Cukrzyca typu II to przewlekła choroba metaboliczna, którą możemy zaliczyć do chorób cywilizacyjnych. Jej występowanie w dużej mierze jest związane ze stylem życia – niezdrową, przetworzoną dietą i brakiem ruchu. To choroba siejąca spustoszenie w całym organizmie i niosąca za sobą poważne konsekwencje zdrowotne, dlatego stale poszukuje się nowych rozwiązań wspierających leczenie. Czy naturalne leki na cukrzycę są jednym z nich?
Spis treści:
- Czy zioła przy cukrzycy naprawdę pomagają?
- Zioła i przyprawy na wysoki cukier. Które z nich wspomagają leczenie cukrzycy?
- Morwa na cukrzycę
- Zioła w cukrzycy. O czym pamiętać?
O cukrzycy mówi się wówczas, gdy trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub wtedy gdy komórki nie potrafią tej insuliny wykorzystać. Na skutek takich dysfunkcji poziom glukozy we krwi jest stale podwyższony, pojawiają się zaburzenia w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczów.
Stopniowo ulegają uszkodzeniu naczynia krwionośne, nerki, wzrok i nerwy obwodowe. Leczenie cukrzycy polega na wyrównywaniu zaburzeń metabolicznych z wykorzystaniem metod niefarmakologicznych (zmiana stylu życia) oraz tych z wykorzystaniem farmakologi, czyli leków.
Dieta i jej nieodłączny element – przyprawy ziołowe – mogą wspierać walkę z cukrzycą.
Uzupełnieniem terapii mogą być również fioterapeutyki, czyli zioła i substancje roślinne, które:
Mają działanie obniżające poziom cukru we krwi:
- inhibitory alfa-amylazy i alfa-glukozydazy – hamują rozkład wielocukrów do glukozy, zmniejszają jej wchłanianie z przewodu pokarmowego i obniżają poziom cukru we krwi;
- substancje roślinne zwiększające wydzielanie insuliny;
- substancje roślinne nasilające działanie insuliny.
Wspierają terapię powikłań cukrzycowych:
- retinopatii cukrzycowej – uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki oka,
- nefropatii cukrzycowej – uszkodzenia nerek,
- neuropatii cukrzycowej – uszkodzenia nerwów obwodowych,
- osteopenii cukrzycowej – obniżenia masy kostnej, prowadzącej do osteoporozy.
Chronią komórki trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny przed apoptozą, czyli śmiercią.
W przypadku cukrzycy typu II, insulinooporności oraz zespołu metabolicznego zioła mają duże znaczenie jako uzupełnienie zarówno metod farmakologicznych, jak i diety. Łagodnie obniżają poziom glukozy we krwi, zapobiegają infekcjom dróg moczowych i nerek oraz wzmacniają naczynia krwionośne, chroniąc wzrok czy zapobiegając zespołowi stopy cukrzycowej. Są ważnym elementem leczenia miażdżycy, zaburzeń metabolicznych i otyłości.
Lista roślin leczniczych, które mogą być wsparciem terapii cukrzycy, zawiera znane pospolite chwasty:
- pokrzywę,
- mniszek lekarski,
- rutwicę lekarską,
- perz zwyczajny.
Dużą grupę tworzą rośliny egotyczne:
- miłorząb japoński,
- cynamonowiec,
- gurmar,
- morwa biała,
- zielona herbata,
- imbir,
- kozieradka,
- przepękla ogórkowata (gorzki melon),
- kurkuma,
- moringa olejodajna,
- graviola,
- żeń-szeń.
Warto również pamiętać o szałwii lekarskiej, jałowcu i czarnuszce, zwanej czarnym kminkiem, a także rodzimej czarnej jagodzie, czyli borówce czernicy. Właściwości obniżania poziomu cukru posiadają również niektóre grzyby, np. lakownica lśniąca.
Surowcem zielarskim jest głównie liść morwy. Wykorzystywane w lecznictwie są również jej korzenie i owoce. Suszona morwa biała dla cukrzyków wykorzystana do przygotowania naparu, który wypijany jest podczas posiłku. Znacząco obniża glikemię poposiłkową. Kapsułki i tabletki z morwą będą również korzystnie wpływały na profil lipidowy. Owoce morwy białej warto dodać do domowego musli.
Pospolicie występujący w Polsce chwast, zwany mleczem lub dmuchawcem zawiera substancje ułatwiające trawienie tłuszczów a także inulinę, która jest prebiotykiem, ma działanie przeciwcukrzycowe i zmniejsza poziom cholesterolu. Substancje czynne mniszka mogą również uwrażliwiać komórki na insulinę. Wyciąg z mniszka działa również lekko moczopędnie, co sprzyja ochronie dróg moczowych u diabetyków.
Szałwia lekarska, znana powszechnie jako środek do płukania bolącego gardła lub hamowania nadpotliwości, wykazuje również właściwości uwrażliwiania komórek na insulinę. Można ją przyjmować przed posiłkami w postaci naparu.
Drugą szałwią, która będzie wspierała walkę ze zbyt wysokim poziomem cukru, jest szałwia hiszpańska, czyli nasionka chia. Jest chętnie wykorzystywana do przygotowywania pysznych deserów. Zawiera duże ilości rozpuszczalnego błonnika, który może wpłynąć na spadek glikemii poposiłkowej oraz obniża zbyt wysokie poziomy insuliny. Jest również źródłem kwasów omega-3, które dobrze działają m.in. na naczynia krwionośne i profil lipidowy.
Rutwica lekarska to jeden z pierwszych fitoteraputyków. Z jej ziela pozyskiwano substancje o działaniu przeciwcukrzycowym. Zawiera również chrom, który sprzyja właściwemu działaniu insuliny i obniża poziom glukozy we krwi. Najlepiej przyjmować ją w formie naparu.
Należy pamiętać, że zioła choć pełne dobroczynnych właściwości mogą wchodzić w liczne interakcje z lekami i suplementami stosowanym przez diabetyków. Warto wiedzieć, że nie dotyczy to wyłącznie preparatów przeciwcukrzycowych.
Ostrożność powinny zachować osoby stosujące leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, moczopędne, wpływające na krzepliwość krwi i na nadciśnienie. W interakcje mogą wchodzić również statyny, leki z grupy benzodiazepin oraz antykoncepcja hormonalna i hormonalna terapia zastępcza (HTZ).
Czasem łączne stosowanie leków i ziół jest niemożliwe, a czasem konieczna jest tylko modyfikacja terapii. Niektóre preparaty, jak np. te z miłorzębem czy aloesem trzeba odstawić przed zabiegami chirurgicznymi czy ekstrakcją zęba. Kozieradki nie powinny stosować osoby uczulone na orzeszki ziemne. Mniszek może wywierać działanie estrogenne i z tego względu nie mogą go przyjmować pacjenci cierpiący m.in. na nowotwory sutka. Szałwia hiszpańska jest przeciwwskazana u mężczyzn z grupy ryzyka nowotworów prostaty.
Sprawdź, jak sprawdzić stan prostaty i wykonać proste badanie tPSA, które może pomóc wykryć groźną dla życia chorobę
Niestety zioła mogą powodować także działania niepożądane i choć zwykle przy właściwym stosowaniu i nieprzekraczaniu zalecanych dawek, mają one łagodny i przemijający charakter, tak należy uważnie obserwować reakcje organizmu, a wszelkie nieprawidłowości konsultować z lekarzem.
Przed rozpoczęciem każdej terapii z użyciem ziół, szczególnie u pacjentów stosujących inne leki na stałe, powinna być omówiona z lekarzem prowadzącym.
Konieczna jest ocena stosunku korzyści do ryzyka oraz optymalizacja terapii, tak by była bezpieczna i skuteczna.
