy w ciąży. Podstawę leczenia cukrzycy ciążowej stanowi insulinoterapia, która jest najskuteczniejszym i najbezpieczniejszym sposobem postępowania zarówno dla matki, jak i rozwijającego się dziecka.  

Dieta w cukrzycy ciążowej  

Zalecana dieta w cukrzycy ciążowej różni się od tych stosowanych w cukrzycy typu 1 czy typu 2. Dieta ta powinna zapewniać niezbędną ilość kalorii – w przypadku ciąży pojedynczej powinno być to minimum 1800 kcal, zaś w ciąży bliźniaczej 2000-2200kcal. Wszystko zależne jest jednak od wyjściowej masy ciała ciężarnej, aktywności fizycznej i chorób współistniejących. Szczególnie ważne jest zapewnienie odpowiedniej ilości białka, które jest niezbędne do prawidłowego rozwoju płodu. W celu ułożenia planu żywieniowego na ten szczególny czas rozważyć wizytę u dietetyka, który dopasuje jadłospis nie tylko pod występującą dolegliwość, ale również uwzględni osobiste preferencje.  

Jakie owoce można jest przy cukrzycy ciążowej? 

Chorując na cukrzycę w ciąży warto unikać owoców, które mają wysoki indeks glikemiczny, a są to: suszone, kandyzowane owoce, rodzynki, banany, arbuzy, gruszki oraz śliwki.  

Przeczytaj: Dieta cukrzycowa, co jeść, a czego unikać?

Produkty zakazane w cukrzycy ciążowej 

  • Produkty z mąki pszennej.  

  • Wysoko przetworzona żywność. 

  • Niektóre owoce – banany, śliwki, winogrona.   

  • Słodycze, wyroby cukiernicze, słodkie napoje, wody smakowe. 

  • Tłuste mięsa, ryby, wędliny.  

  • Majonez, margaryny, tłusty nabiał.  

Co słodkiego można jeść przy cukrzycy ciążowej? 

Cukrzyca ciążowa nie wyklucza jedzenia wszystkich słodyczy – warto wybierać produkty przeznaczone dla diabetyków, które nie podnoszą poziomu cukru we krwi. Nie jest przeciwwskazane spożywanie słodyczy słodzonych sztucznymi środkami słodzącymi, jednak zalecane jest unikanie sacharyny, bowiem przechodzi przez łożysko, a jej wpływ na rozwijające się dziecko nie jest do końca znany.  

Czy kawa w cukrzycy ciążowej jest bezpieczna? 

Picie kawy chorując na cukrzycę ciążową nie jest przeciwwskazane, jednak zgodnie z zaleceniami Amerykańskiego Towarzystwa Ginekologicznego zalecane jest, aby ograniczać spożycie kofeiny do 200mg, czyli jednej filiżanki kawy na dobę. Co ważne – pacjentki z cukrzycą powinny unikać picia kawy zbożowej, ponieważ zawiera ona w swoim składzie słód jęczmienny o wysokim indeksie glikemicznym.   

Nieleczona cukrzyca ciążowa – powikłania 

Wśród możliwych powikłań nieleczonej cukrzycy ciążowej u matki wymieniamy:  

  • Częste infekcje dróg moczowych, pochwy, sromu.  

  • Zwiększone ryzyko poronienia, porodu przedwczesnego.   

  • Nadciśnienie tętnicze.  

Co ważne, przebyta cukrzyca w ciąży jest istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy nawet w ciągu 15-20 lat od porodu.  

Przeczytaj: Jakie witaminy należy przyjmować w ciąży?

Jakie mogą być skutki cukrzycy ciążowej dla dziecka? 

  • Wady serca m.in. zwężenie aorty, występowanie jednokomorowego serca  

  • Wady centralnego układu nerwowego 

  • Hipoglikemia, hipokalcemia, hipomagnezemia 

  • Makrosomia (zbyt duża masa urodzeniowa) lub mikrosomia (zbyt mała masa urodzenia)  

  • Powikłania poporodowe – zespół zaburzeń oddychania, infekcje, niewydolność serca  

Jak uniknąć cukrzycy ciążowej – profilaktyka 

Podstawą profilaktyki cukrzycy ciążowej, tak jak w przypadku wielu innych chorób jest dbanie o zdrową, dobrze zbilansowaną dietę, regularna aktywność fizyczna (oczywiście po konsultacji z lekarzem prowadzącym ciążę) oraz wykonywanie badań kontrolnych zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników na każdym etapie trwania ciąży.  

Cukrzyca ciążowa a poród – czy można rodzić siłami natury? 

Cukrzyca ciążowa sama w sobie nie stanowi przeciwwskazania do porodu siłami natury, jednak w przypadku stwierdzonej makrosomii (zbyt dużej masy ciała dziecka) wskazany może być poród przez cięcie cesarskie.  

Czy przy cukrzycy ciążowej rodzi się wcześniej? 

Jeśli nie są stwierdzone powikłania – zarówno ze strony mamy, jak i dziecka, masa ciała nie przekracza 4000g, a cukrzyca ciążowa jest dobrze kontrolowana – poród może odbyć się w sposób naturalny w przewidywanym terminie. Kiedy jednak istnieją powikłania, cukrzyca nie jest dobrze wyrównana, a pacjentka obciążona innymi chorobami przewlekłymi (np. nadciśnieniem tętniczym) – lekarz może zalecić, aby poród odbył się wcześniej.  

Czy cukrzyca ciążowa po porodzie mija? 

U większości kobiet cukrzyca ciążowa po porodzie mija, jednak wszystkie pacjentki powinny poddać się dalszej diagnostyce w kierunku zaburzeń tolerancji glukozy, ponieważ przebyta cukrzyca w ciąży jest czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy w dalszych latach życia. Zalecane jest wykonywanie testu tolerancji glukozy OGTT 6-12 tyg. po porodzie, a następnie oznaczanie glikemii na czczo co 2-3 lata.  

Bibliografia

Grzelak T., et al. Cukrzyca ciążowa – skutki niewyrównania i podstawy regulacji glikemii. Now Lek, 2013, 82.8: 163-9.,  

Jarosz M., Wierzejska R., Siuba M., Maternal caffeine intake and its effect on pregnancy outcomes. Eur. J. Obstet.Gynecol. Reprod. Biol. 2012;160: 56–160. 

Wender-Ożegowska, E., Bomba-Opoń, D., Brązert, J., Celewicz, Z., Czajkowski, K., Gutaj & Wielgoś, M. (2017). Standardy Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników postępowania u kobiet z cukrzycą. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2(5), 215-229. 


Wybór redakcji

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w polityce prywatności.

Zamknij