Kobieta aplikuje kwas na twarz. Jak dobrać kwas do pielęgnacji twarzy?
Zdrowie i uroda Paulina Tomczyk
Sprawdź pełną ofertę Aptelia.pl
Przeczytane 21 razy

Kwasy na twarz. Jak dobrać kwas do swojej cery?

Kwasy kosmetyczne to jedne z najskuteczniejszych substancji aktywnych stosowanych zarówno w profesjonalnych zabiegach, jak i w codziennej pielęgnacji domowej. Ich działanie polega na kontrolowanym złuszczaniu naskórka, co stymuluje skórę do intensywnej odnowy i regeneracji. Dzięki szerokiemu spektrum działania, odpowiednio dobrany kwas może być odpowiedzią na wiele problemów skórnych – od trądziku, przez przebarwienia, aż po oznaki starzenia. Kluczem do sukcesu jest jednak dopasowanie rodzaju kwasu do indywidualnych potrzeb cery.

Spis treści:


  1. Rodzaje kwasów kosmetycznych
  2. Jak dobrać kwas do codziennej pielęgnacji skóry?
  3. Jak często stosować kwasy na twarz?
  4. Zabiegi kosmetyczne z kwasami – dla kogo?
  5. Kwasy w codziennej pielęgnacji – najczęściej zadawane pytania
  6. Kwasy w pielęgnacji – podsumowanie

Rodzaje kwasów kosmetycznych

W kosmetologii wykorzystuje się wiele różnych kwasów, które można podzielić na kilka głównych grup, różniących się budową, właściwościami i siłą działania. 

Alfa-hydroksykwasy (AHA) 

Są to tak zwane kwasy owocowe, rozpuszczalne w wodzie. Ich działanie zależy od stężenia oraz pH preparatu. W niższych stężeniach i przy pH zbliżonym do fizjologicznego, ich głównym zadaniem jest poprawa nawilżenia skóry poprzez wzmocnienie bariery naskórkowej i zmniejszenie przeznaskórkowej utraty wody (TEWL). W wyższych stężeniach i przy niższym pH działają intensywnie złuszczająco. Do najpopularniejszych należą:

  • kwas glikolowy – pozyskiwany z trzciny cukrowej, ma najmniejszą cząsteczkę, dzięki czemu wnika w skórę najszybciej i najgłębiej. Skutecznie stymuluje produkcję kolagenu i elastyny, dlatego jest polecany w terapiach przeciwstarzeniowych, na blizny i przebarwienia
  • kwas mlekowy – jest składnikiem naturalnego czynnika nawilżającego (NMF) w skórze. Działa łagodniej niż kwas glikolowy i oprócz właściwości złuszczających ma silne działanie nawilżające;
  • kwas migdałowy – otrzymywany z gorzkich migdałów, ma znacznie większą cząsteczkę niż kwas glikolowy, przez co penetruje skórę wolniej i bardziej równomiernie. Działa bardzo łagodnie, nie powodując podrażnień. Wyróżnia się silnymi właściwościami antybakteryjnymi i seboregulującymi. Co ważne, nie uwrażliwia skóry na słońce, dlatego zabiegi z jego użyciem można wykonywać również latem. 

Beta-hydroksykwasy (BHA) 

Głównym przedstawicielem tej grupy jest kwas salicylowy. W przeciwieństwie do kwasów AHA, jest on rozpuszczalny w tłuszczach. Ta właściwość sprawia, że z łatwością przenika przez warstwę sebum i wnika w głąb ujść gruczołów łojowych (tzw. porów), skutecznie je oczyszczając. Działa również przeciwzapalnie i antybakteryjnie, co czyni go idealnym składnikiem w walce z zaskórnikami i trądzikiem. 

Polihydroksykwasy (PHA) 

To nowa generacja hydroksykwasów, do której należą m.in. glukonolakton i kwas laktobionowy. Posiadają duże cząsteczki, dzięki czemu działają bardzo powierzchownie i łagodnie, nie powodując podrażnień, pieczenia czy zaczerwienienia. Oprócz delikatnego złuszczania, wykazują silne działanie nawilżające i antyoksydacyjne. Są doskonałym wyborem dla cer bardzo wrażliwych, naczyniowych i z trądzikiem różowatym.

Inne kwasy o kluczowym znaczeniu w kosmetologii

Poza głównymi grupami hydroksykwasów, na szczególną uwagę zasługują trzy substancje o wszechstronnym i udowodnionym działaniu:

  • kwas azelainowy – technicznie jest to kwas dikarboksylowy. Wykazuje wielokierunkowe działanie: przeciwzapalne, antybakteryjne (hamuje rozwój bakterii Propionibacterium acnes) oraz normalizujące proces rogowacenia naskórka. Dodatkowo hamuje aktywność tyrozynazy – enzymu odpowiedzialnego za produkcję melaniny, dzięki czemu skutecznie rozjaśnia przebarwienia. Jest to składnik niezwykle ceniony w terapiach trądziku pospolitego, trądziku różowatego oraz przebarwień pozapalnych. Jest dobrze tolerowany nawet przez cerę wrażliwą;
  • kwas pirogronowy – należy do grupy alfa-ketokwasów. Szybko i głęboko penetruje skórę, docierając aż do mieszków włosowych. Działa silnie sebostatycznie (hamuje łojotok), komedolitycznie (przeciwdziała powstawaniu zaskórników) i antybakteryjnie. Stymuluje również produkcję kolagenu. Ze względu na swoją moc i intensywność działania jest polecany przede wszystkim do skór grubych, tłustych i trądzikowych;
  • kwas kojowy – to substancja pozyskiwana z grzybów (m.in. Aspergillus oryzae). Jego głównym i najcenniejszym działaniem jest silna zdolność do hamowania tyrozynazy. Dzięki temu blokuje proces powstawania melaniny, co czyni go jednym z najskuteczniejszych składników w walce z przebarwieniami różnego pochodzenia: posłonecznymi, hormonalnymi (melasma) czy pozapalnymi. Najczęściej występuje w preparatach rozjaśniających w połączeniu z innymi substancjami o podobnym działaniu.

Powiązane produkty

Jak dobrać kwas do codziennej pielęgnacji skóry?

Wybór odpowiedniego kwasu zależy od rodzaju cery i problemu, z jakim się boryka. Przy wprowadzaniu kwasów do pielęgnacji warto stosować zasadę jednego nowego preparatu naraz i obserwować reakcję skóry przez minimum 2–3 tygodnie. Pozwoli to uniknąć podrażnień i łatwiej ocenić skuteczność składnika.

  • Skóra sucha, dojrzała, z oznakami starzenia: Najlepszym wyborem będą kwasy AHA (np. glikolowy, mlekowy) oraz kwasy PHA (laktobionowy). Skutecznie nawilżą skórę, wygładzą jej powierzchnię, spłycą drobne zmarszczki i pobudzą produkcję kolagenu, poprawiając jędrność. 
  • Skóra tłusta, mieszana, z trądzikiem i zaskórnikami: Niezastąpiony będzie kwas salicylowy (BHA), który dogłębnie oczyści pory i zadziała przeciwzapalnie. Bardzo dobrze sprawdzi się również kwas migdałowy (ze względu na działanie antybakteryjne) oraz kwas pirogronowy (reguluje wydzielanie sebum). 
  • Skóra wrażliwa, naczyniowa, z trądzikiem różowatym: Najbezpieczniejszą opcją są kwasy PHA oraz kwas migdałowy, które działają bardzo łagodnie i nie powodują podrażnień. W przypadku trądziku różowatego często polecany jest także kwas azelainowy.
  • Skóra z przebarwieniami: W celu wyrównania kolorytu i rozjaśnienia plam pigmentacyjnych skuteczny będzie kwas glikolowy, migdałowy, azelainowy oraz kwas kojowy. Stymulują one odnowę komórkową, przyspieszając usuwanie komórek z nadmiarem melaniny.

Jak często stosować kwasy na twarz?

​​Częstotliwość stosowania kwasów należy dostosować do ich stężenia, rodzaju produktu oraz indywidualnej tolerancji skóry. Kosmetyki do użytku domowego (toniki, serum, kremy) zawierają niskie stężenia kwasów i mogą być stosowane 2–3 razy w tygodniu lub nawet codziennie, jeśli skóra dobrze na nie reaguje. Zawsze należy zaczynać od niższej częstotliwości, aby stopniowo przyzwyczaić skórę. Zbyt częste stosowanie kwasów może prowadzić do podrażnienia i uszkodzenia bariery naskórkowej. W codziennej rutynie pielęgnacyjnej kwasy warto łączyć z kosmetykami wspierającymi barierę ochronną skóry – takimi jak kremy regenerujące, z ceramidami, skwalanem czy pantenolem. Dzięki temu minimalizuje się ryzyko przesuszenia i nadwrażliwości.

Zabiegi kosmetyczne z kwasami – dla kogo?

Profesjonalne peelingi chemiczne w gabinetach kosmetologicznych i dermatologicznych wykorzystują znacznie wyższe stężenia kwasów. Są one przeznaczone dla osób, które chcą uzyskać szybsze i bardziej spektakularne efekty w walce z takimi problemami jak:

  • objawy fotostarzenia i starzenia chronologicznego (zmarszczki, utrata jędrności),
  • trądzik pospolity (zaskórnikowy, grudkowo-krostkowy) i różowaty, 
  • blizny potrądzikowe i pourazowe,
  • rozszerzone ujścia gruczołów łojowych ("pory"),
  • przebarwienia posłoneczne, pozapalne, melasma, 
  • łojotok i zaburzenia rogowacenia.

Ze względu na większą wrażliwość skóry po peelingach chemicznych, takie zabiegi najlepiej wykonywać w sezonie jesienno-zimowym, kiedy ekspozycja na promieniowanie UV jest mniejsza.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu kwasami

Zabiegi z użyciem kwasów, szczególnie w wysokich stężeniach, nie mogą być wykonywane u każdego. Do głównych przeciwwskazań należą:

  • aktywne infekcje skórne (bakteryjne, wirusowe, np. opryszczka, grzybicze), 
  • przerwana ciągłość naskórka (rany, otarcia),
  • alergia na składniki preparatu, 
  • choroby autoimmunologiczne w obrębie skóry (np. pęcherzyca), 
  • leczenie doustnymi retinoidami w ciągu ostatnich 6 miesięcy, 
  • skłonność do powstawania bliznowców,
  • świeża opalenizna i planowana ekspozycja na słońce, 
  • ciąża i okres karmienia piersią.

SERA DO TWARZY

KREMY DO TWARZY

DERMOKOSMETYKI DO TWARZY

Kwasy w codziennej pielęgnacji – najczęściej zadawane pytania

Jakie są skutki uboczne stosowania kwasów na twarz?

Podczas stosowania kwasów mogą pojawić się przejściowe objawy, takie jak lekkie pieczenie, mrowienie, swędzenie czy zaczerwienienie skóry. W kolejnych dniach skóra może być napięta, sucha i może się delikatnie łuszczyć. Przy nieprawidłowym stosowaniu lub źle dobranym preparacie mogą wystąpić powikłania, takie jak silne podrażnienie, utrzymujący się rumień, a nawet przebarwienia pozapalne.

Jak długo trwa złuszczanie skóry po kwasach?

Po profesjonalnych peelingach chemicznych proces widocznego złuszczania naskórka zazwyczaj rozpoczyna się w 2-3 dobie po zabiegu i trwa od kilku dni do tygodnia. W przypadku kosmetyków domowych o niskim stężeniu, złuszczanie jest najczęściej niewidoczne dla oka (mikrozłuszczanie). Całkowita regeneracja naskórka trwa około 7–10 dni.

Czy kwasy spłycają zmarszczki?

Tak. Kwasy AHA i PHA poprzez stymulację fibroblastów w skórze właściwej pobudzają produkcję kolagenu i elastyny. Prowadzi to do zwiększenia gęstości i jędrności skóry, a w efekcie do spłycenia drobnych zmarszczek i poprawy owalu twarzy. 

Czy kwasy są skuteczne na przebarwienia?

Tak, to jedno z ich głównych zastosowań. Kwasy przyspieszają wymianę komórkową naskórka, co pozwala na szybsze usunięcie komórek z nagromadzonym barwnikiem. Skuteczność zależy od głębokości umiejscowienia barwnika – najlepsze efekty uzyskuje się w przypadku przebarwień naskórkowych. 

Jak często można bezpiecznie stosować kwasy do twarzy w domu?

To zależy od produktu i tolerancji skóry. Toniki z kwasami (2–5%) można stosować nawet codziennie (najlepiej wieczorem), jeśli skóra jest przyzwyczajona. Serum o wyższym stężeniu (10–15%) zazwyczaj stosuje się 2–3 razy w tygodniu. Najważniejsza jest obserwacja reakcji skóry i unikanie nadmiernego złuszczania, które mogłoby uszkodzić jej barierę ochronną.

Kwasy w pielęgnacji – podsumowanie

Kwasy to niezwykle wszechstronne i efektywne składniki aktywne. Odpowiednio dobrane do potrzeb cery, mogą znacząco poprawić jej wygląd i kondycję. Należy jednak pamiętać, że są to silnie działające substancje, dlatego kluczowe jest ich umiejętne stosowanie, rozpoczynanie kuracji od niższych stężeń i mniejszej częstotliwości oraz – co absolutnie najważniejsze – codzienna, całoroczna, wysoka ochrona przeciwsłoneczna (najlepiej SPF 50). Skóra poddawana działaniu kwasów jest bardziej wrażliwa na promieniowanie UV, a brak fotoprotekcji może prowadzić do powstania trudnych do usunięcia przebarwień.
 

Bibliografia

  1. A. Kołodziejczak, Kosmetologia Tom I, Warszawa 2019, s. 514-526.
  2. M. Kaniewska, Kosmetologia podstawy, Warszawa 2013, s. 176-185.
  3. A. Czarnota, Chemoeksfoliacja – substancje stosowane w peelingach medycznych oraz wskazania do ich stosowania, "Kosmetologia Estetyczna" 9(2)2020, s.199-210.
  4. A. Kapuścińska, I. Nowak, Zastosowanie kwasów organicznych w terapii trądziku i przebarwień skóry, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, nr 69 2015, s.374-383. 
  5. A. Lebiedowska, Kwas migdałowy jako popularny składnik peelingów chemicznych, „Aesthetica”, nr 4 2014.
  6. R. Reszke, J. Szepietowski, Kwas azelainowy w lecznictwie dermatologicznym w świetle aktualnego stanu wiedzy, "Przegląd Dermatologiczny", 103(4)2016.
  7. G. Broniarczyk-Dyła, Hydroksykwasy, ich rola i zastosowanie w dermatologii i kosmetyce lekarskiej, „Przegląd dermatologiczny”, nr 89 (4) 2002.

Wybór redakcji